(HPĐT)- Theo thống kê, quý 1-2025, ngành Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam ước giải quyết cho hơn 197.000 người nhận BHXH một lần (giảm 26,04% so với cùng kỳ năm 2024). Tại Hải Phòng, cơ quan BHXH giải quyết cho 3.454 người nhận BHXH một lần, giảm hơn 1.100 người so với cùng kỳ năm 2024. Đây là tín hiệu đáng mừng khi Luật BHXH 2024 được thông qua với nhiều điều khoản có lợi cho người lao động, giúp “giữ chân” họ ở lại hệ thống an sinh.

Người lao động có nhu cầu tìm việc, chuyển việc được tư vấn, giới thiệu việc làm kịp thời, góp phần giảm tỷ lệ rút BHXH một lần. Ảnh: ĐẠI THẮNG

Tín hiệu khả quan 

Với hơn 12 năm tham gia BHXH, chị Hà Thị Quỳnh, 31 tuổi, ở phường Thuỷ Đường (thành phố Thuỷ Nguyên) ước tính, số tiền nhận một lần được gần 100 triệu đồng. Xác định rút BHXH một lần nên trong thời gian chờ đủ 12 tháng để giải quyết chế độ, chị Quỳnh đi làm thêm công việc thời vụ để có thu nhập. Nhưng công ty mới yêu cầu người lao động phải ký hợp đồng lao động để tham gia BHXH bắt buộc nên chị lại tiếp tục tham gia. 

Trưởng Phòng Truyền thông và phát triển đối tượng (BHXH Hải Phòng) Trần Minh Hưởng cho biết, có nhiều lý do dẫn tới việc giảm số lao động rút BHXH một lần. Trước hết do Luật BHXH sửa đổi quy định những người tham gia BHXH trước ngày 1-7- 2025 vẫn rút BHXH một lần như bình thường. Do vậy, người lao động yên tâm về chính sách hưởng một lần, không còn tâm lý lo lắng không được rút BHXH. Bên cạnh đó, một số quy định mới của Luật BHXH sửa đổi rất “cởi mở”, tăng quyền lợi cho người lao động, như: giảm điều kiện thời gian tối thiểu đóng BHXH hưởng lương hưu từ 20 năm xuống còn 15 năm; bổ sung trợ cấp liên kết tầng cho những người sau tuổi nghỉ hưu đến tuổi hưởng hưu trí xã hội không có lương hưu thì được hưởng trợ cấp hằng tháng… Cùng với đó, tình hình kinh tế - xã hội “ấm” dần lên, nhu cầu tuyển dụng lao động của các doanh nghiệp cao hơn. 

Ngoài ra, nhờ hệ thống BHXH các cấp đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền giúp người lao động nhận thức được những “thiệt thòi” khi rút BHXH một lần và những ưu việt khi Luật BHXH sửa đổi có hiệu lực, việc duy trì BHXH hướng tới lợi ích an sinh lâu dài với nhiều lợi ích hơn… Điều này cho thấy Luật BHXH 2024 đang từng bước đi vào cuộc sống và tạo sự yên tâm, niềm tin cho người lao động.

Đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền 

Nếu giữ vững “đà” giảm như hiện nay cùng với những điều kiện có phần “khắt khe” hơn khi Luật BHXH có hiệu lực, số người rút BHXH một lần chắc chắn giảm so với những năm trước đây. 

Theo đó, đối với những người tham gia BHXH từ trước ngày 1-7-2025 và sau 12 tháng không thuộc trường hợp tham gia BHXH bắt buộc mà cũng không tham gia BHXH tự nguyện, có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm vẫn có quyền hưởng BHXH một lần. Đối với những người tham gia BHXH từ ngày 1-7-2025 được nhận BHXH một lần trong 4 trường hợp sau: đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm; ra nước ngoài để định cư; đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS; có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên, người khuyết tật đặc biệt nặng. Theo quy định trên, người lao động được rút BHXH một lần, tuy nhiên điều kiện có phần siết chặt hơn so với trước đây. Song, khi ở lại hệ thống, người lao động được hưởng các quyền lợi bổ sung. 

Để duy trì “nhịp độ” giảm số người rút BHXH một lần, BHXH Hải Phòng tiếp tục tăng cường các giải pháp truyền thông, đối thoại với doanh nghiệp và người lao động. Theo Phó giám đốc BHXH Hải Phòng Mạc Thanh Giang, về lâu dài, thành phố, các địa phương, sở, ngành cần có những giải pháp tổng thể để thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế, mở rộng sản xuất, kinh doanh, có nhiều chính sách hỗ trợ đối với các doanh nghiệp, tạo môi trường làm việc tốt, thu hút vốn đầu tư nước ngoài, tạo việc làm, tăng thu nhập, cũng như nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người lao động. Đồng thời, phát hiện, xử lý nghiêm tình trạng mua bán, cầm cố sổ BHXH; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra xử lý nghiêm các trường hợp đơn vị, doanh nghiệp vi phạm về quy định đóng BHXH cho người lao động. Từ đó, giúp người lao động có thêm niềm tin vào chính sách BHXH, BHYT và tham gia đầy đủ. 

Theo thống kê của BHXH Hải Phòng, số lao động nghỉ việc đề nghị hưởng BHXH một lần đang giảm dần. Cụ thể, năm 2022, BHXH Hải Phòng giải quyết hồ sơ hưởng BHXH một lần đối với gần 15.000 trường hợp; năm 2023 là hơn 20.400 trường hợp; năm 2024 có hơn 19.800 trường hợp đề nghị rút BHXH một lần và quý 1-2025 có 3.454 trường hợp.