(HPĐT)- Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố vừa hoàn thành đợt giám sát về xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu (NTMKM) trên địa bàn một số huyện và Văn phòng điều phối nông thôn mới thành phố. Bên cạnh những kết quả đạt được, Đoàn mong muốn các địa phương duy trì được các tiêu chí, đồng thời xây dựng NTMKM đi vào hiệu quả thực chất, mang tính bền vững, giữ được các nét riêng của làng quê.

Trong quá trình xây dựng NTM, các địa phương đều khuyến khích các gia đình xây dựng không gian sống rộng rãi, nhiều màu xanh, giữ được nét riêng của làng quê. Trong ảnh: Một góc làng quê huyện Tiên Lãng. Ảnh: HOÀNG PHƯỚC

Thiếu các “hàng rào xanh” 

Qua đi thực tế tại một số thôn, xã xây dựng NTMKM trên địa bàn các huyện: Tiên Lãng, Vĩnh Bảo, nhiều thành viên Đoàn giám sát của Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố phấn khởi trước kết quả xây dựng NTMKM, nhất là về hạ tầng cơ sở như đường giao thông rộng, đẹp hơn; các công trình trường học, trạm y tế, nhà văn hóa thôn được đầu tư khang trang. Tuy nhiên, nhiều đại biểu cũng bày tỏ sự tiếc nuối khi cảnh quan khu vực nông thôn ngày càng bị “bê tông hóa”, thiếu các “hàng rào xanh” mềm mại, vốn là nét đặc trưng của các vùng nông thôn Việt Nam. Điều này không chỉ ở các huyện: Tiên Lãng, Vĩnh Bảo mà xảy ra ở phần lớn các huyện trên địa bàn thành phố như: An Lão, Kiến Thụy, An Dương, Thủy Nguyên. 

Tiến sĩ Bùi Thanh Tùng, Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Kinh tế- Xã hội Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố chia sẻ, đến nhiều vùng nông thôn, nhất là khu vực thị tứ, khu ngã 3, ngã tư tập trung đông dân cư của các xã trên địa bàn thành phố mới thấy mật độ xây dựng quá dày. Khu vực nông thôn mà nhà nhà xây theo kiểu phân lô, những nhà bám mặt đường gần như không có sân, vườn, ao. Tập trung đông dân cư và xây dựng như vậy sẽ mất đi tính đặc trưng của nông thôn Việt là không gian sống rộng rãi, nhiều cây xanh. Điều này có nhiều nguyên nhân, trong đó có công tác quy hoạch khu dân cư tại nhiều địa phương bất cập, chưa được quan tâm đúng mức. Đồng thời khi mở rộng đường to đẹp, người dân mong muốn ở mặt đường để thuận tiện cho việc làm dịch vụ nên chấp nhận xây nhà, sinh sống trên diện tích đất hạn chế. Theo đánh giá của Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chánh Văn phòng điều phối Nông thôn mới thành phố Đỗ Gia Khánh thì việc dự báo quy hoạch, công tác quản lý quy hoạch xây dựng nông thôn mới tại một số địa phương còn nhiều hạn chế, bất cập, chậm được điều chỉnh, bổ sung để phù hợp với tình hình phát triển kinh tế, xã hội tại địa phương. Hạ tầng nông thôn được đầu tư, nâng cấp nhưng còn hạn chế so với tốc độ phát triển, tính kết nối tại khu vực nông thôn của thành phố chưa được quan tâm đúng mức… 

Nhà cửa xây dựng san sát sẽ thu hẹp không gian sống của mỗi gia đình ở làng quê.

Trong ảnh: Tuyến đường trung tâm xã Đoàn Lập (huyện Tiên Lãng). Ảnh: HOÀNG PHƯỚC

 

Để khắc phục hạn chế về môi trường, giữ được không gian sống rộng rãi, giữ được nét riêng các mảng xanh, không gian xanh của làng quê trong quá trình xây dựng NTMKM, một số địa phương bổ sung trồng cây xanh. Khu vực thị tứ, các mặt đường ngã 3, ngã tư không có đất trồng cây xanh, các địa phương khuyến khích các gia đình trồng các chậu cây, chậu hoa, làm giàn leo cho cây, tận dụng không gian công cộng như nhà văn hóa để bổ sung cây xanh trong khuôn viên. Theo Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Bảo Nguyễn Đức Cảnh, đến nay, huyện huy động trồng và chăm sóc 263 tuyến đường cây với tổng chiều dài 468 km. Giai đoạn 2024-2028 huyện có kế hoạch trồng 90 nghìn cây xanh tạo màu xanh trên tất cả các tuyến đường quê. Đồng thời huyện cũng khuyến khích các gia đình xây dựng không gian sống xanh, hòa hợp với thiên nhiên.

Phát huy vai trò chủ thể của người dân 

Với sự vận động của các cấp chính quyền, MTTQ và các tổ chức thành viên, ở các địa phương, người dân đều hăng hái tham gia xây dựng NTMKM, nhất là hiến đất làm đường, xây dựng các công trình dân sinh. Tại huyện Vĩnh Bảo trong 2 năm 2023-2024 có 7.505 hộ hiến gần 125 nghìn m2, trong đó đất ở hơn 96 nghìn m2, đất nông nghiệp gần 29 nghìn m2. Tại huyện Tiên Lãng, theo Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Nguyễn Thị Bích Huyền, 9 xã xây dựng NTMKM năm 2023-2024 vận động được hơn 1.300 hộ dân tặng cho hơn 30.600 m2 đất để mở rộng các công trình, quy đổi thành giá trị tiền khoảng 120 tỷ đồng. Nhân dân cũng là những người giám sát quá trình thực hiện xây dựng NTMKM, có ý kiến khi chưa hài lòng hoặc đóng góp các ý kiến, kiến nghị với các cấp chính quyền, ngành chức năng về những nội dung, tiêu chí trong quá trình xây dựng NTMKM còn bất cập, chưa phù hợp. Trực tiếp làm Trưởng đoàn các cuộc giám sát, đồng chí Đào Trọng Đức, chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố mong muốn người dân phát huy vai trò chủ thể, tích cực hơn nữa trong xây dựng NTMKM. Ngoài giữ vững các tiêu chí đã đạt được, các địa phương phải nâng cao đời sống người dân cả về thu nhập và đời sống tinh thần, giữ được bản sắc văn hóa, những sinh hoạt cộng đồng gắn kết người dân, những nét đẹp đặc trưng của làng quê như không gian sống rộng rãi, nhiều màu xanh, tiến tới xây dựng NTMKM trở thành những miền quê đáng sống, hài hòa phát triển kinh tế và môi trường, duy trì tốt các hoạt động an sinh xã hội.