Người lao động Công ty TNHH chế tạo máy Eba (Khu công nghiệp Nhật Bản- Hải Phòng) thường xuyên được tập huấn về vận hành thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn vệ sinh lao động.

(HPĐT)- Gần đây, trên địa bàn thành phố xảy ra một số vụ tai nạn lao động nghiêm trọng gây chết người mà nguyên nhân bắt nguồn từ sự cố khi vận hành máy móc, thiết bị tại doanh nghiệp. Vì thế, bên cạnh việc bổ sung kiến thức, nâng cao kỹ năng về an toàn, vệ sinh lao động đối với công nhân làm việc tại xưởng, dây chuyền sản xuất, chủ doanh nghiệp cần tự giác, chủ động đăng ký kiểm định máy móc, thiết bị định kỳ, thường xuyên nhằm ngăn ngừa rủi ro trong quá trình vận hành, sản xuất.

Tai nạn hy hữu, đe dọa tính mạng

Theo quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động, đối với những thiết bị phổ biến được sử dụng tại các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố (thuộc danh mục thiết bị yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động) như: cầu trục, lò hơi, vận thăng, thang cuốn, thang máy... cần được kiểm định kỹ thuật an toàn và dán tem kiểm định trước khi đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp chỉ quan tâm công tác kiểm định lần đầu, lơ là, chưa chú trọng thực hiện định kỳ, thường xuyên. Thực tế, trên địa bàn thành phố vừa xảy ra một số vụ tai nạn lao động nghiêm trọng có liên quan đến thiết bị máy móc cần được kiểm định nghiêm ngặt an toàn vệ sinh lao động.

 Đơn cử như, cuối tháng 1- 2024, nam nhân viên làm công việc vận chuyển hàng của Chi nhánh Công ty CP Kính Kala (Nhà máy kính Trường Sơn, huyện An Lão) thiệt mạng do trong quá trình dỡ hàng, hàng đè vào người do cáp cẩu trục (loại 2,8 tấn) bị đứt giữa chừng. Gần đây, tại Xí nghiệp tư nhân Trung Hải (phường Sở Dầu, quận Hồng Bàng), công nhân V.P.H của Công ty CP bê tông và xây dựng Gia Minh-Minh Đức 2 trong quá trình sửa chữa cẩu trục số 09 bị ngã từ dầm cầu trục xuống nền nhà xưởng, bị đa chấn thương và sau đó tử vong. Vụ việc đang được cơ quan chức năng xác minh làm rõ nguyên nhân.

Trưởng Phòng Việc làm, An toàn lao động (Sở Lao động- Thương binh và Xã hội) Nguyễn Hữu Cường thông tin: Theo quy định, khi đưa vào sử dụng hoặc không còn sử dụng, thải bỏ các loại máy, thiết bị, vật tư, chất có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động, tổ chức, cá nhân đều phải khai báo. Trong quá trình vận hành, sử dụng máy, thiết bị này phải thực hiện kiểm định lần đầu, kiểm định thường xuyên. Qua đó, đơn vị tham gia kiểm định tư vấn, hướng dẫn doanh nghiệp phát hiện những vấn đề bất thường của thiết bị, đánh giá tình trạng hỏng hóc, thiếu an toàn và đề xuất doanh nghiệp có biện pháp khắc phục, sửa chữa, có kế hoạch bảo dưỡng định kỳ thiết bị, bảo đảm an toàn đối với người, hàng hóa, tài sản trong quá trình vận hành, nâng cao tuổi thọ cho thiết bị và giảm thiểu chi phí tổn hại nếu xảy ra tai nạn lao động.

Doanh nghiệp có thể hợp tác mời các đơn vị có chuyên môn, chức năng về kiểm định, tham gia đánh giá. Theo Giám đốc Công ty CP huấn luyện và kiểm định Việt Nam Nguyễn Tiến Hùng, gần đây, ý thức của chủ doanh nghiệp trên địa bàn thành phố trong việc đăng ký kiểm định an toàn kỹ thuật đối với vật tư, thiết bị, chất có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động dần chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, bên cạnh những doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chủ động, nghiêm túc tuân thủ quy định này, số lượng doanh nghiệp vừa, doanh nghiệp nhỏ tham gia chưa nhiều.

Hướng dẫn kết hợp xử lý

Dù có xu hướng tăng, song thực tế số doanh nghiệp đăng ký hồ sơ, đề nghị kiểm định thiết bị máy móc quy định nghiêm ngặt về an toàn vệ sinh lao động chưa đạt tỷ lệ cao trên tổng số doanh nghiệp trên địa bàn thành phố. Một trong những nguyên nhân của thực trạng trên là do quy định về chế tài thực hiện chưa chi tiết, chặt chẽ.

Theo đánh giá của Thanh tra Sở Lao động- Thương binh và Xã hội, việc khai báo khi đưa vào sử dụng, vận hành thiết bị thực hiện theo Phiếu khai báo sử dụng đối tượng kiểm định tại mẫu 1đ ban hành kèm theo Nghị định 44 của Chính phủ. Tuy nhiên, đối với việc khai báo thải bỏ các loại máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động thì không có biểu mẫu riêng, quy định rõ nên nhiều tổ chức, cá nhân thực hiện chưa đầy đủ, nhầm lẫn. Việc thanh tra, kiểm tra, giám sát quá trình kiểm định của cơ quan, đơn vị tư nhân tham gia còn chưa đầy đủ hành lang pháp lý để thực hiện. Do đó, đơn vị cũng gửi đề xuất, kiến nghị tới cơ quan có thẩm quyền để bổ sung, hoàn thiện các văn bản kịp thời.

Bên cạnh đó, từ thực tế tại cơ sở, Trưởng Phòng Lao động- Thương binh và Xã hội huyện Thủy Nguyên Nguyễn Văn Xiệu đề nghị: Khi tổ chức kiểm định, đơn vị sử dụng máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động, đơn vị chủ trì cần thông báo với cơ quan quản lý tại địa phương; đồng thời gửi 1 bản photocopy (hoặc bản điện tử) về kết quả kiểm định chậm nhất sau 30 ngày kể từ ngày hoàn thành việc kiểm định (bao gồm cả kiểm định lần đầu, định kỳ hoặc bất thường) để chính quyền địa phương nắm bắt, phối hợp theo dõi, giám sát chặt chẽ, nhắc nhở thực hiện, tránh tình trạng “đầu voi, đuôi chuột”.

Cùng với việc tăng cường hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện rà soát, xây dựng quy trình, biện pháp làm việc an toàn tại nơi làm việc, phòng ngừa tai nạn lao động do ngã cao, điện giật, vật rơi, cuốn kéo, đổ sập, theo Giám đốc Sở Lao động- Thương binh và Xã hội Nguyễn Cao Lân, các phòng, ban chuyên môn của Sở tăng cường đăng tải danh sách, hỗ trợ doanh nghiệp kết nối các đơn vị kiểm định uy tín, tư cách pháp nhân rõ ràng. Cùng với đó, Thanh tra Sở tăng cường công tác giám sát hoạt động đăng ký, thực hiện kiểm định thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn vệ sinh lao động, tổ chức huấn luyện vận hành cho người lao động tại doanh nghiệp, góp phần thực hiện mục tiêu kéo giảm số vụ tai nạn lao động nghiêm trọng liên quan đến máy móc, thiết bị thời gian tới.