Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, thực chất hơn nữa hoạt động của HĐND thành phố để khơi thông động lực phát triển Hải Phòng (*)
(Phát biểu của đồng chí Lê Tiến Châu, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội Hải Phòng tại Kỳ họp thứ 21 HĐND thành phố khóa 16)

Hôm nay, HĐND thành phố trọng thể khai mạc Kỳ họp thứ 21 (kỳ họp thường lệ cuối năm 2024). Theo chương trình, đây là kỳ họp có khối lượng công việc rất lớn, giải quyết nhiều vấn đề quan trọng, cấp bách của thành phố, là thời điểm quan trọng để chuẩn bị các điều kiện cần thiết khi Hải Phòng bước vào năm cuối của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (2021-2025).
Hội nghị Ban chấp hành Đảng bộ thành phố hôm qua 3-12 đã thành công rất tốt đẹp. Với tinh thần đổi mới, đoàn kết, thống nhất rất cao, Hội nghị đã thảo luận quyết định nhiều nội dung quan trọng; thống nhất nhận thức và hành động để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tăng tốc, bứt phá, hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ của nhiệm kỳ Đại hội 16 Đảng bộ thành phố, đồng thời tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác chuẩn bị tổ chức Đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội 14 của Đảng.
Tại Hội nghị, Ban chấp hành Đảng bộ thành phố đã thống nhất đánh giá: Thành phố bước vào thực hiện nhiệm vụ công tác năm 2024 trong bối cảnh quốc tế, trong nước tiếp tục diễn biến phức tạp, thành phố trải qua cơn bão số 3 gây nhiều thiệt hại (cơn bão lịch sử, mạnh nhất trong hơn 30 năm qua). Song, bám sát sự chỉ đạo của Trung ương, sự chung sức, đồng lòng và quyết tâm của Thành uỷ, HĐND, UBND thành phố; sự đồng thuận chung tay đầy trách nhiệm của Nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp, thành phố đã hoàn thành nhiều nhiệm vụ lớn, có ý nghĩa quan trọng, nổi bật là:
Thứ nhất, Đảng bộ và hệ thống chính trị thành phố tiếp tục duy trì sự ổn định, tinh thần đoàn kết, nhất trí được lan tỏa sâu rộng; phát huy dân chủ, trí tuệ tập thể trong quyết định những vấn đề lớn và quan trọng của thành phố. Công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị, vận động Nhân dân đã được Thành ủy, các cấp ủy triển khai thực hiện toàn diện, đồng bộ, có nhiều đổi mới, khoa học, hiệu quả và đạt được nhiều kết quả quan trọng.
Thứ hai, các mục tiêu, nhiệm vụ chủ yếu của năm 2024 cơ bản hoàn thành và vượt so với chỉ tiêu đề ra, trong đó có nhiều điểm sáng tích cực.
Dự kiến tốc độ tăng trưởng GRDP của thành phố năm 2024 đạt 11,01%, đứng thứ 3 cả nước. Kết quả này càng ý nghĩa hơn khi quý 3-2024, do ảnh hưởng nặng nề của cơn bão số 3, tốc độ tăng trưởng GRDP của thành phố chỉ đạt 9,77%. Nếu không có gì thay đổi, Hải Phòng chính thức đã đạt mốc 10 năm liên tiếp tăng trưởng 2 con số, là dấu son trong lịch sử phát triển thành phố. Trong giai đoạn 10 năm này, chúng ta cùng trân trọng ghi nhận, biểu dương và tôn vinh sự cống hiến, đóng góp các thế hệ cán bộ và Nhân dân thành phố qua các thời kỳ.
Thu nội địa vượt hơn 3.000 tỷ đồng so với kế hoạch; thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài năm 2024 đạt 4,7 tỷ đô la, tăng 2,35 lần so với kế hoạch. Văn hóa, xã hội tiếp tục phát triển, đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân ngày càng được đáp ứng tốt hơn; thành phố đạt mục tiêu không còn hộ nghèo theo chuẩn nghèo quốc gia, sớm hơn 1 năm theo chỉ tiêu tại Nghị quyết Đại hội 16 Đảng bộ thành phố.
Quốc phòng, an ninh được tăng cường; quan hệ đối ngoại tiếp tục được mở rộng và nâng tầm, thể hiện sự chủ động đóng góp tích cực của thành phố vào sự nghiệp chung xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước.
