Sở Tài nguyên và Môi trường: Nâng cao hiệu quả công tác định giá đất
(HPĐT)- Xây dựng bảng giá đất các loại đất trên địa bàn thành phố theo Luật Đất đai 2024; nâng cao chất lượng công tác định giá đất phù hợp với thị trường và tăng thu cho ngân sách là nhiệm vụ trọng tâm được Sở Tài nguyên và Môi trường tích cực triển khai ngay từ những ngày đầu năm 2025.

Giá đất còn nhiều bất cập
Trên trang web batdongsan.com.vn, ngày 29- 12-2024, lô đất ở vị trí 4, thị trấn Trường Sơn (huyện An Lão), rộng 68 m2 được rao bán 476 triệu đồng, tương đương 7 triệu đồng/m2. Trong khi giá đất theo quy định tại Quyết định số 22/2022/QĐ-UBND, quyết định điều chỉnh cục bộ giá đất tại một số vị trí tuyến đường trong bảng giá các loại đất 5 năm (2020-2024) trên địa bàn thành phố, khu vực này 2,05 triệu đồng/m2. Câu chuyện giá đất thị trường chênh lệch so với giá theo quy định diễn ra nhiều năm. Có những địa bàn, mức giá thị trường tăng gấp 10, 20 lần so với giá quy định tại bảng giá. Khu đất nằm ở mặt đường cống Huê, đường Đá, xã Hoa Động, huyện Thủy Nguyên, với diện tích 100 m2, được rao bán 4,5 tỷ đồng, tương đương 45 triệu đồng/m2. Trong khi, giá đất quy định tại bảng giá dao động từ dưới 1 triệu đồng đến hơn 1,4 triệu đồng/m2 tùy vị trí. Không riêng khu vực này, nhiều địa bàn khác của thành phố Thủy Nguyên, giá đất quy định chỉ bằng 1/10 có nơi bằng 1/30 so với giá giao dịch trên thị trường. Theo Trưởng Phòng Kinh tế và định giá đất (Sở Tài nguyên và Môi trường) Nguyễn Thanh Hằng, trong quá trình khảo sát thực tế để làm căn cứ tính giá khởi điểm thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất các dự án, hiện giá đất cụ thể đều có biến động tăng so với bảng giá đất hiện hành. Cụ thể, tại một số dự án hệ số giá đất cụ thể đều tăng từ 1,2 đến 3,5 lần so với bảng giá đất như các dự án đấu giá quyền sử dụng đất tại khu đô thị mới Bắc sông Cấm, đảo Vũ Yên; giá đền bù đất ở tại quận Ngô Quyền, Lê Chân, Cát Hải; đất sản xuất phi nông nghiệp tại các huyện: Vĩnh Bảo, Tiên Lãng và quận An Dương; Khu nhà ở công nhân viên tại quận Hải An...
Lý giải về việc giá đất giao dịch trên thị trường tăng cao so với bảng giá đất quy định, đồng chí Dương Đình Ổn, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết, giai đoạn vừa qua, thành phố tập trung nguồn kinh phí lớn từ ngân sách thực hiện chỉnh trang đô thị trên địa bàn nhiều quận, xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ, mở rộng, xây dựng mới nhiều tuyến đường giao thông và cầu, kết nối giao thông thuận lợi giữa các quận, huyện và với các địa phương lân cận như: Thái Bình, Hải Dương, Quảng Ninh. Qua đó, làm thay đổi diện mạo đô thị, tác động đến thị trường bất động sản làm giá đất giao dịch trên thị trường tăng tại nhiều khu vực. Từ thực tế này cùng những quy định mới về việc xây dựng bảng giá đất theo quy định của Luật Đất đai 2024, Sở tham mưu với thành phố xây dựng bảng giá đất mới.
Cần sự điều chỉnh
Theo Luật Đất đai 2024, bảng giá đất được áp dụng tính tiền sử dụng đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất ở của hộ gia đình, cá nhân; chuyển mục đích sử dụng đất; tính tiền thuê đất; thuế sử dụng đất; thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất… Việc điều chỉnh giá đất tác động đến nguồn thu ngân sách của thành phố. Thống kê của Cục Thuế thành phố cho thấy, năm 2021, thu từ đất của thành phố được 8.288,5 tỷ đồng. Thời điểm đó, việc tính toán thu từ đất của thành phố căn cứ theo Quyết định số 54/2019/QĐ-UBND quy định về bảng giá các loại đất 5 năm (2020-2024). Năm 2022, sau 2 năm triển khai giá đất được UBND thành phố ban hành tại Quyết định số 22/2022/QĐUBND, ngày 28-4-2024, giá đất được điều chỉnh khắc phục sự chênh lệch giữa giá đất trong bảng giá đất với giá đất giao dịch trên thị trường thực tế. Cùng với đó, nguồn thu ngân sách từ đất có sự thay đổi, cụ thể, năm 2022 về thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất 10.265,2 tỷ đồng; năm 2023 thu 15.584,1 tỷ đồng.
Luật Đất đai 2024 có nhiều quy định mới về xây dựng bảng giá đất, đó là bảng giá đất được xây dựng theo khu vực, vị trí; đối với khu vực có bản đồ địa chính và cơ sở dữ liệu giá đất thì xây dựng bảng giá đến từng thửa đất trên cơ sở vùng giá trị, thửa đất chuẩn; chu kỳ xây dựng giá đất hằng năm; bỏ quy định về khung giá. Để kịp thời điều chỉnh giá đất phù hợp với thị trường, đặc biệt đáp ứng theo quy định mới, Sở Tài nguyên và Môi trường cùng với UBND 14 quận, huyện và UBND các xã, phường, thị trấn chủ động kiểm tra, rà soát giá đất thực tế trên thị trường giao dịch chuyển nhượng, giá trúng đấu giá quyền sử dụng đất, giá đất cụ thể giao đất và bồi thường. Theo đồng chí Dương Đình Ổn, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, việc điều chỉnh bảng giá lần này, dự kiến việc thu tiền sử dụng đất tăng khoảng 20% so với cùng đơn vị diện tích của bảng giá đất cũ. Việc điều chỉnh bảng giá đất cũng dẫn tới việc thu tiền thuế lệ phí trước bạ đất, thu tiền thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản và bồi thường giải phóng mặt bằng tăng. Đây là cơ sở bảo đảm sự công khai, minh bạch trong tiếp cận nguồn lực đất đai; hạn chế thất thoát nguồn thu ngân sách.