(HPĐT)- Gần đây, chuyên mục “Qua đường dây nóng” của Báo Hải Phòng nhận nhiều ý kiến của bạn đọc phản ánh về việc người dân tìm mua, tích trữ thuốc Tamiflu để phòng, chống cúm A, gây tình trạng khan hiếm các loại thuốc này. 

Người dân mua thuốc điều trị cúm A tại các cửa hàng thuốc ở phố Hai Bà Trưng (quận Lê Chân) ngày 7-2.

Theo thông tin từ sở Y tế, từ cuối tháng 1- 2025 đến nay, do thời tiết lạnh sâu, khiến dịch cúm A lan rộng ở nhiều tỉnh, thành phố cả nước. Có trường hợp mắc cúm A bị biến chứng suy hô hấp, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Điều này gây lo ngại với nhiều người dân, nhất là người mắc các bệnh nền, bệnh mãn tính. Để phòng bệnh, không ít người tìm mua thuốc Tamiflu để dự trữ trong nhà. Mặc dù trước đó, các trang thông tin ngành Y tế liên tục có hướng dẫn cách phòng, chống cúm A cũng như khuyến cáo không lạm dụng, tích trữ các loại thuốc này. Chị Phạm Xuân Mai, ở phố Văn Cao, phường Đằng Giang (quận Ngô Quyền) cho biết: vừa qua, cả gia đình có triệu chứng mắc cúm nên chị đi mua thuốc kháng virus Tamiflu. Tuy nhiên, các cửa hàng thuốc quanh khu vực phố Văn Cao và lân cận đều hết. Chị Mai hỏi mua tại các hiệu thuốc trên địa bàn quận Ngô Quyền, Hải An có nơi không còn hàng hoặc yêu cầu đặt cọc, sau vài giờ ra lấy thuốc vì khan hàng. Chị Mai cho biết, mỗi viên thuốc có giá 66 nghìn đồng và chỉ bán cả vỉ 10 viên, đắt hơn 16 nghìn đồng/viên khi chị mua trước Tết Nguyên đán. Vì lo lắng biến chứng do cúm, chị đã đặt cọc và mua được 1 hộp 1 vỉ (10 viên). 

Qua khảo sát tại một số quầy thuốc trên phố Nguyễn Bình, Lê Lợi (quận Ngô Quyền), Hai Bà Trưng (quận Lê Chân)..., người bán cho biết, thời điểm hiện tại, thuốc Tamiflu không còn, chưa rõ khi nào có hàng về. Giá thuốc dao động từ 50 nghìn đến hơn 60 nghìn đồng/viên. Theo nhân viên của hiệu thuốc Long Châu tại phố Lê Lợi (quận Ngô Quyền), thuốc Tamiflu hiện đang tạm hết hàng trên cả hệ thống do bị khan hàng. Còn theo chị Ngô Thu Hương, chủ hiệu thuốc trên phố Kiều Sơn, phường Đằng Lâm (quận Hải An), nhiều ngày gần đây, khách hàng liên tục hỏi mua thuốc Tamiflu để dự trữ. Nhưng chị không bán loại thuốc này nếu người bệnh không bị cúm A. Do chỉ định thuốc chỉ bán khi có xét nghiệm bị cúm A. Việc người dân ồ ạt tự mua thuốc đặc trị cúm gây ra tình trạng khan hiếm rất nguy hiểm dẫn đến nhiều người cần dùng thuốc, nhưng không có để mua. Bên cạnh đó, do Tamiflu được nhiều người lùng mua, khiến giá thuốc bị đẩy lên cao do nguồn cung không đáp ứng được nhu cầu thị trường. 

Nhận xét về tình trạng trên, PGS.TS Nguyễn Văn Khải, Giám đốc Bệnh viện Đại học Y, Hiệu trưởng Trường đại học Y Dược Hải Phòng cho biết: Thuốc trị cúm hoạt chất Oseltamivir được chỉ định dành cho người bệnh bị cúm nhưng không phải ai cũng cần sử dụng. Người trẻ, khỏe, không có bệnh nền chỉ hắt hơi, sổ mũi, sốt nhẹ không cần uống thuốc kháng virus. Oseltamivir (Tamiflu) là thuốc ức chế nhân lên của virus cúm (cả cúm A và cúm B), bản thân nó không tiêu diệt được virus cúm. Vì vậy, thuốc chỉ có tác dụng trong vòng 48 giờ đầu khi người bệnh xuất hiện các triệu chứng của bệnh cúm. Quá thời gian đó, thuốc không có tác dụng, gây ra nhiều tác dụng phụ đối với người dùng. Các tác dụng phụ của Tamiflu bao gồm buồn nôn và nôn, tiêu chảy, nhức đầu...; đồng thời tăng gánh nặng đào thải với gan. Tamiflu là thuốc kê đơn, chỉ được dùng khi có chỉ định của bác sĩ, với liều lượng chính xác theo cân nặng và độ tuổi. Người dân không nên tự ý mua Tamiflu để điều trị bệnh cúm. Nếu sử dụng Tamiflu không đúng cách, sẽ dẫn đến tình trạng kháng thuốc. Lạm dụng Tamiflu, ngoài tốn tiền còn không mang lại hiệu quả, đồng thời khiến tình trạng kháng thuốc gia tăng, trong khi người bệnh chịu thêm nhiều tác dụng phụ không cần thiết. 

Theo khuyến cáo của Bộ Y tế về phòng và điều trị cúm A, bệnh cúm có thể hồi phục sau 5 đến 7 ngày bằng điều trị các triệu chứng. Các bác sĩ sẽ chỉ định dùng Tamiflu khi bảo đảm cả 3 yếu tố sau: xác định chính xác người bệnh bị cúm, vì nhiều trường hợp cảm lạnh, không phải cúm; thời gian kể từ lúc xuất hiện triệu chứng không quá 48 giờ; người bệnh có sức đề kháng kém như: trẻ dưới 2 tuổi, người già trên 65 tuổi, người có bệnh nền (COPD, hen phế quản, bệnh tim mạch, người đang dùng thuốc ức chế miễn dịch...). ThS.Bs Lê Thị Tuyến, Khoa Truyền thông giáo dục sức khỏe (CDC Hải Phòng) thông tin thêm: để phòng ngừa cúm A, người dân cần thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang khi ra đường, trong mùa dịch cần tránh nơi đông người. Khi có các triệu chứng cúm như: sốt, ho, sổ mũi, đau đầu... nên đến các cơ sở y tế khám để xác định bệnh và có biện pháp phòng ngừa lây nhiễm cho những người chung quanh. Vệ sinh nơi ở, lớp học, nơi làm việc, lau chùi vật dụng, đồ chơi bằng dung dịch sát khuẩn. Tăng cường sức đề kháng của người bệnh bằng cách nghỉ ngơi, ăn uống, sinh hoạt hợp lý, tập thể dục hằng ngày. Tiêm phòng vaccine cúm A, B hằng năm cho trẻ em từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn. 

Ngành Y tế, cơ quan truyền thông, chính quyền địa phương, các trung tâm y tế xã, phường cần đẩy mạnh tuyên truyền để người dân thực hiện đầy các biện pháp phòng ngừa dịch bệnh cúm. Các đơn vị bán lẻ thuốc không lợi dụng tình hình dịch bệnh để tăng giá thuốc.