Kinh tế thế giới: Duy trì tăng trưởng trong ngắn hạn
(HPĐT)- Theo báo cáo mới được Liên hợp quốc (LHQ) công bố, tăng trưởng kinh tế toàn cầu được dự đoán duy trì ở mức 2,8% trong năm 2025, không đổi so với năm 2024. Tuy nhiên, nền kinh tế toàn cầu sẽ tiếp tục đối mặt với những bất ổn dai dẳng.
Mức tăng trưởng được duy trì
Báo cáo Triển vọng và Tình hình kinh tế thế giới của Ủy ban Kinh tế và Xã hội LHQ cho thấy, mặc dù tiếp tục duy trì tăng trưởng, nhưng kinh tế toàn cầu được dự báo tăng chậm hơn so với mức trung bình 3,2% trong giai đoạn 2010 -2019 (khoảng thời gian trước đại dịch COVID-19). Tăng trưởng kinh tế Mỹ dự kiến giảm từ 2,8% năm ngoái xuống 1,9% năm nay do thị trường lao động yếu đi và chi tiêu tiêu dùng giảm. Tăng trưởng kinh tế Trung Quốc ước đạt 4,9% vào năm 2024 và khả năng 4,8% vào năm nay nhờ đầu tư vào khu vực công và hoạt động xuất khẩu tăng mạnh, phần nào bù đắp cho nhu cầu tiêu dùng chững lại và lĩnh vực bất động sản tiếp tục yếu kém. Trong khi đó, kinh tế châu Âu được cho là sẽ phục hồi khiêm tốn với mức tăng trưởng từ 0,9% vào năm 2024 lên 1,3% vào năm 2025, nhờ lạm phát hạ nhiệt và thị trường lao động có dấu hiệu tích cực.
Nam Á sẽ là khu vực tăng trưởng nhanh nhất thế giới, với Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) khu vực dự kiến tăng lần 5,7% vào năm 2025 và 6% vào năm 2026. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy nhờ tình hình kinh tế khả quan của Ấn Độ và sự phục hồi kinh tế tại Bhutan, Nepal, Pakistan và Sri Lanka. Ấn Độ - nền kinh tế lớn nhất Nam Á, được dự báo tăng trưởng 6,6% vào năm 2025 và 6,8% vào năm 2026, nhờ lĩnh vực tiêu dùng và đầu tư tư nhân tăng mạnh.
Báo cáo cũng cho biết, các ngân hàng trung ương lớn có thể sẽ tiếp tục hạ lãi suất vào năm 2025 khi áp lực lạm phát giảm. Tỷ lệ lạm phát toàn cầu được dự báo sẽ giảm từ 4% vào năm 2024 xuống 3,4% vào năm 2025, phần nào giảm sức ép đối với các hộ gia đình và doanh nghiệp.
Những rủi ro
Bên cạnh những tin hiệu tốt, còn một số rủi ro với kinh tế toàn cầu phát sinh từ xung đột địa chính trị, căng thẳng thương mại gia tăng, biến đổi khí hậu...
Trong đó, Liên minh châu Âu (EU) sẽ là khu vực tăng trưởng thấp nhất. Giới chuyên gia tài chính cho rằng, với nhiều thách thức trong năm 2025, kinh tế EU đang bị “mắc kẹt”. Trước tiên đó là chính sách thương mại của Mỹ dưới thời Tổng thống đắc cử Donald Trump đe dọa gây ra cuộc chiến thương mại. Nếu Mỹ áp đặt mức thuế từ 10% đến 20% đối với hàng hóa châu Âu, Khu vực sử dụng đồng euro (Eurozone) có thể rơi vào suy thoái.
Cùng với đó là tình hình chính trị bất ổn tại Pháp và Đức, hai nền kinh tế lớn nhất EU, càng làm tăng thêm sự lo ngại. Chính phủ của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đối mặt với nợ công cao và áp lực từ phe cực hữu, trong khi cuộc bầu cử sớm tại Đức khiến nỗ lực phục hồi kinh tế khu vực bị gián đoạn. Riêng về đồng euro, sau 5 quý liên tiếp trì trệ, Eurozone ghi nhận mức tăng trưởng khiêm tốn nhất khi năm 2024 kết thúc. Đó là dấu hiệu cho thấy “sức khỏe” của đồng tiền này trong năm 2025 còn quá nhiều rủi ro. Tăng trưởng kinh tế của EU càng mờ mịt khi Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) mới cắt giảm dự báo tăng trưởng năm 2025 xuống còn 1,1%. Cùng với đó, tăng trưởng kinh tế giảm tốc của Trung Quốc, khả năng xảy ra xung đột thương mại toàn cầu dưới thời Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump, đồng nghĩa với kinh tế khu vực châu Á - Thái Bình Dương sẽ tăng trưởng chậm trong năm 2025. Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump sẽ nhậm chức cuối tháng 1-2025 và khu vực châu Á - Thái Bình Dương sẽ nhanh chóng cảm nhận được toàn bộ tác động của sự thay đổi ở Washington. Ông Trump đã cảnh báo áp mức thuế 60% đối với tất cả hàng nhập khẩu của Trung Quốc. Điều này sẽ có tác động lớn đến xuất khẩu của khu vực châu Á - Thái Bình Dương và tác động dây chuyền toàn cầu. Hơn nữa, khu vực châu Á - Thái Bình Dương còn phải đối mặt với rủi ro ngày càng tăng từ các thảm họa thiên nhiên nghiêm trọng và thường xuyên hơn, đi kèm những hiện tượng thời tiết cực đoan. Những yếu tố bất lợi đó có thể làm giảm tới 1/3 GDP của khu vực vào năm 2050.
Các chuyên gia kinh tế nhận định, mức độ tăng trưởng kinh tế thế giới trong báo cáo của LHQ phản ánh những khó khăn của cơ cấu kinh tế thế giới. Do đó, họ kêu gọi các quốc gia cần triển khai hành động đa phương mạnh mẽ để giải quyết các cuộc khủng hoảng, trong đó có nợ công, bất bình đẳng và biến đổi khí hậu. Cùng với đó, các chuyên gia cũng lưu ý biện pháp nới lỏng tiền tệ sẽ không đủ để phục hồi tăng trưởng toàn cầu hoặc thu hẹp khoảng cách chênh lệch đang ngày càng tăng giữa các nền kinh tế.