(HPĐT)- Cùng với những tác hại về sức khỏe, nguy hiểm hơn, trong dung dịch, tinh dầu chứa trong thuốc lá điện tử có chứa chất ma túy vừa được Công an thành phố phát hiện. Do đó, cần tăng cường công tác tuyên truyền, khuyến cáo giới trẻ về tác hại của các loại thuốc lá thế hệ mới, cũng như định hướng, giáo dục lối sống lành mạnh, tích cực cho các bạn trẻ.

Trào lưu sử dụng thuốc lá điện tử 

Chị Phạm Lan H., chủ cửa hàng trên phố Lý Thường Kiệt (quận Hồng Bàng) cho biết: "Hiện chỉ khách trung tuổi, lớn tuổi chọn mua thuốc lá truyền thống, còn phần đông người trẻ chuyển sang sử dụng thuốc lá điện tử, phần vì loại này nhỏ gọn, tiện lợi, dễ mang theo, phần vì có nhiều mùi thơm. Giá thuốc lá điện tử dao động từ 150 đến 200 nghìn đồng đối với loại dùng một lần và loại bơm tinh dầu dùng nhiều lần có giá lên tới 1,6 đến 2,5 triệu đồng/cây. Theo chị H., tủ hàng nhỏ của chị có hơn 20 loại tinh dầu khác nhau, đáp ứng thị hiếu các "thượng đế" như: cà phê, caramel, chocolate, trái cây tổng hợp là táo, nho, dâu, dưa lưới... Mỗi ngày, chị H. bán ít thì 15-20 điếu, nhiều lên tới 30-50 điếu, tập trung vào những ngày lễ, Tết, cuối tuần. Trong số người mua có cả học sinh mặc đồng phục trường THCS, THPT. 

Không chỉ bán tại các cửa hàng, thuốc lá điện tử được chào bán rộng rãi trên mạng internet. Chỉ cần gõ tìm kiếm "thuốc lá điện tử" hoặc một số tên gọi khác như: Vapes, Vape Pens, Vape Boxes... sẽ xuất hiện hàng loạt địa chỉ bán hàng trên các phố: Lương Khánh Thiện, Lý Thường Kiệt, Hàng Kênh, Trần Nguyên Hãn, Hai Bà Trưng..., với quảng cáo hàng chính hãng, giá rẻ, giao tận nhà. Người bán nhận đơn đặt hàng, ship đến tận nơi người mua yêu cầu, không cần quan tâm người mua đủ tuổi sử dụng hay chưa, dù trên trang web chào bán có khuyến cáo người sử dụng trên 18 tuổi. 

Từ năm 2024 đến nay, Phòng Cảnh sát kinh tế (Công an thành phố) phát hiện, bắt giữ một số vụ vận chuyển, buôn bán thuốc lá điện tử không rõ nguồn gốc trên địa bàn các quận: Lê Chân, Hồng Bàng, Ngô Quyền. Cùng với đó, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy khởi tố 20 vụ với 50 đối tượng về hành vi mua bán, vận chuyển, tàng trữ, tổ chức chứa chấp, sử dụng các chất ma túy núp bóng thuốc lá truyền thống, thuốc lá điện tử và các loại nước hoa quả, nước vui. Điều đáng nói là các hành vi vi phạm trên được các đối tượng thực hiện qua giao dịch trực tiếp và cả trên không gian mạng, gây không ít khó khăn cho lực lượng chức năng.

