Cán bộ Phòng Thanh tra, Kiểm tra số 3 (Cục Thuế thành phố) thực hiện hoạt động nghiệp vụ quản lý thuế. Ảnh: Duy Thính

(HPĐT)- Năm 2023, Cục Thuế thành phố triển khai thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách trong bối cảnh nhiều khó khăn đan xen. Nhiều chính sách miễn, giảm thuế của Quốc hội, Chính phủ tiếp tục được triển khai, ảnh hưởng đến nguồn thu, trong khi nhiệm vụ thu ngân sách tiếp tục tăng cao đặt ra thách thức với ngành Thuế thành phố. Do đó, ngành Thuế thành phố xác định nhiệm vụ trọng tâm là công tác đôn đốc, chống thất thu thuế, trong đó có nguồn thu từ các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài.

Nhiều khó khăn tác động sụt giảm nguồn thu

Hiện nay, trên địa bàn thành phố có 856 dự án vốn đầu tư nước ngoài (FDI) còn hiệu lực, với tổng số vốn đăng ký 24,83 tỷ USD, tương ứng số doanh nghiệp FDI đang hoạt động là 713 doanh nghiệp. Theo thống kê của Cục Thuế thành phố, ước tính lũy kế 4 tháng đầu năm 2023, số thu từ khu vực doanh nghiệp FDI khoảng 1.724 tỷ đồng, đạt 30,9% dự toán pháp lệnh, 27% dự toán HĐND thành phố giao. Mức thu này giảm, chỉ bằng 87,2% so với cùng kỳ. Trong đó, nguồn thu từ thuế thu nhập doanh nghiệp chiếm nhiều nhất, đạt hơn 1.307 tỷ đồng, bằng 90,2% so với cùng kỳ. Phó cục trưởng Cục Thuế thành phố Đoàn Minh Dũng cho biết, nguyên nhân giảm chủ yếu là do thực hiện Nghị định số 12/2023/NĐ-CP của Chính phủ về gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất trong năm 2023. Với chính sách thuế này, trong những tháng đầu năm, số thuế đề nghị gia hạn là 62 tỷ đồng, làm sụt giảm nguồn thu. Bên cạnh đó, số nợ thuế của khu vực doanh nghiệp FDI lũy kế trong 4 tháng đầu năm 2023 cũng tăng cao so cùng kỳ.

Cũng theo Cục Thuế thành phố, thực hiện khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp FDI năm 2022, có 299 doanh nghiệp kê khai lỗ; 332 doanh nghiệp kê khai lãi. Ngoài ra, có 205 doanh nghiệp đang được hưởng ưu đãi thuế doanh nghiệp, trong đó 172 doanh nghiệp được ưu đãi về thuế suất; 179 doanh nghiệp đang hưởng ưu đãi về miễn, giảm thuế. Bên cạnh đó, về thu thuế thu nhập cá nhân, lũy kế 4 tháng ước 1.610 tỷ đồng, đạt 42,8% dự toán pháp lệnh, 41,2% dự toán HĐND, bằng 99,2% so cùng kỳ. Nguyên nhân chủ yếu giảm thuế thu nhập cá nhân là do lượng giao dịch bất động sản giảm mạnh.

Tăng cường thanh tra, kiểm tra

Trước những khó khăn sụt giảm nguồn thu, ngành Thuế thành phố tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra giám sát việc chấp hành pháp luật thuế, chống thất thu thuế, chống chuyển giá đối với doanh nghiệp FDI. Cụ thể, năm 2022, Cục Thuế thành phố hoàn thành thanh tra, kiểm tra tại trụ sở 111 doanh nghiệp. Tổng số thuế tăng thu qua thanh tra, kiểm tra hơn 305 tỷ đồng, bằng 510% kế hoạch năm. Đáng chú ý, 2 cuộc thanh tra có số tăng thu lớn đó là tại Công ty TNHH LG Electronics Việt Nam Hải Phòng và Công ty TNHH Iko Thompson, với tổng tiền thuế thu nộp vào ngân sách nhà nước hơn 258 tỷ đồng. Đồng thời, Cục Thuế thành phố thực hiện thanh tra, kiểm tra tại 5 doanh nghiệp, truy thu và phạt vi phạm hành chính số tiền thuế gần 63 tỷ đồng, giảm lỗ hơn 57 tỷ đồng.

Song, từ đầu năm 2023 đến nay, Cục Thuế thành phố tăng cường công tác kiểm tra hồ sơ khai thuế tại trụ sở cơ quan thuế, rà soát việc sử dụng hóa đơn điện tử để kịp thời phát hiện doanh nghiệp rủi ro mua bán hóa đơn. Điều này ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện kế hoạch thanh tra, kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế, dẫn đến kết quả thực hiện kế hoạch thanh tra, kiểm tra đối với doanh nghiệp FDI chưa cao. 4 tháng qua, cơ quan Thuế hoàn thành kiểm tra tại 20 doanh nghiệp, tăng thu khoảng 1,6 tỷ đồng.

Cùng với hoạt động thanh tra, kiểm tra, Cục Thuế thành phố tăng cường quản lý, đôn đốc nợ thuế và quyết liệt áp dụng các biện pháp cưỡng chế thuế, nhất là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, thực hiện gửi tin nhắn thông báo số tiền thuế nợ đến doanh nghiệp, người nộp thuế. Đồng thời, Cục Thuế thành phố quyết liệt áp dụng các biện pháp thu nợ như cưỡng chế tài khoản ngân hàng, cưỡng chế hóa đơn, tạm dừng xuất cảnh đối với người đại diện trước pháp luật của doanh nghiệp.

Theo khảo sát về tình hình sản xuất, kinh doanh, ước nộp ngân sách đối với 150 doanh nghiệp FDI có vốn đầu tư và số nộp ngân sách lớn, dự kiến ước hụt thu so với dự toán giao năm 2023 là hơn 456 tỷ đồng. Do đó, tại cuộc họp tổ đôn đốc chống thất thu thuế trong các doanh nghiệp FDI, thuế thu nhập cá nhân, thuế nhà thầu và thuế xây dựng cơ bản, Phó chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Đức Thọ nhận định, những tháng tiếp theo còn nhiều khó khăn, tác động đến nhiệm vụ thu ngân sách. Cục Thuế thành phố cần phối hợp chặt chẽ với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Ban Quản lý Khu kinh tế Hải Phòng rà soát chính xác số doanh nghiệp FDI hết hạn miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp; số doanh nghiệp kê khai lỗ... Từ đó, ngành Thuế tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật thuế, chống thất thu thuế, chống chuyển giá đối với doanh nghiệp FDI; chống thất thu thuế đối với các nhà thầu chính, nhà thầu phụ nước ngoài đang thi công các dự án trên địa bàn thành phố./.