Dự thảo Luật Bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ: Quy định 18 lỗi đối với người điều khiển mô tô
Theo dự thảo được Bộ Công an công bố về 28 lỗi và hành vi bị trừ điểm trên giấy phép lái xe (GPLX), người điều khiển xe mô tô sử dụng GPLX hạng A1 cũng bị trừ điểm không kém đối với các hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông của người điều khiển xe ô tô. Lỗi bị trừ điểm trên GPLX chủ yếu quy vào lỗi vi phạm dẫn đến tai nạn giao thông và hành vi sử dụng phương tiện không bảo đảm theo quy định của pháp luật.

Ngoài việc bị xử phạt, người điều khiển xe máy sẽ bị trừ điểm trên GPLX khi đi vào đường có biển cấm đi ngược chiều.
(Trong ảnh: Xe máy đi ngược chiều trên đường Lê Lợi)
18/28 lỗi vi phạm sẽ bị trừ điểm trên GPLX hạng A1
Theo dự thảo, trong số 18 lỗi có thể trừ điểm trên GPLX hạng A1 là những hành vi vi phạm phổ biến của người điều khiển xe máy hiện nay. Đó là: kéo theo hoặc đẩy xe khác, sử dụng điện thoại, thiết bị âm thanh; đi vào khu vực cấm, đường có biển báo hiệu nội dung cấm đi vào; không nhường đường cho xe xin vượt; đi ngược chiều; không đi bên phải theo chiều đi của mình, đi không đúng làn đường, phần đường, đi qua dải phân cách; không chấp hành hiệu lệnh của người điều khiển giao thông, biển báo hiệu đường bộ, đèn tín hiệu giao thông, chạy quá tốc độ trên 10 km/giờ; chở 3 người trên xe máy, sử dụng chân chống quệt xuống đường khi xe đang chạy, buông cả 2 tay điều khiển xe, quay người về phía sau…Ngoài ra, còn bổ sung thêm một số hành vi trừ điểm khi điều khiển xe máy là: không có giấy đăng ký xe, không gắn biển số theo quy định, sử dụng còi vượt âm lượng, cải tạo xe trái quy định…
Đáng chú ý là lỗi không đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông trên xe mô tô không có trong quy định trừ điểm và lỗi về nồng độ cồn cũng không có. Giải thích về điều này, theo các chuyên gia, lỗi không đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy chủ yếu tác động nên chính người điều khiển phương tiện, không ảnh hưởng nhiều đến người khác. Lỗi về nồng độ cồn cũng không đưa vào dự thảo với lý do thời gian tước GPLX của người vi phạm ít nhất là 10 tháng, nhiều nhất là 24 tháng. Với việc phải tước GPLX trong thời gian dài, việc trừ điểm chỉ được quy định trong thời gian 1 năm (12 tháng) nên không đưa vào dự thảo là điều hợp lý. Tuy nhiên, với những lỗi vi phạm trừ điểm không trong dự thảo 28 lỗi và hành vi, người vi phạm vẫn sẽ bị cơ quan chức năng xử lý bình thường, vì xử lý vi phạm thuộc các điều kiện của Luật Xử lý vi phạm hành chính và Nghị định 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt.
Nâng cao kiến thức tham gia giao thông
Không muốn bị xử phạt và trừ điểm trên GPLX cần chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật khi tham gia giao thông, nhất là đối với người điều khiển xe máy. Thực tế cho thấy, người học GPLX hạng A1 chủ yếu là “ôm” bộ đề thi để thi cho qua, chứ không chú ý nhiều đến những quy định không có trong bộ đề thi. Đối với những người học thi GPLX hạng A1 trước năm 2016 lại càng lơ mơ, nhất là về các quy định làn đường, phần đường, không chấp hành hiệu lệnh của biển báo, vạch kẻ đường. Tại bộ câu hỏi thi lý thuyết lái xe hạng A1, tuy có nhiều đổi mới so với trước, nhưng vẫn không đáp ứng được với tình hình tham gia giao thông như hiện nay. Do đó, tự học, tự nâng cao kiến thức vừa để bản thân an toàn, vừa tránh tai nạn là điều nên làm.
Anh Nguyễn Văn Ngọc, admin của diễn đàn An toàn –Văn hóa giao thông Hải Phòng cho biết, bộ câu hỏi thi sát hạch GPLX chủ yếu phục vụ thi, nhưng để đi an toàn, đúng luật, cần phải bổ sung thêm kiến thức. Hiện nay trên mạng internet có rất nhiều tài liệu tham khảo các quy định về giao thông. Tài liệu cần thiết nhất, bắt buộc phải đọc chính là Luật Giao thông đường bộ với 8 chương, 98 điều, trong đó quy định rất rõ về những điều được làm và không được làm khi tham gia giao thông đường bộ. Người điều khiển xe máy nên đọc kỹ chương 1, 2 và 4 vì ở đó có những quy định chung, phù hợp với người điều khiển xe máy.
Ngoài ra, mỗi người tham gia giao thông cần phải đọc và tìm hiểu bộ Quy chuẩn quốc gia về báo hiệu đường bộ của Bộ Giao thông-Vận tải (QC41:2019/BGTVT). Đây là bộ tài liệu giải thích rõ ràng, cụ thể về hiệu lực, phạm vi về hạ tầng giao thông, biển báo, vạch kẻ đường…người đọc sẽ tự nhận biết được thế nào là làn đường, phần đường. Đối với việc xử phạt, người tham gia giao thông cần đọc Nghị định 100 để khi vi phạm sẽ biết mình lỗi gì, có trong phạm vi bị trừ điểm trên GPLX hay không, để tránh vi phạm. Thực tế cho thấy, vì không có kiến thức đầy đủ, nhiều người đến lúc bị xử phạt vẫn còn ngơ ngác, nhất là những lỗi cấm trong Luật Giao thông đường bộ như: sử dụng đèn chiếu xa trong khu đông dân cư, chạy quá tốc độ cho phép. Thậm chí có người đi xe máy lên phần đường dành cho người đi bộ, điều khiển xe trên dải phân cách…
Sau hơn 10 ngày công bố về việc trừ điểm trên GPLX và 28 lỗi, hành vi sẽ bị trừ điểm, dư luận cơ bản tán thành dự thảo được đưa ra với mong muốn giảm thiểu tai nạn giao thông, xây dựng văn hóa giao thông từ mỗi người. Tuy chưa công bố chính thức nhưng theo các quy định chung về xử phạt vi phạm giao thông như hiện nay sẽ có những lỗi nhiều khả năng sẽ trừ điểm rất cao như: đi không đúng làn đường, phần đường, không tuân thủ tín hiệu của đèn giao thông. Vì vậy, việc bổ sung kiến thức vừa giúp người tham gia giao thông an toàn, vừa góp phần xây dựng thành phố văn minh, giảm sâu các tiêu chí về tai nạn giao thông.