Người dân thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại Bộ phận “một cửa” UBND quận Lê Chân.

(HPĐT)- Theo kết quả công bố chỉ số cải cách hành chính (CCHC) năm 2020 của các sở, ban, ngành, quận, huyện mới đây, Sở Tài nguyên-Môi trường (TNMT) tiếp tục đứng ở vị trí thứ 9. Một trong những nguyên nhân khiến điểm đánh giá chỉ số CCHC của sở không cải thiện nhiều là do tỷ lệ hồ sơ tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ tại nhà, qua dịch vụ bưu chính đạt thấp, nhất là hồ sơ thuộc lĩnh vực cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Cơ sở dữ liệu không đồng bộ

Theo Chánh Văn phòng Sở TNMT Lê Thị Hồng Nhung, việc thực hiện thủ tục hành chính bằng dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 giảm thời gian đi lại, chờ đợi rất thuận tiện cho người dân, tổ chức. Theo quy trình, người dân chỉ cần đăng nhập vào địa chỉ hoặc cổng thông tin của địa phương rồi khai báo thông tin. Cán bộ tiếp nhận nếu thấy hồ sơ còn sai sót hay cần bổ sung sẽ phản hồi qua điện thoại hoặc qua email do người dân cung cấp. Hồ sơ sau khi được giải quyết sẽ được chuyển về tận nhà người dân qua đường bưu điện. Bên cạnh đó, việc nâng cao tỷ lệ xử lý hồ sơ, trao đổi công việc trên môi trường mạng là giải pháp hạn chế tiêu cực chung quanh việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hiện nay. Tuy nhiên, tỷ lệ tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ công trực tuyến cấp độ 3, 4 rất hạn chế. Từ đầu năm đến nay, sở chưa có hồ sơ nào được tiếp nhận và xử lý trực tuyến. Trước đó, trong năm 2020, chỉ có 150/ 2.079 hồ sơ được tiếp nhận và trả kết quả qua dịch vụ bưu chính. Năm 2019, cũng chỉ có 132/1048 hồ sơ gửi và nhận trả kết quả qua đường bưu điện.

Nguyên do, đối với thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cả người dân và cơ quan quản lý chưa thể áp dụng 100% quy trình giải quyết ở mức độ 3. Hồ sơ nhà đất là tài liệu tài sản quan trọng, có giá trị cao, do đó, người dân chưa thực sự yên tâm gửi qua hệ thống bưu điện; muốn trực tiếp mang hồ sơ đến sở để giải quyết. Bên cạnh đó, việc tiếp nhận hồ sơ theo hình thức trực tuyến chưa thể áp dụng triệt để. Bởi hiện nay, cơ sở dữ liệu về đất đai chưa liên thông, việc cập nhật cơ sở dữ liệu chưa đầy đủ; còn nhiều thửa đất chưa được cập nhật thông tin dữ liệu vào hệ thống “một cửa” điện tử, nên những thủ tục đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu, thủ tục xác nhận tăng thêm diện tích do nhận chuyển nhượng, thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất liên quan đến những thửa đất này… không thể giải quyết theo hình thức dịch vụ công trực tuyến. Bên cạnh đó, một số giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp lần đầu chưa bảo đảm tính chính xác, còn tình trạng “sổ đỏ” giả. Do đó, nếu Sở TNMT tiếp nhận hồ sơ trực tuyến vẫn phải thực hiện thêm công đoạn yêu cầu người dân, tổ chức cầm bản chính đến Sở để đối chiếu. Một vấn đề nữa, hiện nay, có không ít người dân, tổ chức đều thông qua những tổ chức, cá nhân trung gian để làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Những trường hợp này thường đến Sở Tài nguyên-Môi trường để giao dịch thay vì thực hiện theo dịch vụ công trực tuyến. Để người dân yên tâm sử dụng dịch vụ công trực tuyến, những hạn chế, bất cập trên cần được khắc phục.

Xóa bỏ dần rào cản

Thực hiện tốt việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 trên Cổng dịch vụ công quốc gia vàhệ thống “một cửa” điện tử - dịch vụ công trực tuyếncủa thành phố là mục tiêu cải cách hành chính của Sở TNMT. Những năm gần đây, Sở có nhiều giải pháp tích cực, như: hoàn thiện cơ sở vật chất phục vụ vận hành hệ thống “một cửa” điện tử tại sở bảo đảm thực hiện một cửa điện tử liên thông, tiếp nhận, xử lý hồ sơ thủ tục hành chính của người dân và doanh nghiệp. Cán bộ, công chức tại bộ phận “một cửa” hướng dẫn trực tiếp các tổ chức, công dân đến nộp hồ sơ tham gia dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4, gửi, nhận hồ sơ qua dịch vụ bưu chính công ích. Trên cổng thông tin điện tử của Sở và tại bộ phận “một cửa” niêm yết 100% số thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền của sở với đầy đủ nội dung, như: cách thực hiện, thành phần hồ sơ, thời gian giải quyết, phí, lệ phí, mẫu đơn…

Cùng với đó, sở đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án xây dựng hệ thống hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu quản lý đất. Đến thời điểm này, có 6 quận, huyện: Hồng Bàng, Hải An, Kiến An, Lê Chân, An Lão, Ngô Quyền hoàn thành lập thiết kế kỹ thuật - dự toán và tổ chức triển khai công tác lựa chọn các nhà thầu thi công xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai. Trong quý 1-2021, sở lấy ý kiến tham vấn đơn vị chức năng về việc đầu tư trang thiết bị và phần mềm phục vụ xây dựng, vận hành cơ sở dữ liệu đất đai. Bên cạnh đó, Sở TNMT khuyến khích người dân, chính chủ sử dụng đất trực tiếp giải quyết thủ tục hành chính, thay vì qua các dịch vụ “cò” làm thủ tục hiện nay, gây nhiễu loạn thông tin. Về lâu dài, cần tiếp tục đẩy mạnh việc rà soát, cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính một cách hiệu quả cao, thực chất.

Những động thái tích cực trên góp phần giúp các tổ chức, cá nhân xóa dần tâm lý e ngại, thay đổi thói quen giải quyết thủ tục hành chính từ trực tiếp sang trực tuyến./.