Độc đáo lễ hội vật Vĩnh Khê – Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
(HPĐT) – Sáng 4-2 (mồng 7 tháng Giêng), tại di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia đình Vĩnh Khê (phường An Đồng), UBND quận An Dương long trọng khai mạc lễ hội vật làng Vĩnh Khê – di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Lễ hội năm nay thu hút sự tham gia của 10 đoàn vận động viên (trong đó có CLB Võ vật Vĩnh Khê) với gần 40 vận động viên đến từ câu lạc bộ, trung tâm thể dục thể thao các tỉnh Bắc Ninh, Ninh Bình, thành phố Hà Nội, Hải Phòng và 5 quận, huyện trên địa bàn thành phố.
Trong ngày khai mạc, sau lễ dâng hương, nghi lễ vật giao điệp khai hội và nghi thức khai mạc, các đô vật bước vào các trận đấu tranh tài với những miếng đánh, trả đỡ kỹ thuật, giằng co gay cấn. Năm nay, lễ hội tiếp tục được chia làm 2 giải: Giải trung tâm thể dục thể thao các tỉnh, thành phố và giải các câu lạc bộ, trung tâm thể dục thể thao các quận, huyện trong thành phố với tổng giá trị các giải thưởng lên gần 100 triệu đồng.
Tại lễ hội năm nay, phường An Đồng ra mắt Câu lạc bộ Võ vật Vĩnh Khê tập hợp các thanh, thiếu niên, người dân yêu thích môn vật cổ truyền cùng tham gia tập luyện, góp phần đào tạo, bồi dưỡng các đô vật trẻ, gìn giữ, phát huy truyền thống, di sản của quê hương.
Lễ hội vật làng Vĩnh Khê được hình thành từ thời nhà Trần thế kỷ 14, gắn liền với tín ngưỡng tôn thờ, tưởng nhớ và tri ân công đức của Nhị vị Thành hoàng làng là ngài Vũ Dao, Vũ Sào - là những vị tướng tài ba có công giúp đỡ dân nghèo, xây dựng làng Vĩnh Khê trở thành vùng quê thái bình, hạnh phúc. Lễ hội vật hằng năm được tổ chức trong 3 ngày đầu xuân, ngày mồng 7 tháng Giêng là ngày chính hội. Đây là dịp để dân làng tỏ lòng biết ơn đối với các bậc thánh nhân, đồng thời dâng lên các lễ vật, sản vật do công sức lao động của Nhân dân, cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, cầu cho mọi gia đình sức khỏe, hạnh phúc; mong năm mới an khang, thịnh vượng.
So với các lễ hội vật khác, lễ hội vật làng Vĩnh Khê có nhiều nét độc đáo riêng. Theo đó, các đô vật tham gia thi đấu với nhau sẽ không tính hạng cân, lứa tuổi và thời gian thi đấu; các đô vật sẽ thi đấu 3 hiệp, thời gian mỗi hiệp là 3 phút để phân thắng bại; trong trường hợp kết thúc 3 hiệp thi đấu vẫn không phân được thắng bại, các đô vật sẽ bước tiếp vào hiệp phụ, trong hiệp phụ sẽ không tính thời gian; chỉ có thắng tuyệt đối. Người được coi là thắng tuyệt đối là khi hạ được đối thủ ở tư thế hai vai, một bên mông hoặc 2 mông và 1 vai chạm thảm cùng lúc trong khoảng thời gian 2 giây. Một nét riêng nữa là lễ hội không phân biệt lứa tuổi, đẳng cấp (các thanh niên có thể thách đấu với các kiện tướng vật quốc gia, khách thập phương có thể thách đấu với người dân bản địa).