(HPĐT)- Đến dải trung tâm thành phố xem hát đúm, hát quan họ giao duyên, nặn tò he, xin chữ ông đồ; thăm các di tích nghe hát chèo, cải lương, hát ca trù, chầu văn, xem múa rối nước, rối cạn… là những hoạt động hấp dẫn không chỉ với du khách mà cả người trẻ tại thành phố Cảng. Biểu diễn nghệ thuật truyền thống trên phố đã trở thành “điểm hẹn văn hóa” hấp dẫn mỗi dịp lễ, Tết.

Đưa nghệ thuật đến gần công chúng

Đến hẹn lại lên, những ngày đầu Xuân Ất Tỵ 2025, nghệ sĩ, diễn viên các đơn vị, câu lạc bộ (CLB) nghệ thuật truyền thống trong và ngoài thành phố hăng say tập luyện, biểu diễn nghệ thuật đường phố tại khu vực dải trung tâm thành phố. Vừa cùng các liền anh, liền chị biểu diễn làn điệu quan họ “Sông Cầu nước chảy lơ thơ”, nghệ sĩ Thu Hiền, CLB Sông Cầu (tỉnh Bắc Ninh) cho biết: "Từ trước Tết Nguyên đán, các liền anh, liền chị miền quê Bắc Ninh (Kinh Bắc) đã chuẩn bị để tham gia biểu diễn tại Hải Phòng. Người quan họ chúng tôi thường đi hát vào những ngày xuân, mong mỏi gặp bạn của mình và hát những bài hát trao gửi tình cảm yêu thương. Tham gia biểu diễn dịp này, chúng tôi mong được công chúng Hải Phòng tích cực đón nhận và chung tay giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam".

Cũng tham gia biểu diễn tại quảng trường Nhà hát thành phố vào chiều 31-1 (tức mùng 3 Tết Nguyên đán), nghệ nhân Đinh Khắc Nhụ cùng các nghệ nhân CLB hát Đúm Hương Quê, phường Lập Lễ (thành phố Thủy Nguyên) mang đến những lời ca duyên dáng, hát ghẹo ngày xuân thú vị phục vụ người dân, du khách. “Trước đây, chúng tôi chỉ hát ở quê hương vào mỗi dịp Tết đến, Xuân về. Nay, các nghệ nhân mang hát Đúm Thủy Nguyên đến các hội thi, hoạt động biểu diễn ngoài trời với mong muốn lan tỏa giá trị Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia này đến công chúng trong và ngoài thành phố, đất nước”, nghệ nhân Đinh Khắc Nhụ bày tỏ. Những câu hát giao duyên được tổ chức trên đường phố ngày càng được nhiều bạn trẻ yêu thích. Chị Nguyễn Lan Hương, sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội cho hay, ban đầu khi nghe hát Đúm, các bạn trẻ thường thấy khó nghe, khó hiểu. Nhưng khi được tiếp xúc nhiều hơn, các bạn dần quen và đón nhận nồng nhiệt hơn…

Trong các ngày 1 và 2-2 (tức ngày mồng 4 và mồng 5 tháng Giêng), người dân, du khách tham quan chùa Mét, xã Cổ Am (huyện Vĩnh Bảo) hào hứng thưởng thức chương trình biểu diễn do Đoàn nghệ thuật Múa rối Hải Phòng thực hiện. Chị Nguyễn Thị Hoa, người dân huyện Vĩnh Bảo bày tỏ, đến thăm Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia chùa Mét, thưởng thức nghệ thuật truyền thống giúp chị cảm nhận rõ nét những giá trị văn hóa ông cha để lại. Mong rằng, những giá trị truyền thống ấy được tiếp tục được gìn giữ và phát huy…

Tạo “điểm hẹn nghệ thuật”

Những năm gần đây, cùng với cả nước, Hải Phòng phục hồi, gìn giữ, phát huy nhiều loại hình nghệ thuật truyền thống, góp phần quảng bá hình ảnh thành phố và thu hút khách du lịch. Nhiều chương trình trên nền di sản dân gian được đưa tới công chúng trong thời gian gần đây, như: Biểu diễn nghệ thuật truyền thống với các chiếu chèo, chiếu xẩm, múa rối hay tổ chức các trò chơi dân gian nhảy sạp, nặn tò he… trên đường phố. Các đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp của thành phố cũng tổ chức biểu diễn tại các lễ hội, các di tích trên địa bàn thành phố với chuỗi hoạt động của Đoàn nghệ thuật Múa rối Hải Phòng tại chùa Mét (huyện Vĩnh Bảo), đình An Biên (quận Lê Chân), chùa Hang (quận Đồ Sơn)...; Đoàn Chèo Hải Phòng biểu diễn tại Khu tưởng niệm Vương triều Mạc, Từ đường họ Mạc (huyện Kiến Thụy), Từ Lương Xâm (quận Hải An)… Thông qua đó, các hoạt động biểu diễn dần trở thành nền nếp, tạo “điểm hẹn văn hóa”, có sức lan tỏa lớn, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa nghệ thuật của nhân dân, bước đầu phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn thành phố. Mặc dù có tiềm năng lớn, việc đưa nghệ thuật truyền thống trở thành một “món ăn tinh thần” không thể thiếu, tăng sức hấp dẫn trong phát triển du lịch còn đối mặt với không ít khó khăn khi phải cạnh tranh với các hình thức giải trí hiện đại, đáp ứng sự thay đổi của thị trường và thị hiếu người xem.

Hải Phòng là mảnh đất có bề dày về lịch sử, văn hoá, nơi hội tụ và lan toả nhiều giá trị văn hoá, được hun đúc thành các phong tục, tập quán, lễ hội và những truyền thống tốt đẹp. Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy ban Văn hóa Giáo dục của Quốc hội, địa phương có thể thành lập các quỹ hỗ trợ nghệ thuật và văn hóa nhằm tài trợ cho các dự án sáng tạo, hoạt động biểu diễn, công trình nghệ thuật và các hoạt động khác trong lĩnh vực văn hóa. Để thành lập các quỹ, thành phố có thể dành một phần ngân sách để tài trợ các dự án sáng tạo và hoạt động văn hóa; đồng thời, vận động các doanh nghiệp quảng cáo, tài trợ sự kiện hoặc đóng góp kinh phí hỗ trợ các dự án và hoạt động văn hóa. Ngoài ra, thành phố có thể tìm kiếm và nhận tài trợ từ các nguồn tài trợ khác như: các tổ chức phi chính phủ, các quỹ từ các tổ chức quốc tế, các tổ chức xã hội và cá nhân có quan tâm đến nghệ thuật và văn hóa…Để thực hiện, Hải Phòng cần thiết lập chính sách, quy định và quy trình xác định, đánh giá và phân phối các khoản tài trợ. Việc bảo đảm sự minh bạch, công bằng và hiệu quả trong quá trình tài trợ là rất quan trọng để bảo đảm sự phát triển và ủng hộ cho cộng đồng nghệ thuật và văn hóa trong khu vực địa phương…