Báo động hóc dị vật ở trẻ em
(HPĐT)- Theo ghi nhận của các bệnh viện, trong hai tháng gần đây, các bệnh viện, trung tâm chuyên khoa nhi trên địa bàn thành phố tiếp nhận nhiều trường hợp trẻ em nuốt phải dị vật, ảnh hưởng tới đường thở, đường tiêu hóa. Nếu không được phát hiện, cấp cứu kịp thời, dị vật ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe, tính mạng của trẻ.
Liên tục tiếp nhận ca bệnh
Chiều 22-8, Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng tiếp nhận bé trai 17 tháng tuổi từ Bệnh viện đa khoa quốc tế Vĩnh Bảo chuyển đến trong tình trạng bóp bóng qua nội khí quản sau khi hóc hạt na. Chụp Xquang ngực cho thấy trẻ bị xẹp toàn bộ phổi phải. Sau khi tiếp nhận ca bệnh, các bác sĩ Khoa Gây mê hồi sức nhanh chóng phối hợp kíp nội soi phế quản, gắp ra hạt na có kích thước 1x 0.5 cm, gây bít tắc toàn bộ phế quản phổi gốc phải. Thủ thuật diễn ra an toàn, không gây tổn thương đường thở.
TS.BS Nguyễn Thị Ngọc Yến, Trưởng Phòng Kế hoạch tổng hợp (Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng) cho biết, trung bình mỗi tháng bệnh viện đều tiếp nhận ca bệnh bị hóc dị vật đường thở hoặc đường tiêu hóa, có tháng 2-3 ca. Như trường hợp bé trai ở phố Phan Bội Châu, (quận Hồng Bàng) được gia đình đưa đến cấp cứu chiều 6-8 trong tình trạng thở khò khè, tím tái. Qua khai thác bệnh sử được biết cháu bé có chơi đồ chơi Lego vô tình nuốt phải mảnh ghép, sau đó ho sặc sụa, khó thở. Với kinh nghiệm tiếp nhận nhiều người bệnh khò khè, thở rít thanh quản, kíp nội soi phế quản của Khoa Hô hấp tiến hành khám, hội chẩn nhanh, tiến hành làm các xét nhiệm cần thiết. Kết quả cho thấy dị vật không cản quang ở phế quản gốc bên trái. Ngay lập tức, kíp nội soi phế quản của Khoa Hô hấp phối hợp kíp gây mê của Khoa Gây mê hồi sức thực hiện thủ thuật nội soi phế quản, gắp thành công dị vật vòng lắp ghép đồ chơi Lego bằng nhựa trơn, tròn, đường kính 1 cm rơi sâu vào phế quản gốc bên trái, không gây thương tổn đường thở của trẻ. Hay trường hợp cháu bé 33 tháng tuổi, nhập viện ngày 14-7 vì nghi nuốt Lego đồ chơi hình thanh kiếm bằng nhựa cứng, mũi nhọn dài khoảng 5 cm. Các bác sĩ Khoa Tiêu hóa nhanh chóng nội soi gắp dị vật vì nếu để lâu, dị vật có khả năng gây thủng tại phình dạ dày của trẻ.
Tại Trung tâm Nhi khoa (Bệnh viện quốc tế sản nhi Hải Phòng) cũng tiếp nhận nhiều trường hợp nuốt phải dị vật đồ chơi. Như ngày 16-8, bệnh nhi 7 tuổi ở quận Hải An được gia đình đưa tới trung tâm khám do nghi ngờ nuốt phải dị vật. Sau khi thăm khám, các bác sĩ xác định có dị vật đồ chơi trong dạ dày và chỉ định nội soi gắp dị vật cho trẻ. Trong quá trình nội soi, các bác sĩ phát hiện tại vị trí tá tràng của trẻ có dị vật đồ chơi Lego, chiều dài khoảng 3 cm. Các bác sĩ tiến hành thủ thuật gắp dị vật bằng phương pháp nội soi gây mê. Sau thực hiện thủ thuật, dị vật được lấy ra thành công, tình trạng sức khỏe bệnh nhi ổn định.
Luôn quan tâm, sát sao trẻ
Hóc dị vật đường thở, đường tiêu hóa là cấp cứu trong y khoa, có thể dẫn đến suy hô hấp, thậm chí tử vong nếu không được xử trí kịp thời. Tuy nhiên, với các dị vật bằng nhựa khó xác định được trên phim chụp. Một số trẻ nuốt dị vật nhưng không có triệu chứng như khó chịu, đau vùng cổ, buồn nôn hay khó thở. Vì thế quá trình thăm khám, bác sĩ phải dựa vào việc thăm hỏi bệnh nhi, xác nhận của gia đình trẻ để chắc chắn thông tin trẻ có nuốt dị vật, nhận định kích thước dị vật nằm trong chỉ định cấp cứu vì có nguy cơ cao dị vật sẽ gây tổn thương niêm mạc, thực quản, dạ dày, ruột, nguy hiểm nhất là mắc kẹt trong lòng ruột, gây thủng ruột.
Lý giải nguyên nhân vì sao thời gian gần đây các bệnh viện, trung tâm nhi khoa lại tiếp nhận nhiều trường hợp trẻ bị hóc dị vật như vậy, BSCK2. Trần Minh Cảnh, Phó giám đốc Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng cho biết, 3 tháng qua, trẻ được nghỉ hè, không phải tới trường, trong khi cha mẹ của trẻ vẫn phải đi làm. Vì thế, trẻ thường ở nhà với ông bà, người giúp việc hoặc tự chơi một mình. Trong khi trẻ nhỏ thường hiếu động, tò mò với các đồ vật chung quanh hoặc ăn uống thiếu sự giám sát của người lớn; trẻ không ý thức được tác hại, mức độ nguy hiểm của các đồ vật khi nuốt vào đường thở, đường tiêu hóa. “Để phòng tránh những tai nạn dị vật đường thở, đường tiêu hóa, cha mẹ hoặc người chăm sóc trẻ lưu ý luôn để trẻ “trong tầm mắt” của mình; không để trẻ chơi những vật như đồ chơi lắp ghép Lego, pin cúc, đồng xu, ốc vít, nắp khui lon bia… hoặc cẩn thận khi cho trẻ ăn các loại quả có hạt như na, dưa hấu… Khi phát hiện trẻ ngậm dị vật (chưa nuốt), cha mẹ của trẻ cần bình tĩnh, dỗ dành nhẹ nhàng để trẻ tự nhè dị vật ra, tuyệt đối không được cho tay vào miệng trẻ để móc dị vật, hoặc làm trẻ hoảng hốt vì làm vậy sẽ khiến trẻ mất kiểm soát, dẫn đến sặc hóc dị vật. Khi trẻ bị hóc dị vật, bệnh nhi cần được sơ cứu đúng cách và đưa đến bệnh viện nhanh chóng để tiến hành gắp dị vật sớm, tránh hậu quả không mong muốn”, BSCK2. Trần Minh Cảnh khuyến cáo.