Doanh nghiệp có hóa đơn mua bán hàng hóa phù hợp với thực tế giao dịch thực hiện kê khai nộp thuế theo quy định hiện hành.

Trong ảnh: Công nhân Công ty TNHH BH INC (quận Kiến An) trong ca sản xuất. Ảnh: Tuyết Mai 

(HPĐT)- Tính đến hết ngày 31-8-2023, ngành Thuế thành phố triển khai thành công hóa đơn điện tử đối với 21.689 tổ chức, doanh nghiệp và 1.055 hộ, cá nhân kinh doanh trên địa bàn thành phố. Kết quả này là cơ sở quan trọng để ngành Thuế tăng cường quản lý, tạo sự minh bạch, thuận lợi cho doanh nghiệp, người nộp thuế.

Công khai doanh nghiệp rủi ro hóa đơn

Thời gian qua, thực hiện hóa đơn điện tử mang lại nhiều thuận lợi cho doanh nghiệp, người nộp thuế, song một số đối tượng lợi dụng sự thông thoáng, tiện lợi để mua bán hóa đơn điện tử trái phép với số lượng lớn. Điển hình nhất là vụ án do Công an tỉnh Phú Thọ điều tra, phát hiện Nguyễn Minh Tú và một số cá nhân khác thực hiện hành vi mua bán trái phép hóa đơn điện tử với tổng số tiền hơn 25 nghìn tỷ đồng, gây thiệt hại khoảng 2,5 nghìn tỷ đồng. Vụ án có số lượng hóa đơn điện tử mua bán trái phép lớn, liên quan đến hàng trăm doanh nghiệp; hoạt động mua bán hóa đơn trái phép xảy ra ở nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước. Chính vì vậy, Tổng cục Thuế có văn bản tới Cục Thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện rà soát, xử lý hóa đơn điện tử không hợp pháp. Theo đó, Tổng cục công khai danh sách 524 doanh nghiệp rủi ro về hóa đơn. Trên cơ sở đó, các cục Thuế tập trung rà soát hóa đơn xuất bán ra của 524 doanh nghiệp này. Trường hợp phát hiện doanh nghiệp thuộc cơ quan thuế quản lý đã sử dụng hóa đơn của doanh nghiệp trong số 524 doanh nghiệp đó thì yêu cầu giải trình làm rõ việc sử dụng hóa đơn để khấu trừ thuế GTGT, hoàn thuế GTGT, tính vào chi phí tính thuế thu nhập doanh nghiệp, hợp thức hàng hóa mua trôi nổi, buôn lậu...

Chị Trần Thanh Hương, kế toán trưởng một doanh nghiệp trên địa bàn quận Dương Kinh cho biết, doanh nghiệp nhiều lần nhận được văn bản thông báo của ngành Thuế qua email, qua hệ thống tin nhắn tự động, thông tin công khai doanh nghiệp không hoạt động tại địa chỉ kinh doanh, không có hóa đơn điện tử của hàng hóa, dịch vụ mua vào và có rủi ro cao về thuế và hóa đơn. Hoặc doanh nghiệp có thể chủ động tra cứu danh sách doanh nghiệp rủi ro cao về thuế, hóa đơn trên trang tin điện tử của ngành Thuế.

Song, liên quan đến yêu cầu của cơ quan Thuế đối với doanh nghiệp, người nộp thuế chủ động rà soát hóa đơn, nhất là khi số doanh nghiệp rủi ro về hóa đơn được Tổng cục Thuế thông tin nhiều tới hàng trăm doanh nghiệp, cũng gây ra những dư luận trái chiều. Trên một số hội, nhóm về kế toán, thuế trên mạng xã hội, có những ý kiến cho rằng với danh sách số doanh nghiệp nhiều, liên quan trong nhiều năm liên tiếp, thì việc rà soát, loại trừ hóa đơn gặp khó khăn.

Tăng cường quản lý, tạo điều kiện cho doanh nghiệp

Theo Trưởng Phòng Công nghệ thông tin (Cục Thuế thành phố) Nguyễn Đức Tiệp, cùng với việc triển khai hóa đơn điện tử, ngành thuế ứng dụng công nghệ, từ đó kịp thời phát giác những dấu hiệu bất thường như doanh thu tháng đột biến, số lượng hóa đơn trong tháng tăng, giảm đột biến, hủy lượng hoá đơn vượt ngưỡng... Hệ thống hóa đơn điện tử lưu vết toàn bộ hoạt động mua bán hóa đơn, qua đó giúp cho cơ quan thuế cũng như các cơ quan chức năng phân tích làm rõ các hành vi vi phạm pháp luật về thuế để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Tổng cục Thuế cũng xây dựng bộ chỉ số tiêu chí rủi ro về hóa đơn nhằm giúp cơ quan thuế phân tích thông tin, xác định người nộp thuế có dấu hiệu rủi ro cao để đưa vào diện kiểm tra việc quản lý và sử dụng hóa đơn.

Chính vì vậy, cơ quan Thuế thông tin công khai để doanh nghiệp chủ động rà soát và loại trừ các hóa đơn không hợp pháp, không có hàng hóa kèm theo, từ đó kịp thời điều chỉnh kê khai, hạch toán đúng nghĩa vụ thuế với nhà nước, thay cho việc cơ quan Thuế phải tiến hành thanh tra, kiểm tra tại doanh nghiệp. Điều này không gây khó doanh nghiệp mà còn vừa tạo điều kiện thuận lợi, vừa nhằm nâng cao trách nhiệm của doanh nghiệp, người nộp thuế, tạo sự công bằng, minh bạch trong quản lý, thực hiện nghĩa vụ thuế. Luật Quản lý thuế quy định rõ trách nhiệm, quyền lợi của người nộp thuế liên quan đến hóa đơn. Các doanh nghiệp có hóa đơn mua bán hàng hóa phải phù hợp với thực tế giao dịch thực hiện kê khai nộp thuế theo quy định. Trường hợp người nộp thuế sử dụng hóa đơn không hợp pháp, sử dụng không hợp pháp hóa đơn thì bị xử phạt theo quy định. Và kể từ ngày cơ quan thuế ban hành thông báo, hệ thống hóa đơn điện tử của cơ quan Thuế sẽ tự động chặn xuất hóa đơn của các doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh.

Qua quá trình triển khai hóa đơn điện tử, cơ quan Thuế quản lý, xây dựng cơ sở dữ liệu, từ đó nhận diện được những hành vi vi phạm gian lận phổ biến trong hoàn thuế GTGT và đề ra biện pháp ngăn chặn và kiên quyết xử lý theo quy định pháp luật. Tại hội nghị trực tuyến toàn ngành Thuế diễn ra trong tháng 9 về phổ biến, trao đổi kinh nghiệm trong công tác quản lý, phòng, chống gian lận hoàn thuế GTGT, Phó tổng cục trưởng Vũ Chí Hùng nêu rõ, ngành Thuế sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, công khai thông tin trường hợp có hành vi gian lận, trục lợi nhằm chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT từ ngân sách nhà nước đã được cơ quan cảnh sát điều tra điều tra, khởi tố để góp phần cảnh báo, răn đe. Đồng thời, Tổng cục Thuế tăng cường nghiên cứu xây dựng dự thảo Quyết định áp dụng Bộ Chỉ số tiêu chí phân tích rủi ro để phân loại hồ sơ hoàn thuế tự động trong phân loại hồ sơ hoàn thuế GTGT và lựa chọn người nộp thuế để xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra sau hoàn thuế./.