(HPĐT)- Mỗi dịp xuân về, các địa phương trên địa bàn thành phố rộn ràng tổ chức lễ hội, với nhiều hoạt động sôi nổi, đặc sắc. Kế thừa kết quả từ những năm trước, mùa lễ hội năm nay, các địa phương, sở, ngành liên quan tăng cường quản lý và đẩy mạnh tuyên truyền xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh, công tác tổ chức các lễ hội đầu xuân dần đi vào nền nếp, bảo đảm trang trọng, an toàn, tiết kiệm, văn minh, gìn giữ và tôn vinh cac giá trị văn hóa truyền thống, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa, tinh thần của người dân...

Lễ hội bơi trải đền, chùa Ngọ Dương thu hút đông đảo người dân, du khách tham gia.

Khôi phục nét văn hóa cổ truyền

Những ngày đầu Xuân Ất Tỵ 2025, Khu di tích quốc gia đặc biệt đền Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm tại xã Lý Học (huyện Vĩnh Bảo) thu hút hàng trăm nghìn người đến tham quan, lễ bái. Hòa trong dòng người đến khu di tích, chị Phạm Thanh Hương, du khách đến từ Hà Nội cho biết: “Tôi sinh ra và lớn lên trên thành phố Cảng và đang sinh sống, làm việc tại Hà Nội. Năm nào tôi cũng thu xếp thời gian, công việc đưa cả gia đình đi lễ đền Trạng để ghi nhớ công lao tiền nhân, hiểu thêm truyền thống lịch sử, văn hóa của quê hương; đồng thời cầu mong năm mới an lành, thịnh vượng đến với bản thân và gia đình.

Năm nay, hoạt động đón người dân, du khách về tham quan, chiêm bái tại khu di tích tiếp tục được tổ chức bài bản, chu đáo, bảo đảm an ninh trật tự, tôn vinh những giá trị truyền thống và tạo không khí vui tươi, phấn khởi… Theo Trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Vĩnh Bảo Nguyễn Thị Minh Ngọc, thời gian qua, huyện ban hành các văn bản chỉ đạo các đơn vị, địa phương tăng cường quản lý, tổ chức lễ hội. Qua kiểm tra, các lễ hội Xuân Ất Tỵ 2025 trên địa bàn huyện không xuất hiện tình trạng bán hàng quán trong khuôn viên di tích; ngăn chặn mê tín dị đoan, cờ bạc trá hình; tăng cường phòng, chống cháy nổ… Đáng chú ý, các địa phương chú trọng tổ chức các trò chơi dân gian và các hoạt động văn hoá truyền thống như: Giải vật, đua thuyền, pháo đất, cờ tướng tại Lễ hội đền Trạng Trình, kỷ niệm 439 năm ngày mất của danh nhân văn hoá Nguyễn Bỉnh Khiêm; thi viết thư pháp tại Lễ khai bút Xuân Ất Tỵ 2025; múa Tứ linh tại Lễ hội đình Chanh Chử (xã Thắng Thuỷ); hội thi làm bánh dày tại Lễ hội chùa Đồng Quan (xã Dũng Tiến)...

Giữ nếp truyền thống, sáng 2-2 (tức mồng 5 tháng Giêng), Lễ khai bút xuân Ất Tỵ diễn ra tại Khu tưởng niệm Vương triều Mạc (huyện Kiến Thụy) thu hút hàng trăm học sinh xuất sắc của nhiều trường học trên địa bàn thành phố tham gia. Trưởng Ban Quản lý di tích Khu tưởng niệm Vương triều Mạc Nguyễn Văn Thành cho biết, từ năm 2012 đến nay, lễ khai bút tại Khu tưởng niệm được UBND huyện Kiến Thụy tổ chức hằng năm. Thông qua lễ khai bút nhằm gửi gắm mong ước về năm mới hạnh phúc và thành công; đồng thời tri ân các tiên đế Vương triều Mạc có công cao, đức lớn trong phát triển giáo dục và đào tạo nhân tài của đất nước…

