Báo động ô nhiễm nguồn nước thô
(HPĐT)- Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hiện nguồn nước thô trên hệ thống kênh, mương của thành phố có nguy cơ ô nhiễm cao do các nguồn thải. Tại lưu vực sông Đa Độ, sông Rế, sông Giá, Chanh Dương, nguồn nước đang có nguy cơ cao bị ô nhiễm do các nguồn thải, trong khi đây là nguồn cung ứng nước sinh hoạt chủ yếu cho thành phố.
Hơn 100 điểm có nguy cơ ô nhiễm nguồn nước
Theo báo cáo của Chi cục Thủy lợi và phòng chống thiên tai và các công ty khai thác công trình thủy lợi, đến thời điểm này trên địa bàn thành phố có hơn 100 điểm có nguy cơ gây ô nhiễm nguồn nước. Trong đó tập trung phần lớn tại lưu vực sông Đa Độ, khu vực thu nước nhà máy nước cầu Nguyệt, trạm cấp nước sông He; hệ thống thủy lợi An Kim Hải, kênh Tân Hưng Hồng (lưu vực nguồn nước của Công ty CP kinh doanh nước sạch số 2 Hải Phòng), lưu vực sông Giá, kênh Chanh Dương, Ba Đồng, khu vực thu nước của Xí nghiệp Cấp nước Vĩnh Bảo. Đáng chú ý là các điểm thuộc làng nghề thu mua phế liệu Phù Lưu, phường Tràng Minh và các khu dân cư phường Đồng Hòa, Văn Đẩu, Nam Sơn... qua kênh Đò Vọ và kênh Mỹ Khê (quận Kiến An) đổ vào sông Đa Độ. Theo Chủ tịch Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình thủy lợi Đa Độ Đỗ Văn Trãi, khu vực làng nghề Phù Lưu là điểm có nguy cơ gây ô nhiễm nguồn nước cao do nguồn nước thải từ rửa phế liệu xả thải ra môi trường chưa qua xử lý dẫn đến tình trạng nước chuyển màu đen trên các tuyến kênh.
Tương tự, tại các tuyến kênh An Kim Hải, Tân Hưng Hồng, Bắc Nam Hùng, Hòa Phong (huyện An Dương) ngày càng có nguy cơ gây ô nhiễm nguồn nước sông Rế. Theo Phó tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi An Hải Vũ Xuân Hạnh, các điểm có nguy cơ cao gây ô nhiễm nguồn nước như bãi rác cánh đồng Phàn, xã Bắc Sơn, nghĩa trang xã Bắc Sơn, Lê Thiện; nhiều điểm xả thải dân cư ở xã Nam Sơn, Tân Tiến, thị trấn An Dương, Hồng Phong; nghĩa trang Quỳnh Cư (quận Hồng Bàng)…
Ở lưu vực sông Giá và khu vực thu nước của các nhà máy nước Minh Đức, Thủy Sơn (huyện Thủy Nguyên) cũng hình thành nhiều điểm có nguy cơ gây ô nhiễm nguồn nước như bãi rác các xã: Lại Xuân, An Sơn, Tân Dương, Trung Hà, Phả Lễ, Ngũ Lão, Lập Lễ, Tam Hưng, làng nghề Mỹ Đồng…hằng ngày nước rỉ rác thải ra hệ thống, thẩm thấu xuống các tuyến kênh chảy ra sông Giá, kênh Hòn Ngọc.
Ngoài ra, các điểm bãi rác, nghĩa trang, trại lợn hình thành dọc hệ thống kênh, mương dẫn nước vào sông Đa Độ, sông Rế, sông Giá, Chanh Dương; các cơ sở sản xuất nhựa, mực, hóa chất, thép, tái chế rác thải, bao bì chưa có hệ thống xử lý nước thải, hằng ngày có nguồn nước thải công nghiệp xả thải trực tiếp vào hệ thống kênh, mương gây ô nhiễm nguồn nước phục vụ sản xuất và sinh hoạt của người dân.
