Trò chơi dân gian: Nét đẹp văn hóa trong trường học
(HPĐT)- Các trò chơi dân gian của Việt Nam rất có ý nghĩa trong rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ, góp phần hình thành nhân cách văn hóa và duy trì bản sắc dân tộc. Thông qua những trò chơi ấy, các em thiếu nhi vừa được ca hát, nhảy múa, đối đáp… giúp làm phong phú thêm vốn từ, phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ, nhanh nhẹn, khéo léo và hoạt bát hơn...
Đầu xuân, nhiều trường học trên địa bàn thành phố tổ chức các trò chơi dân gian giúp các em học sinh có những giờ học thú vị, ý nghĩa. Chi đoàn giáo viên Trường THCS An Lư (thành phố Thủy Nguyên) xây dựng mô hình “Sân chơi trải nghiệm - sáng tạo” thông qua tổ chức các trò chơi dân gian, như: nhảy bao bố, rồng rắn lên mây, mèo đuổi chuột, ô ăn quan... trên khuôn viên nhà trường trong giờ ra chơi. Mô hình này không chỉ tạo môi trường học tập thân thiện, gần gũi cho học sinh, mà còn góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân gian. Vừa cùng đội chơi của lớp giành chiến thắng trong trò chơi ô ăn quan, em Trịnh Ngọc Thảo, học sinh khối 7, Trường THCS An Lư vui vẻ cho biết, giờ ra chơi của học sinh toàn trường với các trò chơi dân gian thu hút nhiều bạn tham gia. Qua các trò chơi, chúng em được rèn luyện sự khéo léo, dẻo dai trong vận động cũng như thuộc được nhiều bài đồng dao có vần điệu rất hay.
Một trong những lễ hội được nhiều người dân thành phố háo hức tham gia dịp đầu Xuân Ất Tỵ là Lễ hội Nữ tướng Lê Chân, được tổ chức vào tháng 3 hằng năm. Ngoài phần lễ với các nghi thức như lễ cáo yết, dâng hương, lễ khai mạc, lễ tạ, lễ rước được tổ chức theo nghi thức truyền thống, tại lễ hội còn có phiên chợ quê, biểu diễn võ dân tộc, chơi cờ người và các trò chơi dân gian. Trong đó, các trò chơi dân gian thu hút nhiều trẻ em tham gia. Hàng trăm em nhỏ được chơi kéo co, chơi ô ăn quan, bịt mắt bắt vịt, đóng giả quân lính đấu cờ người, ăn quà vặt ở chợ quê... Theo bà Nguyễn Thị Lệ Thủy, thành viên Ban tổ chức Lễ hội Nữ tướng Lê Chân, những trò chơi dân gian được UBND quận Lê Chân đưa vào khuôn khổ Lễ hội Nữ tướng Lê Chân từ nhiều năm nay, góp phần lan tỏa các giá trị văn hóa truyền thống của lễ hội. Nhiều trường học trên địa bàn quận Lê Chân tổ chức trò chơi dân gian cho học sinh chơi trong giờ ra chơi. Học sinh rất thích và tích cực tham gia những trò chơi dân gian này.
Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian thành phố Nguyễn Đình Chỉnh cho rằng, trò chơi dân gian do người dân lao động sáng tạo ra dựa trên hoạt động lao động thường ngày, dưới hình thức mô phỏng lại những hoạt động đó. Những bài đồng dao do tác giả viết sẵn, hay những bài đồng dao được truyền miệng từ đời này sang đời khác, trẻ vừa đọc vừa chơi, qua đó phát triển được các kỹ năng ngôn ngữ, cách phát âm, cách đọc đúng nhịp điệu làm trẻ cảm thấy vui vẻ khi chơi. Trò chơi dân gian gắn liền với cuộc sống của con người, những trò chơi đơn giản, dễ chơi với những bài đồng dao âm điệu nhịp nhàng hoà quyện với những trò chơi, tạo nhịp điệu, làm cho trò chơi trở lên sống động, vui tươi, nhí nhảnh. Trò chơi dân gian trẻ em có ý nghĩa luyện kỹ năng, góp phần phát triển toàn diện cho trẻ về đức- trí- thể- mỹ. Nhất là phát triển ngôn ngữ, làm phong phú vốn từ của trẻ. Thông qua các trò chơi dân gian, trẻ phát triển trí tuệ, thể chất, tình cảm quan hệ xã hội, qua đó góp phần phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ.
Trong điều kiện công nghệ thông tin bùng nổ như hiện nay, nhiều học sinh bị lôi cuốn với những trò chơi trên mạng internet thì việc các nhà trường tổ chức các trò chơi dân gian tạo điều kiện cho các em tham gia nhiều hoạt động vui chơi lành mạnh. Theo cô giáo Võ Thị Hiền, Trường THCS An Lư (thành phố Thủy Nguyên), các chọn trò chơi dân gian đưa vào trường học cần mang đậm tính dân gian, bảo đảm tính an toàn, vệ sinh cho học sinh. Để phát huy giá trị của trò chơi dân gian, không chỉ ở nhà trường, mà gia đình, địa phương cũng nên tổ chức các chương trình có các trò chơi dân gian giúp các em có được sân chơi bổ ích. Qua đó, giúp các em tránh các trò chơi không lành mạnh, ngăn ngừa các tệ nạn xã hội xâm nhập vào môi trường học đường và góp phần phát triển nhân cách con người toàn diện hơn.