Tăng cường quản lý lễ hội

Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Trần Thị Hoàng Mai thông tin: Hải Phòng là miền đất có bề dày lịch sử, văn hoá, là nơi hội tụ và lan toả nhiều giá trị văn hoá, được hun đúc thành các phong tục, tập quán, lễ hội và những truyền thống tốt đẹp. Cứ mỗi độ Tết đến, xuân về, cũng như nhiều địa phương ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ, các lễ hội truyền thống trên địa bàn thành phố được tổ chức rộng khắp, từ nội thành, ngoại thành đến hải đảo. Thành phố có gần 500 lễ hội, trong đó phần lớn là lễ hội truyền thống và thường được tổ chức vào mùa xuân. Để các lễ hội trên địa bàn thành phố diễn ra an toàn, văn minh, giàu bản sắc văn hóa dân tộc, ngay từ những ngày đầu, tuần đầu năm mới hằng năm, Sở Văn hóa và Thể thao ban hành các văn bản đề nghị các địa phương, yêu cầu các phòng, đơn vị trực thuộc Sở tăng cường công tác quản lý, tổ chức các hoạt động văn hoá, thể thao, du lịch và lễ hội. Năm 2025, đến thời điểm này, Sở ban hành 9 văn bản hướng dẫn, chỉ đạo về việc tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao để phục vụ nhân dân vui xuân, đón Tết an toàn; tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với các hoạt động dịch vụ văn hóa, thể thao, công tác quản lý lễ hội và di tích trong dịp Tết. Đồng thời, yêu cầu Thanh tra Sở xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra công tác quản lý và tổ chức lễ hội năm 2025. Theo kế hoạch, đoàn kiểm tra liên ngành tiến hành kiểm tra từ 20 đến 30 lễ hội trọng điểm, tiêu biểu của thành phố; kiểm tra từ việc xây dựng kế hoạch tổ chức, phân công nhiệm vụ đến việc thành lập ban chỉ đạo, ban tổ chức lễ hội; đồng thời kiểm tra trực tiếp tại các lễ hội…

Theo Chánh Thanh tra Sở Văn hóa và Thể thao Lê Quang Huy, từ ngày 27-12-2024 đến ngày 7-2-2025, Đoàn kiểm tra liên ngành thành phố đã kiểm tra tại 8 lễ hội, cơ sở di tích, tín ngưỡng, gồm: Lễ hội Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm (huyện Vĩnh Bảo); Lễ hội khai bút tại Khu tưởng niệm Vương triều Mạc (huyện Kiến Thụy); Lễ hội đền Trần Quốc Bảo (thành phố Thủy Nguyên); Lễ hội đình Trung Hoa (quận Dương Kinh); Lễ hội đình Đồng Tử (quận Kiến An); đền Bà Đế, đền Cô Chín suối Rồng (quận Đồ Sơn); Lễ hội đình Vĩnh Khê (quận An Dương). Qua kiểm tra cho thấy, UBND các quận, huyện, thành phố trực thuộc ban hành các văn bản chỉ đạo, quản lý hoạt động lễ hội trên địa bàn. UBND các phường, xã, các ban quản lý di tích ban hành quyết định thành lập ban tổ chức và xây dựng kế hoạch tổ chức lễ hội bài bản, phân công nhiệm vụ cụ thể. Các hoạt động lễ hội cơ bản chấp hành tốt các quy định pháp luật, bảo đảm cảnh quan môi trường, tạo không khí vui tươi, lành mạnh. Nhiều di tích tổ chức nền nếp các chương trình biểu diễn nghệ thuật, các trò chơi dân gian, hoạt động văn hoá, thể dục, thể thao hấp dẫn, bổ ích, đáp ứng nhu cầu của nhân dân và du khách tham dự lễ hội. Công tác tuyên truyền, giới thiệu về nguồn gốc của lễ hội, về các nhân vật được thờ phụng, tôn vinh được đẩy mạnh. Công tác bảo đảm an toàn, an ninh trật tự, phòng, chống cháy nổ, giữ gìn cảnh quan, vệ sinh môi trường được chú trọng; khu vực kinh doanh dịch vụ được bố trí hợp lý, không gây cản trở giao thông…

Cũng theo Chánh Thanh tra Sở Văn hóa và Thể thao Lê Quang Huy, qua kiểm tra nhận thấy tại một số di tích có hiện tượng cờ bạc trá hình. Đoàn kiểm tra đã đề nghị UBND cấp huyện yêu cầu Ban quản lý di tích phối hợp UBND cấp xã xử lý, ngăn chặn kịp thời; đồng thời đề nghị các địa phương tăng cường tổ chức các hoạt động văn hoá, thể dục thể thao, các trò chơi dân gian phù hợp văn hoá, truyền thống địa phương…

Tuy nhiên, để giữ gìn nét đẹp truyền thống của lễ hội, cần có sự chung tay của cả người dân. Mỗi hành động văn minh góp phần đưa lễ hội trở về đúng giá trị thiêng liêng và vẻ đẹp truyền thống, làm cho đời sống của người dân thêm đa dạng, vui tươi, phấn khởi, tăng cường tình cảm đoàn kết cộng đồng...