(HPĐT)- Thời gian gần đây, chuyên mục “Qua đường dây nóng” của Báo Hải Phòng nhận được nhiều ý kiến của người dân phản ánh tình trạng đốt cỏ, rác bừa bãi. Hành vi đốt cỏ, rác thiếu kiểm soát có thể dẫn đến mất kiểm soát ngọn lửa và gây ra những hậu quả đáng tiếc.

Vụ việc đốt rác và cành cây khô cháy lan sang ô tô tại phố Mai Trung Thứ, phường Đằng Hải (quận Hải An). Ảnh: THÙY AN

Hậu quả khó lường 

Nhiều tháng trở lại đây, tại các tuyến đường như: Bùi Viện (quận Lê Chân), Nguyễn Trường Tộ (quận An Dương), Lê Quang Đạo (quận Ngô Quyền), ven quốc lộ 10 qua các huyện An Lão, Tiên Lãng... và các bãi đất trống trong khu dân cư, không khó bắt gặp một số người dân có hành vi đốt cỏ, rác bừa bãi. Ông Trần Văn Tài, người dân ở phố Bùi Viện, phường Vĩnh Niệm (quận Lê Chân) bức xúc: 2 tháng gần đây, hầu như chiều nào cũng có tình trạng người dân đốt trộm rác trên tuyến đường này. Không ít vụ đốt rác do gặp gió to, cháy lan sang những bãi cỏ, cây xanh chung quanh, khiến cả khu dân cư hoảng sợ, phải huy động nhau dập lửa kịp thời. Bên cạnh đó, các đám cháy gây khói mù mịt khiến các phương tiện lưu thông qua tuyến đường này bị hạn chế tầm nhìn, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông. Cũng do hành vi đốt rác, cỏ bừa bãi, ngày 25- 12-2024, tại núi Doãn trên địa bàn xã Lại Xuân, huyện Thủy Nguyên (nay là thành phố Thủy Nguyên), khoảng 2 ha rừng phòng hộ bị cháy. Theo điều tra ban đầu của cơ quan chức năng, người phụ nữ khoảng 60 tuổi, sinh sống ngay dưới chân núi Doãn tại xóm 1, đốt rác nơi cuối vườn đồi, giáp với rừng phòng hộ. Do bất cẩn nên để lửa cháy lan vào thảm thực bì, dẫn đến cháy rừng. Ngay sau khi vụ việc xảy ra, UBND huyện Thủy Nguyên và xã Lại Xuân xử lý theo quy định pháp luật. 

Trước đó, ngày 19-10- 2024, người dân trên phố Mai Trung Thứ, phường Đằng Hải (quận Hải An) hốt hoảng khi phát hiện xe ô tô bị cháy lan do người dân đốt đống rác, cành khô bên đường. Chủ tịch UBND phường Đằng Hải Bùi Văn Vững thông tin: Xe ô tô màu trắng BKS 15K146.XX đỗ bên lề đường gần đống cây khô bị đổ gãy do bão số 3. Người dân đi qua châm lửa đốt đống cây khô rồi bỏ đi. Do thời tiết hanh khô khiến ngọn lửa cháy lớn. Hậu quả, toàn bộ hai cánh cửa xe, một bên đèn chiếu hậu của ô tô trên bị cháy, hư hỏng. 

Từ những vụ việc trên cho thấy, ý thức chấp hành quy định an toàn phòng cháy, chữa cháy (PCCC) của một bộ phận người dân chưa cao, cần có quy định xử phạt chặt chẽ hành vi này. Có như vậy mới hạn chế được tình trạng người dân tự gom cỏ, rác đốt tự phát, không kiểm soát, dẫn tới cháy lan, cháy lớn, ảnh hưởng đến an toàn PCCC trong khu dân cư.

Theo Chánh văn phòng Hội Luật gia thành phố Trần Anh Cường: Điều 26 Nghị định 45/2022/NĐCP của Chính phủ quy định đốt chất thải rắn không đúng quy định về bảo vệ môi trường sẽ bị xử phạt từ 2 triệu đến 250 triệu đồng tùy theo khối lượng chất thải. Ngoài ra, tổ chức, cá nhân vi phạm còn phải buộc khôi phục lại tình trạng môi trường ban đầu và buộc phải thực hiện các biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường...

Không chủ quan 

Thời tiết hanh khô, dễ dẫn đến nguy cơ phát sinh cháy, nổ cao, nhất là cỏ khô mọc hoang tại các khu đất trống mà người dân tự ý đốt cỏ, rác không kiểm soát dễ phát sinh đám cháy và lây lan nhanh, gây hậu quả khó lường. Thực tế đã có nhiều vụ cháy lớn tại các nhà kho, nhà xưởng bắt nguồn từ tàn lửa bay đến từ đốt rác, đốt cỏ của người dân. Để hạn chế đến mức thấp nhất những hậu quả cháy xảy ra từ việc đốt cỏ khô và rác, đại tá Hoàng Văn Bình, Trưởng Phòng Cảnh sát PCCC và cứu nạn, cứu hộ (Công an thành phố) khuyến cáo các cơ quan, doanh nghiệp và hộ gia đình cần tham gia tuyên truyền, nhắc nhở mọi người chung quanh thực hiện tốt các biện pháp phòng ngừa cháy như: phát quang cỏ dại chung quanh trụ sở, nhà ở, bảo đảm khoảng cách an toàn phòng cháy. Khi thực hiện dọn dẹp nơi làm việc, nhà ở có đốt rác, đốt cỏ phải thực hiện đổ rác đúng nơi quy định, không vứt rác thải bừa bãi; các rác thải là nguồn nhiệt có nguy cơ phát sinh cháy như than tổ ong, than hoa, tro vàng mã còn tàn lửa… cần tưới nước để không còn nguồn nhiệt có thể gây cháy tại nơi tập kết rác. 

Không tự ý đốt cỏ, đốt rác kể cả trong khuôn viên của gia đình; trường hợp khi cần đốt cỏ, đốt rác phải bố trí ở không gian trống trải, thông thoáng trong điều kiện không có gió, có biện pháp đề phòng cháy lan; cử người trông coi ngọn lửa và chuẩn bị phương tiện chữa cháy đi kèm (bình chữa cháy, xô nước…) trong suốt quá trình cháy, dập tàn tro khi kết thúc. Khi hút thuốc lá, phải đề phòng không ném bừa, ném ẩu tàn thuốc, đầu lọc còn cháy trong khu vực có cỏ, rác khô... Khi phát hiện ra hành vi đốt cỏ, đốt rác tự phát cần báo ngay cho chính quyền địa phương hoặc Công an nơi gần nhất; kịp thời báo cho lực lượng Cảnh sát PCCC và cứu nạn, cứu hộ qua số điện thoại 114 nếu đám cháy có nguy cơ gây cháy lớn, cháy lan ảnh hưởng đến cơ quan, doanh nghiệp, hộ gia đình.