Trước khi biểu quyết thông qua Nghị quyết, thảo luận ở tổ cũng như tại hội trường, hầu hết đại biểu Quốc hội đều tán thành với những nội dung cơ bản, sự cần thiết về tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng. Đại biểu Nguyễn Quang Huân (Đoàn Bình Dương) cho rằng, việc ban hành Nghị quyết về tổ chức chính quyền đô thị thành phố Hải Phòng để tạo không gian, bước đột phá lớn và tạo cơ hội mới để Hải Phòng phát triển mạnh hơn nữa, tự chủ hơn, phát huy được vị trí địa lý của Hải Phòng, đồng thời phù hợp tính cách năng động của người dân Hải Phòng.

Đồng quan điểm, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) nêu: Quốc hội cho phép thực hiện chính quyền đô thị tại thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Từ thực tiễn đó và với sự phát triển của Hải Phòng, việc thực hiện chính quyền đô thị của thành phố Hải Phòng là cần thiết, phù hợp.

Là địa phương đi sau, nhưng từ thực tiễn thí điểm tại thành phố Hồ Chí Minh được tiếp thu, đưa vào Nghị quyết về tổ chức chính quyền đô thị tại Hải Phòng và không còn tổ chức thí điểm. Hơn nữa, theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà, thực hiện chính quyền đô thị của Hải Phòng gắn liền với việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã theo tiến trình chung của cả nước. Hải Phòng là địa phương đi tiên phong với việc thực hiện 4 đề án, sắp xếp số lượng đơn vị cấp xã lớn.

Riêng với thành phố Thủy Nguyên trực thuộc thành phố, dù quy mô dân số, cũng như quy mô, tốc độ phát triển kinh tế chưa thể so sánh với thành phố Thủ Đức (thành phố Hồ Chí Minh), nhưng thời gian tới, Thủy Nguyên sẽ là trung tâm chính trị, kinh tế- xã hội của Hải Phòng. Việc tổ chức bộ máy của thành phố Thủy Nguyên thực hiện đúng quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Với việc không thực hiện HĐND cấp quận, phường, HĐND thành phố thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn quy định tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương, quy định khác của pháp luật có liên quan và các nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định tại Nghị quyết. Cụ thể, HĐND thành phố thực hiện quyết định dự toán thu ngân sách nhà nước trên địa bàn; dự toán thu, chi ngân sách địa phương và phân bổ dự toán ngân sách cấp mình, trong đó bao gồm dự toán ngân sách của chính quyền địa phương cấp dưới; điều chỉnh dự toán ngân sách địa phương trong trường hợp cần thiết theo thẩm quyền; phê chuẩn quyết toán ngân sách địa phương.

Đồng thời, HĐND thành phố mở rộng giám sát việc tuân theo Hiến pháp, pháp luật và việc thực hiện nghị quyết của HĐND thành phố trên địa bàn quận, phường thuộc quận; giám sát hoạt động của UBND quận, UBND phường thuộc quận, TAND quận, Viện KSND quận. Ngoài ra, HĐND thành phố sẽ thực hiện bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Hội thẩm tại TAND quận. Đại biểu HĐND thành phố có quyền chất vấn Chủ tịch UBND quận, Chánh án TAND quận, Viện trưởng Viện KSND quận.

Cũng theo Nghị quyết của Quốc hội, Thường trực HĐND thành phố gồm Chủ tịch HĐND, không quá 2 Phó chủ tịch HĐND và các Ủy viên là Trưởng ban của HĐND thành phố. Ban của HĐND thành phố gồm Trưởng ban, 2 Phó trưởng ban và các Ủy viên. Trưởng ban có thể là đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách, Phó trưởng ban là đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách. Ban của HĐND thành phố có 1 Ủy viên hoạt động chuyên trách.

Tại Nghị quyết quy định cụ thể về cơ cấu tổ chức, chế độ làm việc, nhiệm vụ, quyền hạn của UBND, Chủ tịch UBND thành phố, cũng như cấp quận, phường; quản lý cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn... Riêng với thành phố Thủy Nguyên trực thuộc thành phố, về nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức được quy định, chỉnh lý theo hướng cơ bản thực hiện theo quy định chung của Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Bên cạnh đó, để bảo đảm HĐND thành phố Thủy Nguyên thực hiện đầy đủ nhiệm vụ, quyền hạn phù hợp với vị trí, vai trò của thành phố thuộc thành phố, Nghị quyết của Quốc hội quy định HĐND thành phố Thủy Nguyên thành lập 2 Ban là Ban Pháp chế - Đô thị và Ban Kinh tế - Xã hội, đồng thời xác định cụ thể về lĩnh vực phụ trách của các ban nói trên.

Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội về hiệu lực thi hành, để tạo điều kiện thuận lợi để Hải Phòng có đủ thời gian chuẩn bị các công việc cần thiết triển khai Nghị quyết và tổ chức Đại hội Đảng bộ các cấp của thành phố, Nghị quyết về tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2025. Việc tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng theo quy định tại Nghị quyết sẽ được thực hiện từ ngày 1-7-2026, tương ứng với nhiệm kỳ 2026 - 2031 của HĐND, UBND các cấp như đối với các địa phương khác.

Đồng chí Lã Thanh Tân, Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội chuyên trách thành phố Hải Phòng cho biết, việc thực hiện chính quyền đô thị có tác động mạnh mẽ, tạo động lực cho Hải Phòng có bước tiến mới trên con đường xây dựng phát triển thành phố. Cùng với đó, trong thời gian tới, Hải Phòng sẽ được Chính phủ trình Quốc hội nghị quyết để thay thế Nghị quyết số 35, trong đó đề xuất nhiều cơ chế, chính sách mới, tiếp tục tạo sự đột phá cho thành phố.