Trong thành tựu chung của thành phố, có đóng góp rất quan trọng của HĐND thành phố. Thời gian qua, hoạt động của HĐND thành phố đã có nhiều đổi mới, thực chất và hiệu quả hơn. HĐND thành phố ngày càng phát huy vai trò là cơ quan dân cử, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân.
Thứ nhất, HĐND thành phố tiếp tục có nhiều đổi mới, hoạt động hiệu quả, thực chất hơn. Trong năm 2024, HĐND thành phố đã và đang tổ chức 8 kỳ họp (trong đó có 2 kỳ họp thường lệ và 6 kỳ họp chuyên đề), thông qua 98 nghị quyết (dự kiến tại kỳ họp này tiếp tục thông qua 30 nghị quyết) về các vấn đề quan trọng, quyết định những chủ trương, biện pháp quan trọng để phát triển thành phố, thực hiện các quyết sách lớn.
Thứ hai, hoạt động giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND thành phố được tăng cường, đổi mới, nội dung giám sát chuyên đề trúng trọng tâm, hoạt động chất vấn đi vào những vấn đề thời sự, được đông đảo cử tri và Nhân dân thành phố quan tâm; phiên giải trình của Thường trực HĐND thành phố về tỷ lệ giải ngân đầu tư công góp phần kịp thời tháo gỡ vướng mắc, tồn tại.
Thứ ba, hoạt động tiếp xúc cử tri ngày càng được đổi mới về cách thức tổ chức, hiệu quả và chất lượng ngày càng nâng cao; các đại biểu HĐND đã tích cực lắng nghe và phản ánh đầy đủ, khách quan ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân.
Thay mặt Thành ủy, tôi xin ghi nhận và biểu dương sự đóng góp rất quan trọng của HĐND, các vị đại biểu HĐND thành phố, các cấp ủy, chính quyền, các cơ quan trong hệ thống chính trị và các tầng lớp Nhân dân với tinh thần cố gắng và sự nỗ lực, quyết tâm khắc phục những khó khăn, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh trong năm 2024.
Tuy nhiên, thẳng thắn nhìn nhận, trong tổ chức và hoạt động của HĐND thành phố vẫn còn những tồn tại, hạn chế cần sớm được khắc phục, như: (1) Một số nghị quyết tuy mới được ban hành nhưng đã phải thực hiện điều chỉnh, bổ sung; (2) có nghị quyết ban hành chứa nội dung chưa phù hợp với quy định pháp luật hoặc chưa bảo đảm trình tự, thủ tục xây dựng và ban hành nghị quyết; (3) có những nội dung theo dự kiến chương trình kỳ họp còn phải điều chỉnh, bổ sung và xin rút sát với ngày khai mạc kỳ họp do không bảo đảm về chất lượng, tiến độ; (4) một số nội dung trình xin chủ trương theo Quy chế làm việc của Thành ủy còn chưa chủ động.
