Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: Chinhphu.vn

(HPĐT)- Sáng 26-3, dưới sự điều hành của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa 14 của Quốc hội; các Báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa 14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội.

Quy trình soạn thảo văn bản pháp luật cần chuyên nghiệp hơn

Hầu hết, các đại biểu Quốc hội đều bày tỏ sự thống nhất cao với dự thảo Báo cáo nhiệm kỳ của Quốc hội cũng như Báo cáo công tác của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội. Quốc hội khóa 14 để lại nhiều dấu ấn, nhất là đẩy mạnh và nâng cao chất lượng công tác lập pháp, tạo cơ sở pháp lý đồng bộ đối với sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước, giữ vững độc lập, chủ quyền, an ninh của Tổ quốc, hội nhập quốc tế trong hòa bình, hữu nghị, hợp tác bình đẳng.

Tuy nhiên, đại biểu Trần Hoàng Ngân (Đoàn thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng, quy trình soạn thảo văn bản pháp luật cần chuyên nghiệp hơn, huy động sự tham gia nhiều hơn của các chuyên gia và phải đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu. Thực tế trong nhiệm kỳ vừa qua, Quốc hội thông qua 72 luật và rất nhiều nghị quyết. Tuy nhiên, trong 72 luật, có hơn 1/3 số luật là sửa đổi và bổ sung. Con số đó cho thấy tuổi thọ của luật còn hạn chế. Đại biểu Vũ Thị Lưu Mai (Hà Nội) khẳng định nhiệm kỳ khóa 14, Quốc hội thông qua nhiều đạo luật chất lượng, công khai, minh bạch, công bằng. Tuy nhiên, đại biểu cho rằng phải rà soát thật kỹ trong quá trình xây dựng pháp luật, không để dẫn đến nguy cơ “tham nhũng chính sách". Đại biểu Vũ Thị Lưu Mai  dẫn chứng, trên cơ sở giám sát, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 792/NQ-UBTVQH14 đề nghị rà soát và loại bỏ tất cả những quỹ hoạt động không hiệu quả, nhưng hiện nay, còn hơn 40 quỹ tài chính ngoài ngân sách, trong đó có quỹ gây lãng phí rất lớn cho ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, trong 72 đạo luật được Quốc hội khóa 14 thông qua, có đến 1/4 số đạo luật có quy định đề xuất thành lập và duy trì các loại quỹ tài chính ngoài ngân sách. Do đó, Quốc hội cần nâng cao hoạt động thẩm tra; hoạt động thẩm tra cần trí tuệ, bản lĩnh và tinh thần dám đấu tranh, dám phản biện.

Giám sát phải độc lập, sát thực tế

Cũng tại phiên thảo luận, các đại biểu đánh giá cao hoạt động giám sát của Quốc hội trong nhiệm kỳ vừa qua với nhiều phương thức và thực hiện sâu sát, nội dung giám sát có trọng tâm, trọng điểm, bao quát hầu hết lĩnh vực, ngày càng nâng cao hiệu lực, hiệu quả, đạt được nhiều kết quả quan trọng, được cử tri và nhân dân ghi nhận. Quốc hội thực hiện tốt vai trò giám sát với nhiều phương thức như giám sát bằng chất vấn tại nghị trường, giám sát tối cao của Quốc hội, giám sát chuyên đề của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Bên cạnh kết quả đạt được, các đại biểu cũng đồng tình với những nội dung trong dự thảo báo cáo nêu về một số hạn chế trong hoạt động giám sát như hiệu quả giám sát việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật chưa cao, nhất là văn bản quy định chi tiết thi hành luật; một số nội dung chất vấn và trả lời chất vấn còn chưa tập trung vào vấn đề lớn liên quan đến thể chế, chính sách vĩ mô, trách nhiệm quản lý nhà nước của các bộ, ngành hoặc chưa đi vào trọng tâm, mới tập trung vào báo cáo thực trạng, chưa xác định rõ trách nhiệm cá nhân và giải pháp khắc phục. Một số yêu cầu tại các nghị quyết về giám sát chuyên đề, chất vấn, báo cáo giám sát của các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội chưa được triển khai nghiêm túc, việc theo dõi, đôn đốc thực hiện chưa thực sự quyết liệt...

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội), hoạt động giám sát của các đoàn giám sát của Quốc hội chưa đủ thời gian, điều kiện để tiếp cận trực tiếp đối tượng tác động, chủ yếu nghe báo cáo qua tổng hợp văn bản, “nếu đi độc lập đến kiểm tra thì sẽ hiệu quả hơn”. Đại biểu Nguyễn Quốc Bình (Đoàn Hà Nội) cho rằng cần xây dựng chương trình giám sát tối cao cụ thể, tăng cường giám sát cơ chế chính sách vì đây là tài nguyên trí tuệ rất quan trọng đối với bất kỳ nước nào. Về vai trò giám sát thông qua hoạt động của từng đại biểu Quốc hội, đại biểu Thào Xuân Sùng (Đoàn Hà Giang) cho rằng một số đại biểu chưa sâu sát, chưa nắm chắc tình hình mọi mặt của đất nước. Vì thế, Quốc hội cần đánh giá sâu, quan tâm hơn đến vấn đề tăng cường, đổi mới hoạt động tiếp xúc cử tri của Quốc hội và đại biểu Quốc hội”.

Nêu cao trách nhiệm trước cử tri và nhân dân

Phát biểu kết luận phiên thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, tinh thần thẳng thắn, trách nhiệm có 25 lượt đại biểu Quốc hội phát biểu.

Qua thảo luận, các ý kiến nhất trí cho rằng Quốc hội khóa 14 là nhiệm kỳ thành công, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ với những thành tựu và dấu ấn nổi bật, tiếp tục gần dân, sát dân, nhiều đổi mới, cải tiến, nâng cao chất lượng, hiệu quả trên tất cả lĩnh vực lập pháp, giám sát, quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước cũng như hoạt động ngoại giao nghị viện.

Các cơ quan của Quốc hội nỗ lực đoàn kết, đổi mới, chủ động phối hợp chặt chẽ các cơ quan của Chính phủ, các cơ quan hữu quan hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Các đại biểu Quốc hội luôn thể hiện bản lĩnh, nêu cao tinh thần trách nhiệm trước cử tri và nhân dân, lắng nghe, phản ánh đầy đủ, kịp thời ý chí, nguyện vọng của nhân dân, phát huy trí tuệ đóng góp vào thành công chung của Quốc hội.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân khẳng định: “Chúng ta có quyền tự hào vì những đóng góp của chúng ta, từng đại biểu Quốc hội, từng Đoàn đại biểu Quốc hội, từng cơ quan của Quốc hội thực hiện đúng lời hứa với cử tri, đó là chúng ta hành động vì lợi ích của nhân dân, vì lợi ích của quốc gia, dân tộc. Quốc hội khóa 14  để lại  nền tảng vững chãi cho khóa 15 và các khóa tiếp theo". Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng đề nghị Ban Chỉ đạo công tác các cơ quan hữu quan nghiêm túc nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến đóng góp của các đại biểu Quốc hội tại phiên họp, hoàn thiện Báo cáo công tác của Quốc hội nhiệm kỳ khóa 14 và thể hiện đầy đủ trong Nghị quyết của Quốc hội về nội dung tổng kết nhiệm kỳ

Hôm nay 27-3, các cơ quan của Quốc hội làm việc theo chương trình riêng./.