(HPĐT)- Thời gian gần đây, nhiều người dân phản ánh đến chuyên mục “Qua đường dây nóng” Trung tâm báo chí và truyền thông thành phố Hải Phòng về việc bị lừa đảo khi mua vàng trực tuyến với nhiều chiêu trò tinh vi.

Người mua vàng tại cửa hàng trên phố Cầu Đất đầu năm 2025.

Phản ánh với phóng viên, chị Trương Thị Hiền, ở tổ dân phố 6, phường Gia Viên (quận Ngô Quyền) cho biết: Đầu tháng 3-2025, chị cần mua 3 chỉ vàng nhẫn SJC để trả nợ, nhưng đến các cửa hàng bán SJC trên phố Cầu Đất (quận Ngô Quyền) đều không mua được. Chị được người quen giới thiệu, liên kết vào hội nhóm chuyên mua bán vàng trên Facebook để tìm cơ hội mua. Khi đó, chị được tài khoản ẩn danh inbox giới thiệu các vỉ vàng nhẫn SJC kèm đủ hóa đơn mua bán. Tài khoản này bảo chị chuyển khoản đặt cọc để giữ vàng sau đó sẽ thanh toán phần còn lại khi nhận hàng. Vì lo lắng giá vàng liên tục tăng và tin vào những lời cam kết chị đã chuyển khoản cọc cho người bán 2 triệu đồng. Tuy nhiên đến nay, chị vẫn chưa nhận được vàng và tài khoản kia cũng biến mất. Biết bị lừa, chị Hiền thông báo đến các cơ quan chức năng đề nghị vào cuộc triệt phá các đường dây lừa đảo và cảnh báo cho cộng đồng biết để nâng cao tinh thần cảnh giác, không bị mắc bẫy như chị. Còn anh Nguyễn Trung Kiên, ở tổ dân phố 19, phường Dư Hàng Kênh (quận Lê Chân) chia sẻ: Nhiều cá nhân rao bán vàng online với mức giá cạnh tranh, nhưng không có hóa đơn chứng từ làm anh băn khoăn về chất lượng vàng. “Vàng được đóng trong vỉ nên rất khó kiểm tra chất lượng. Mấy năm sau mới phát hiện là giả thì quá thiệt hại”. 

Hiện nhu cầu mua vàng của người dân tăng cao, nhưng các đơn vị được phép kinh doanh lại khan hiếm vàng và bán ra với số lượng hạn chế, khiến hoạt động mua bán vàng sang tay trên chợ online diễn ra rầm rộ. Chỉ cần gõ cụm từ “mua bán vàng các thương hiệu” trên Facebook, ngay lập tức xuất hiện nhiều hội nhóm chuyên mua bán vàng bạc với hàng chục nghìn thành viên. Những hội nhóm này thường xuyên có các tài khoản ẩn danh rao bán số lượng lớn vàng miếng, vàng nhẫn ép vỉ của nhiều thương hiệu nổi tiếng như SJC, Doji, PNJ… Dưới mỗi bài đăng có hàng trăm bình luận, người có nhu cầu sẽ nhắn tin riêng để trao đổi. Điểm khác biệt khiến hoạt động mua bán vàng trên mạng ngày càng phát triển là đáp ứng nhu cầu của khách hàng muốn mua bao nhiêu cũng có, giao dịch nhanh chóng không cần xếp hàng lấy số. Giá mua bán sang tay trên thị trường “chợ đen” áp dụng theo tỷ lệ 50/50, tức là lấy mức giá trung bình giữa mua vào và bán ra của các doanh nghiệp lớn để giao dịch. Ví dụ, nếu giá vàng niêm yết tại tiệm (mua vào-bán ra) là 89 - 91 triệu đồng/lượng, thì người bán trên mạng sẽ rao giá 90 triệu đồng, giúp cả người bán và người mua đều được lợi hơn so với giao dịch trực tiếp tại tiệm. Tuy nhiên, hình thức này mang nhiều rủi ro về chất lượng vàng. 

Chủ một tiệm vàng trên phố Dư Hàng (quận Lê Chân) cho biết: việc mua bán vàng online nở rộ với mức giá rẻ hơn trở thành đất cho kẻ gian hoạt động. Thủ đoạn mà kẻ gian thực hiện là cắt vỉ vàng ra, nhét vàng kém chất lượng vào, thậm trí là nhẫn bạc xi vàng để đánh lừa. Người mua vàng qua mạng không có kinh nghiệm kiểm tra sẽ dễ bị sập bẫy. Mới đây, một vụ mua bán vàng giả thương hiệu đã xảy ra ở Bắc Ninh. Khi người mua phát hiện ra thì người bán phủi bỏ trách nhiệm, đồng thời cho hay vàng nhẫn đó họ cũng mua lại từ một người khác trên mạng xã hội. Sau đó sản phẩm vàng giả thương hiệu này bị thu hồi và tiêu hủy, còn người mua thì mất trắng số tiền đã bỏ ra mua. Tại thị trường Hải Phòng hiện chưa phát hiện vụ việc buôn bán vàng giả hay vàng nhái thương. Theo Phó chi cục trưởng Chi cục quản lý thị trường thành phố Nguyễn Thế Hưng: Mua vàng online gặp nhiều rủi ro khi các cá nhân tự trao đổi, mua bán vàng trên các chợ online hay tại các đơn vị chưa được cấp phép kinh doanh vàng. Người mua được lợi từ 1 đến 3 triệu đồng mỗi lượng, nhưng tiềm ẩn nguy cơ mua phải vàng giả, vàng nhái, vàng kém chất lượng, thậm chí còn có nguy cơ bị chiếm đoạt. 

Vàng thuộc lĩnh vực ngành nghề kinh doanh có điều kiện, song nhiều cá nhân, tổ chức vẫn ngang nhiên mua bán với số lượng từ nhỏ đến lớn thường xuyên trên mạng xã hội. Luật sư Nguyễn Xuân Cư (Đoàn Luật sư Hải Phòng) cho biết: theo Điều 10, Nghị định 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ, hoạt động mua, bán vàng miếng của các tổ chức, cá nhân chỉ được thực hiện tại các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp được Ngân hàng Nhà nước cấp giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng. Trường hợp vi phạm sẽ bị xử phạt theo Điều 3 và Điều 24, Nghị định 88/2019/NĐ-CP của Chính phủ. Việc cá nhân mua bán vàng miếng với tổ chức tín dụng, doanh nghiệp không được cấp phép cũng bị xử phạt cảnh cáo. Trong trường hợp tái phạm hoặc vi phạm nhiều lần sẽ bị phạt tiền từ 10 đến 20 triệu đồng. Bên cạnh đó, vàng không rõ nguồn gốc xuất xứ có thể bị tịch thu. 

Như vậy, người tiêu dùng nên thận trọng khi mua bán vàng online. Cơ quan chức năng cần khẩn trương vào cuộc triệt phá các đường dây lừa đảo về vàng để bảo đảm an toàn cho thương mại điện tử.