Năm 2025 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, năm cuối thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025, đồng thời là năm tập trung tổ chức Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 14, cũng như củng cố nền tảng phát triển mới vững chắc cho thành phố Hải Phòng trong quá trình triển khai kế hoạch kinh tế - xã hội giai đoạn 2026-2030. Trên cơ sở những kết quả, bài học kinh nghiệm rút ra của nửa nhiệm kỳ vừa qua, tôi đề nghị HĐND thành phố quan tâm một số nội dung và nhiệm vụ sau đây:
Thứ nhất, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, thực chất hơn nữa hoạt động của HĐND thành phố để các chính sách của thành phố phải thông thoáng, tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh; tháo gỡ các nút thắt, các rào cản, khai thông động lực phát triển cho thành phố. Trong đó, (1) chủ động rà soát, đề nghị UBND thành phố trình cấp có thẩm quyền ban hành các quyết định, quy định khai thông động lực phát triển cho thành phố hoặc đề xuất sửa đổi các quy định chưa thật sự thông thoáng, tạo rào cản cho sự phát triển; (2) tập trung vào nâng cao chất lượng các Nghị quyết của HĐND thành phố, tổ chức thẩm tra chặt chẽ, kỹ lưỡng các nội dung trình, kiên quyết không thông qua các nội dung chưa phù hợp với quy định pháp luật, chưa bảo đảm trình tự, thủ tục xây dựng và ban hành nghị quyết, các nội dung có biểu hiện lợi ích nhóm, lợi ích cục bộ, không được để xảy ra tình trạng “Nghị quyết là nơi trú ẩn trách nhiệm”; (3) Đẩy mạnh cải cách hành chính, loại bỏ các thủ tục không cần thiết; tăng cường phân cấp, phân quyền giữa các cấp chính quyền của thành phố (Trung ương tăng cường phân cấp cho thành phố, thì thành phố cũng phải chủ động rà soát, để phân cấp cho cấp huyện, cấp xã); (4) Công tác tổ chức các kỳ họp cần chủ động hơn, linh hoạt hơn, tăng cường tổ chức kỳ họp chuyên đề hoặc họp để giải quyết công việc phát sinh đột xuất; rút ngắn thời gian tổ chức các kỳ họp, tập trung thẳng vào vấn đề cần thảo luận, thông qua; (5) Nghiên cứu sắp xếp, kiện toàn các Ban, đơn vị của HĐND thành phố bảo đảm tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
Thứ hai, Đảng đoàn HĐND thành phố tiếp tục chỉ đạo những vấn đề thuộc thẩm quyền để tổ chức triển khai Nghị quyết số 169 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị thành phố Hải Phòng; Nghị quyết số 1232 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của thành phố Hải Phòng giai đoạn 2023 - 2025. Đồng thời, trong thời gian tới, thành phố sẽ triển khai chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy, biên chế, Đảng đoàn HĐND thành phố cần chủ động tham gia, để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND thành phố về xây dựng chính quyền.
Thứ ba, tiếp tục tăng cường công tác giám sát của HĐND thành phố nhất là trong bối cảnh tổ chức chính quyền đô thị (không tổ chức HĐND các quận và phường); trong đó, cần có sự phối hợp với các cơ quan khác trong hệ thống chính trị để triển khai công tác giám sát, tránh chồng chéo về nội dung gây lãng phí. Tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động chất vấn, giải trình, giám sát văn bản pháp luật; chú trọng theo dõi, xem xét, đôn đốc việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát.
Cuối cùng, tại kỳ họp này, khối lượng các công việc về giám sát và quyết định những vấn đề quan trọng của thành phố cũng rất lớn, thực tiễn đang đặt ra, cử tri đang mong chờ (như đánh giá tình hình kinh tế -xã hội năm 2024 và Kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm 2025; giám sát chuyên đề về “thực hiện chính sách, pháp luật về giáo dục và đào tạo trên địa bàn thành phố Hải Phòng, giai đoạn 2020 - 2025”; xem xét, cho ý kiến về Đề án thu nộp tiền thuê nhà ở thuộc tài sản công tại các chung cư trên địa bàn thành phố Hải Phòng; quy định chính sách đặc thù để hỗ trợ di dời khẩn cấp đối với các hộ dân đang sử dụng nhà tại các chung cư cũ nguy hiểm và hỗ trợ tiền thuê nhà tại các chung cư thuộc tài sản công…), tôi đề nghị HĐND thành phố, các vị đại biểu HĐND thành phố phát huy cao độ tinh thần dân chủ, khách quan, trí tuệ, trách nhiệm trước cử tri, tập trung thảo luận kỹ lưỡng, góp ý thẳng thắn vào các nội dung trình tại kỳ họp lần này và quyết định những vấn đề quan trọng.
Nhân dịp năm mới sắp đến, đề nghị các cấp, các ngành nỗ lực thực hiện có hiệu quả các chính sách an sinh xã hội, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân, gia đình chính sách, người lao động, người có hoàn cảnh khó khăn; chuẩn bị chu đáo các điều kiện phục vụ Nhân dân thành phố đón mừng năm mới 2025 và Tết Nguyên đán Ất Tỵ, bảo đảm mọi nhà, mọi người đều được vui Xuân, đón Tết đầm ấm và hạnh phúc.
Một lần nữa, thay mặt Thành ủy, tôi xin chúc toàn thể các đồng chí, cử tri và Nhân dân thành phố khỏe mạnh, hạnh phúc và thành công./.
(*) Đầu đề của Báo Hải Phòng