Cô và trò Trường mầm non Sao Mai ứng dụng AI trong dạy và học. Ảnh: Nguyễn Thắng

AI tham gia dạy và học

Ngày 1-11 vừa qua, tại Nhà văn hóa huyện An Dương diễn ra chuyên đề giáo dục cấp thành phố “Sử dụng nguồn học liệu số và ứng dụng AI vào dạy học môn tiếng Anh, đáp ứng Chương trình giáo dục phổ thông 2018”. Trong khuôn khổ chuyên đề, các đại biểu tham dự tiết dạy minh họa môn tiếng Anh “Unit 4: Free time” của cô giáo và các học sinh lớp 5A5 Trường tiểu học Tân Tiến (huyện An Dương). Cô giáo Nguyễn Thị Thuận khai thác nguồn học liệu số và công nghệ AI, thiết kế bài giảng sinh động có cả tranh ảnh, bài hát, trò chơi… giúp học sinh học tiếng Anh thêm hào hứng, thú vị và hiệu quả hơn. Qua đó, giúp học sinh rèn luyện 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết, góp phần phát triển các phẩm chất năng lực chung, năng lực đặc thù về ngôn ngữ.

Trước đó, tháng 9-2024, cô và trò Trường THCS Trần Phú (quận Lê Chân) thực hiện tiết dạy minh họa ứng dụng công nghệ AI trong giảng dạy môn hóa học, với bài giảng giới thiệu liên kết hóa học. Trong suốt tiết dạy, cô giáo Lưu Thị Mai Phương sử dụng công nghệ ChatGPT để hỗ trợ học sinh lớp 7 tìm thông tin, giải thích kiến thức một cách chi tiết và mô phỏng được cấu trúc, quá trình hình thành liên kết hóa học một cách trực quan, sinh động. Giáo viên sử dụng phần mềm Kahoot kiểm tra khả năng tiếp thu kiến thức của học sinh thông qua phần thi trắc nhiệm nhanh, qua đó dễ dàng đánh giá hiệu quả tiết học. Giáo viên hướng dẫn học sinh yêu cầu AI tạo bài hát, thơ, vè, bản đồ tư duy liên quan tới nội dung bài học, giúp các em có thêm cách ghi nhớ kiến thức một cách sáng tạo và hiệu quả.

Không chỉ ở cấp tiểu học hay THCS, THPT, công nghệ AI còn được ứng dụng ở trường mầm non để nâng cao chất lượng dạy và học. Từ tháng 8-2024, Trường mầm non Sao Mai (huyện Thủy Nguyên) xây dựng phòng học thông minh STEAM. Nhà trường đưa vào sử dụng nhiều ứng dụng phục vụ dạy và học. Riêng với học sinh, nhà trường đưa vào sử dụng các ứng dụng như Copilot (sử dụng AI trả lời câu hỏi, tạo ra hình ảnh); Duolingo Kids (giúp trẻ học ngôn ngữ thông qua các trò chơi và bài học tương tác, sử dụng AI để cá nhân hóa nội dung học tập); Prodigy Math (trò chơi toán học tương tác, sử dụng AI để điều chỉnh độ khó của các bài tập dựa trên khả năng của trẻ); Smart Learning (phần mềm sử dụng AI để cá nhân hóa lộ trình học tập cho từng trẻ, theo dõi tiến độ và cung cấp phản hồi ngay lập tức). Theo hiệu trưởng Trường mầm non Sao Mai Nguyễn Thị Lý, ứng dụng AI tại nhà trường không chỉ nâng cao hiệu quả quản lý, mà còn tạo ra môi trường học tập tích cực cho trẻ, giúp cải thiện chất lượng giáo dục.

Khẳng định vị thế, vai trò của người thầy

Giá trị to lớn mà công nghệ AI mang lại trong hoạt động dạy và học ở các trường học sau một thời gian triển khai đã thấy rõ. Theo Phó trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Thủy Nguyên Trần Thị Mai Phương, thời gian qua, ngành Giáo dục và Đào tạo huyện chú trọng đưa ứng dụng công nghệ AI vào hoạt động dạy và học ở các cấp học, từ bậc mầm non. Việc sử dụng AI được áp dụng phục vụ cả 5 lĩnh vực, gồm phát triển: Nhận thức, thể chất, thẩm mỹ, tình cảm kỹ năng xã hội và ngôn ngữ cho học sinh. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, các nhà trường đều nhấn mạnh yêu cầu không lạm dụng công nghệ trong các tiết dạy. Việc sử dụng công nghệ có thể hỗ trợ người dạy tiết kiệm thời gian, công sức và nâng cao hiệu quả, sự hứng thú của học sinh trong từng bài giảng, nhưng không thay thế vai trò của người thầy.

Phát biểu tại chuyên đề về ứng dụng AI trong giảng dạy tại Trường THCS Trần Phú, Phó giám đốc Sở Giáo dục và đào tạo Phạm Quốc Hiệu cũng khẳng định: Chương trình giáo dục phổ thông mới chú trọng phát triển năng lực học sinh, gồm các năng lực: Tự chủ, tự học; giao tiếp và hợp tác; giải quyết vấn đề và sáng tạo cần được quan tâm. Để phát triển toàn diện năng lực của học trò, các thầy, cô giáo cần đổi mới hình thức tổ chức dạy học, trong đó ứng dụng chuyển đổi số, công nghệ AI trong giảng dạy và học tập là xu thế tất yếu. Với sự hỗ trợ của AI, giáo viên có thêm công cụ mạnh mẽ để truyền tải kiến thức, học sinh có môi trường học tập tốt hơn và ngành Giáo dục- Đào tạo sẽ đạt được những bước tiến xa hơn. Tuy nhiên, AI không thay thế sự tương tác của giáo viên và học sinh trong lớp học. Vai trò của người thầy trong truyền thụ, dẫn dắt học sinh tiếp thu kiến thức vẫn là trọng tâm. Muốn vậy, mỗi giáo viên cần chủ động học tập, nghiên cứu để làm chủ và sử dụng công nghệ thành thạo phục vụ nâng cao hiệu quả mỗi bài giảng, tạo hứng thú niềm yêu thích học tập trong học sinh.