(HPĐT)- Với vị trí cửa ngõ vào thành phố, huyện An Lão từng bước khắc phục khó khăn trong khâu xử lý rác thải khi bãi rác tạm ở địa phương quá tải. Để duy trì ổn định mô hình này, các địa phương linh hoạt các giải pháp, trong đó có việc xã hội hóa kinh phí thu gom, xử lý rác thải; đồng thời tích cực vận động phân loại rác thải từ đầu nguồn…

Chính quyền địa phương kiên quyết đóng cửa bãi rác tạm tại xã Quốc Tuấn (huyện An Lão).

Dừng hoạt động các bãi rác tạm 

Là một trong những địa phương có nhiều bãi rác tạm nhất huyện An Lão, từ cuối năm 2024, xã Tân Viên tạm dừng 4 bãi rác chôn lấp ở địa phương, còn một bãi rác tạm ở thôn Ly Câu được cải tạo thành ga trung chuyển rác thải về thành phố. Xã An Thọ cũng dừng hoạt động bãi rác chôn lấp ở gần sông Văn Úc… Một số xã như Bát Trang, Trường Thành, Trường Thọ cũng dừng hoạt động các bãi rác tạm. Theo lãnh đạo một số địa phương, mặc dù chưa hoàn thành thủ tục đóng cửa bãi rác nhưng chủ động tạm dừng hoạt động vì các bãi rác tạm này đều quá tải. Báo cáo của Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện cho thấy, hiện trên địa bàn có 19 bãi rác tạm, trong đó 60-70% số bãi rác này tạm dừng hoạt động. Nguyên nhân tạm dừng do một số bãi rác hoạt động ở vị trí gần sông gây ô nhiễm nguồn nước hoặc bãi rác quá đầy nhưng địa phương chưa có cách xử lý phù hợp... 

Ở một số thôn, bãi rác tạm quá tải, gây ô nhiễm môi trường chung quanh nên người dân địa phương thường xuyên phản ánh tình trạng này đến chính quyền địa phương… Chủ tịch UBND xã Tân Viên (huyện An Lão) Lương Xuân Tam cho biết, bãi rác tạm ở địa phương trong tình trạng quá tải khiến chính quyền địa phương gặp nhiều khó khăn trong khâu xử lý. Nhất là vào thời điểm sau bão Yagi, rác sinh hoạt lưu chứa tại các bãi rác tạm trôi nổi phát sinh mùi hôi thối khiến địa phương phải mất kinh phí, huy động nhân lực để xử lý kịp thời. Sau khi xử lý, địa phương cho tạm dừng hoạt động đến nay. Toàn bộ rác thải tại các thôn được vận chuyển đến ga trung chuyển rác ở thôn Ly Câu. 

Việc xử lý các bãi rác tạm khi quá tải khiến một số địa phương gặp nhiều khó khăn, trong đó khó khăn lớn nhất là không có nguồn kinh phí để vận chuyển rác lưu cữu tại các bãi rác tạm hoặc bãi chôn lấp. Cùng với đó, kỹ thuật để xử lý các bãi rác tạm khi quá tải địa phương chưa được hướng dẫn kịp thời...

Xã hội hóa kinh phí xử lý rác thải 

Theo Chủ tịch UBND huyện An Lão Hà Thế Vinh, đầu năm 2025, huyện tổ chức ra quân vệ sinh môi trường, thực hiện ngày thứ 7 xanh. Theo đó, yêu cầu các phòng, ban, ngành, UBND các xã, thị trấn tổ chức triển khai rộng rãi về công tác bảo vệ môi trường đến toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, đồng thời tuyên truyền, vận động người dân thực hiện có hiệu quả chương trình tổng dọn vệ sinh môi trường. Các xã, thị trấn chú trọng xử lý rác thải, không để tình trạng tồn đọng, ô nhiễm từ các điểm tập trung rác thải không đúng quy định... 

Hưởng ứng Lễ ra quân bảo vệ môi trường, nhiều xã, thị trấn có giải pháp thích hợp để xử lý rác thải, trong đó chủ yếu là ký hợp đồng với các đơn vị vận chuyển rác đến nơi xử lý phù hợp, ngoài địa bàn huyện. Theo thống kê, đến đầu tháng 3-2025, toàn huyện có 10-12 xã ký hợp đồng với doanh nghiệp thu gom rác thải để xử lý rác tồn đọng. Mặc dù việc làm này trước mắt còn gặp khó khăn, nhất là việc bố trí kinh phí nhưng các địa phương đều nỗ lực thực hiện. Chủ tịch UBND xã An Thọ Lê Xuân Phú thông tin, bảo đảm nguồn kinh phí lâu dài để vận chuyển rác đi nơi khác xử lý, xã phải vận động người dân đóng góp, đồng thời bố trí thêm nguồn ngân sách địa phương. Một số địa phương như Tân Viên, Bát Trang... huy động thêm các tổ chức, cá nhân hảo tâm hỗ trợ kinh phí xử lý rác thải... 

Cùng với đó, xác định rõ mục tiêu, tầm quan trọng của việc phân loại rác thải tại nguồn sẽ giảm gánh nặng cho việc xử lý rác thải sinh hoạt nông thôn, từ năm 2022 đến nay, huyện An Lão phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường; UBND các xã, thị trấn tổ chức 18 hội nghị hướng dẫn tuyên truyền, tổ chức 2 cuộc đi thăm học tập mô hình xử lý rác thải hữu cơ thành phân bón vi sinh trên địa bàn, thu hút trên 3.000 lượt người tham gia; hỗ trợ men vi sinh 200 hộ và nắp hố ủ rác 200 hộ thực hiện thí điểm tại các xã. Cuối tháng 3-2025, trên địa bàn toàn huyện có hơn 2.000 gia đình đang thực hiện mô hình ủ rác thải hữu cơ thành phân bón vi sinh; 10/17 xã, thị trấn thực hiện mô hình phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn kết hợp với phân loại triệt để cuối nguồn, ủ rác thải hữu cơ tập trung thành mùn. Là địa phương đi đầu thí điểm và thực hiện hiệu quả phân loại rác thải đầu nguồn, xã An Thái hiện không có tình trạng rác thải tập kết lưu cữu, lâu ngày. Được biết, xã bỏ hẳn việc thu gom rác thải đến các bãi rác tạm, lượng rác thải hằng ngày phải xử lý không nhiều, bảo đảm vệ sinh môi trường tại địa phương.