Phối hợp tuyên truyền, nâng cao nhận thức 

Việc sử dụng tràn lan thuốc lá điện tử, nhất là trong thanh, thiếu niên đang gây lo ngại đối với xã hội. Bác sĩ Bùi Đức Lợi, Khoa Truyền thông giáo dục sức khoẻ (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố) cho biết: Hiện có quan niệm sai lầm rằng, thuốc lá điện tử an toàn hơn thuốc lá truyền thống. Hút thuốc lá điện tử có thể gây ra các bệnh như: tắc nghẽn phổi mãn tính, ung thư phổi, hen…, hoặc đột quỵ não, tim mạch, ung thư. Trên thế giới có 42 quốc gia cấm hoàn toàn thuốc lá điện tử; 56 quốc gia cho phép sử dụng nhưng quy định hạn chế về số lượng bán, độ tuổi người mua; 30 quốc gia có quy định hàm lượng nicotine và hàm lượng các chất khác. Nguy hiểm hơn, thuốc lá điện tử sử dụng nhiều hương liệu, hóa chất không phải từ nguyên liệu lá thuốc lá. Do phối trộn nhiều loại nguyên liệu, thành phần khác nhau, nên người sản xuất, cung ứng đưa ma túy vào để gây nghiên cho người sử dụng. “Theo quy định tại khoản 2, 3 điều 3, Nghị định 67/2013/NĐ-CP thuốc lá điện tử là một dạng của thuốc lá, việc kinh doanh mua bán thuốc lá điện tử phải đáp ứng các điều kiện về đăng ký ngành nghề kinh doanh bán lẻ sản phẩm; có địa điểm kinh doanh cố định, địa chỉ rõ ràng; có văn bản giới thiệu, hợp đồng mua bán của các doanh nghiệp bán buôn sản phẩm thuốc lá... do vậy không phải chủ thể nào cũng được phép kinh doanh thuốc lá nói chung và thuốc lá điện tử nói riêng”, bác sĩ Lợi thông tin thêm. Cùng với các biện pháp đấu tranh, ngăn chặn, từ năm 2024 đến nay, Công an các đơn vị, địa phương chủ động phối hợp Phòng Giáo dục và Đào tạo các quận, huyện xây dựng kế hoạch và tổ chức gần 200 cuộc tuyên truyền lồng ghép nội dung phòng, chống ma túy với hơn 60.000 lượt người tham gia, trong đó, chủ yếu là học sinh, sinh viên. Thượng úy Vũ Hưng Phát, nguyên Bí thư Đoàn thanh niên Công an quận Hải An, Phó trưởng Công an phường Đằng Lâm (quận Hải An) cho biết: "Qua tuyên truyền, cán bộ, chiến sĩ đơn vị giới thiệu những quy định của Luật Phòng, chống ma túy, tác hại của ma túy, nhất là trang bị kỹ năng cho học sinh, sinh viên, thanh thiếu niên nhận diện các loại ma túy núp bóng dưới dạng thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điện tử để phòng tránh, cũng như không bị đối tượng xấu lôi kéo, dụ dỗ". 

Trước những tác động xấu của thuốc lá điện tử tới sức khoẻ, lối sống của giới trẻ thành phố, Giám đốc Công an thành phố Vũ Thanh Chương chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương chủ động phối hợp với các lực lượng chức năng như: Hải quan, Quản lý thị trường, Bộ đội Biên phòng nắm tình hình, lập kế hoạch, phương án đấu tranh với các hoạt động vận chuyển, mua bán thuốc lá điện tử không có giấy tờ, nguồn gốc, xuất xứ và xử lý nghiêm đối với các hành vi trên để ngăn chặn, phòng ngừa thuốc lá điện tử lậu, giá rẻ tràn lan trên địa bàn thành phố. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, kiểm soát các cơ sở bán lẻ thuốc lá nói chung, thuốc lá điện tử nói riêng tại các khu vực chung quanh các cổng trường, phố đi bộ, khu vui chơi, giải trí để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, siết chặt quản lý đối với việc kinh doanh bán lẻ sản phẩm trên. Bên cạnh đó, tiếp tục phối hợp với ngành Giáo dục và Đào tạo, Ban giám hiệu các trường đẩy mạnh tuyên truyền để giới trẻ hiểu đầy đủ về các loại thuốc lá thế hệ mới, cũng như định hướng, giáo dục lối sống lành mạnh, tích cực.