Kiểm soát chặt chẽ nguồn xả thải
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, để bảo đảm chất lượng nguồn nước thô, những năm gần đây, Trung ương, thành phố quan tâm đầu tư nguồn lực thực hiện một số dự án nhằm từng bước ngăn chặn các tác nhân gây ô nhiễm nguồn nước trên các tuyến sông. Trong đó, đối với giải pháp về công trình, thành phố thực hiện dự án sửa chữa, nâng cấp hệ thống thủy lợi Đa Độ và An Kim Hải với nhiều công trình được xây mới gồm 20 cống đầu kênh dưới bờ sông Đa Độ chặn nguồn nước thải từ các khu vực sản xuất, dân cư liền kề; kè gần 4 km bờ kênh trục sông Đa Độ thuộc hạ lưu cống Trung Trang (xã Quang Hưng), đoạn qua thị trấn An Lão, đoạn hai bờ cầu Nguyệt thuộc huyện An Lão. Đối với đoạn qua thị trấn Kiến Thụy, tiến hành kè 1,24 km. Tại kênh An Kim Hải, đoạn qua Khu công nghiệp An Dương, đoạn từ cầu Rế 3 đến UBND xã Lê Thiện và kênh Tân Hưng Hồng cũng được kè.
Đối với khu vực sông Rế, UBND thành phố quyết định đầu tư xây dựng công trình bổ sung, cải thiện chất lượng nguồn nước sông Rế với nhiều hạng mục công trình như xây dựng hệ thống thu gom, tiêu thoát nước thải tại các điểm xả Hỗ Đông, xã Hồng Phong và thôn Kinh Giao, xã Tân Tiến (huyện An Dương); xây dựng hệ thống công trình xử lý ách tắc kênh Hoàng Lâu, nâng cấp cống qua Quốc lộ 17B, cống qua đường bao Khu Công nghiệp Tràng Duệ, xây dựng cống Kim Xá, tuyến cống thoát nước từ kênh Bắc Nam Hùng ra sông Cấm cùng hệ thống đường ống thu gom nước thải từ các khu dân cư, khu sản xuất trên địa bàn huyện An Dương ngăn không cho nước thải đổ trực tiếp vào sông Rế…
Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn Bùi Quang Hoằng cho biết, các dự án trên góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động cho đơn vị quản lý, giảm thiểu ô nhiễm, cải thiện môi trường nước trong khu vực; bảo đảm trữ lượng và cải thiện chất lượng nguồn nước, đồng thời bảo vệ công trình và hành lang công trình thủy lợi.
Theo Chủ tịch Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình thủy lợi Đa Độ Đỗ Văn Trãi, dự án sửa chữa, nâng cấp hệ thống thủy lợi Đa Độ đang phát huy tác dụng tích cực trong việc bảo vệ nguồn nước sông Đa Độ; từng bước góp phần giảm nguy cơ gây ô nhiễm nguồn nước sông. Tuy nhiên, hiện các công trình bảo vệ nguồn nước sông Đa Độ mới triển khai thực hiện đầu tư ở đoạn tuyến cuối nguồn của sông Đa Độ. Để bảo vệ nguồn nước sông Đa Độ được hiệu quả, bền vững, thành phố tiếp tục quan tâm đầu tư cải tạo, nâng cấp, xây mới một số công trình phía đầu nguồn nhằm phát huy công năng sử dụng toàn tuyến trong việc ngăn chặn các nguồn thải, bảo vệ nguồn nước, phòng chống xâm nhập mặn.
Đối với hệ thống sông Rế, huyện An Dương đề nghị thành phố sớm quan tâm đầu tư nguồn lực thực hiện dự án thu gom, xử lý nước thải toàn bộ khu vực dân cư hiện đang sinh sống dọc sông.
Bên cạnh việc quan tâm đầu tư nguồn lực thực hiện các dự án giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước; các địa phương có sông Đa Độ, sông Rế, sông Giá, Chanh Dương cần tăng cường tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân và người dân nâng cao ý thức bảo vệ nguồn nước ngọt, không xả thải bao bì, nguồn nước bẩn vào hệ thống, đồng thời xử lý triệt để các bãi rác tự phát, sát khu vực bờ sông. Các cơ quan chức năng cần thường xuyên kiểm tra việc xả thải, đánh giá chất lượng nguồn nước và quản lý tốt các nguồn thải.