ASEAN có thể đóng vai trò kết nối trong khu vực
Đại học Paul-Valérie Montpellier 3 mới đây phối hợp các đối tác tổ chức Hội thảo quốc tế về tình hình biển Đông, nhấn mạnh khả năng ASEAN có thể đóng vai trò là giao diện kết nối giữa Trung Quốc với Mỹ và các quốc gia liên quan để gợi ý những giải pháp giảm căng thẳng trên biển Đông hiện nay.
Hội thảo trong chuỗi hoạt động của Tuần Quốc tế Pháp ngữ với chủ đề năm nay là hướng tới châu Á. Các diễn giả và đại biểu tham dự hội thảo tập trung phân tích, đánh giá về tình hình biển Đông, những tranh chấp về chủ quyền và tiềm ẩn bất ổn leo thang tại khu vực. Nhiều ý kiến cho rằng biển Đông có vai trò quan trọng về địa chính trị, có tuyến đường hàng hải giao thương huyết mạch của thế giới, có nguồn lợi thủy sản và thiên nhiên to lớn, nhất là dầu khí. Vì thế, tại đây, có những tranh chấp, bất đồng giữa Trung Quốc với các quốc gia duyên hải, và với lợi ích của Mỹ với tư cách là cường quốc biển hàng đầu và luôn khẳng định bảo vệ quyền tự do hàng hải.
Phát biểu tại hội thảo, học giả Xô-phi Boi-xô đơ Rô-chê thuộc Viện Nghiên cứu Pháp về quan hệ quốc tế (IFRI) nhấn mạnh. do những tranh chấp và nguồn lợi quá lớn ở biển Đông nên tại đây luôn tiềm ẩn những tình thế nhạy cảm và phức tạp có thể tạo ra nhiều va chạm hay xung đột. Tuy nhiên, sự đoàn kết của ASEAN có thể là thách thức thật sự đối với Trung Quốc, nếu ASEAN duy trì được mối quan hệ với Mỹ. Về kịch bản sắp tới, bà Rô-chê cho rằng nhiều khả năng là hiện trạng sẽ được giữ nguyên song cần có cơ chế để quản lý lợi ích chung.
Diễn giả Be-noa Đơ Trê-glô-đê, Viện Nghiên cứu Chiến lược thuộc Học viện Quốc phòng Pháp (IRSEM), nhấn mạnh sự phân chia các vùng ảnh hưởng của các quốc gia tại khu vực. Ông Be-noa gợi ý các quốc gia liên quan cần suy nghĩ về sự hợp tác hàng hải chung, tìm kiếm những mối quan hệ tin cậy lẫn nhau. Ông dẫn ví dụ điển hình là việc Chủ tịch nước Việt Nam Trần Đại Quang và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tuyên bố muốn tạo ra một chính sách mới về hợp tác. Tuy vậy, ông Be-noa cũng nhấn mạnh sự hợp tác cần có từ phía Trung Quốc.
Dù có nhiều ý kiến, song nhìn chung, nhiều diễn giả nhất trí cho rằng ASEAN về tiềm năng là tổ chức, hiệp hội mạnh hơn nếu đoàn kết, chia sẻ lợi ích chung để đàm phán với Trung Quốc trong vấn đề biển Đông. ASEAN cũng có thể đóng vai trò kết nối với Mỹ hay châu Âu trong quan hệ với khu vực và với Trung Quốc.
TTXVN