Quang cảnh thành phố Hải Phòng qua góc chụp của NSNA Giang Sơn Đông.

Nghệ sĩ nhiếp ảnh (NSNA) Giang Sơn Đông sinh ra và lớn lên ở Bắc Giang, khởi nghiệp tại thành phố Hải Phòng, cơ duyên đưa anh đến sinh sống và làm việc tại thành phố Hồ Chí Minh nhiều năm. Có lẽ, chính vốn sống, sự trải nghiệm với cuộc đời cho anh cầm ống kính hướng tới các góc sâu sắc cuộc sống, tinh tế, đúng chỗ, đúng thời điểm. Một trong những ấn tượng của NSNA Giang Sơn Đông với đồng nghiệp, công chúng là những bức ảnh về đường phố.

Dễ mà khó, khó mà dễ. Quen mà lạ. Người chụp ảnh đường phố là người đi săn, nhất thiết phải tập trung cao độ và thật tinh mắt, nhanh nhạy, nhận ra “con mồi”. Không để đối tượng ảnh mà mình hướng tới lại đổi vai thành “thợ săn, mình biến thành “con mồi”. Người thợ săn cầm súng như nào, người nhiếp ảnh cầm chiếc máy ảnh như thế, chắc chắn và đầy kỹ năng, nghệ thuật. Mình phải trong tâm thế hoàn toàn chủ động, bắt được bất kỳ khoảnh khắc, hình ảnh, gương mặt, sắc thái, hoạt động… nào mình muốn nắm giữ, ghi lại, chộp lại. NSNA Giang Sơn Đông say sưa nói về nghề như thế khi tôi đang lật dở, xem loạt ảnh ấn tượng, chân thực về các hoạt động thường ngày trên đường phố của anh được thực hiện tại thành phố Hồ Chí Minh. Anh chia sẻ, có thời kỳ, cả tuần, gần như ngày nào anh cũng đi đi lại lại trên con phố nhỏ của thành phố Hồ Chí Minh, nơi đã quá thân quen với anh. Từ những thứ thân quen đấy, anh ép mình tìm ra góc lạ, chưa ai từng thấy, dù nó vẫn hiện hữu ở đó ngày ngày. Cứ đi mê mải, cứ chụp liên hồi. Nhiếp ảnh đường phố đôi khi rất nhiều dữ liệu, nhưng tìm ra dữ liệu quý, mình cần như viên kim cương giữa đá sỏi mênh mông. Cực khó, cực tỉ mẩn và cần có tài. Đam mê, tìm tòi khám phá, thích chơi ảnh và dám chơi, tôi nghĩ về anh như thế sau khi xem xong bộ ảnh đường phố của anh. Có tấm ảnh như một bức tranh tuyệt đẹp hiện lên bằng kĩ xảo một cách tinh tế, khéo léo, có tấm ảnh độc đáo có một không hai, vì ảnh là sự ghi lại khoảnh khắc, mà khoảnh khắc hiếm thì không dễ gì lặp lại. Đâu phải ai cầm máy cũng dám chụp, nhất là đưa thẳng ống kính vào phần méo mó của đời sống thường ngày hay của gương mặt người. Cái kỳ diệu của ảnh là sự truyền tải, ví như với một người xa lạ với mảnh đất thành phố Hồ Chí Minh như tôi, sau khi xem ảnh đường phố của NSNA Giang Sơn Đông, tôi đã cảm nhận được hơi thở, nhịp sống của nơi đó.

Sau những năm tháng bôn ba, hiện NSNA Giang Sơn Đông gắn bó với thành phố Hải Phòng. Giống như nhiều nghệ sĩ khác khi đến sinh sống và lập nghiệp ở đất Cảng, anh dành tình cảm mến thương cho nơi này, anh cũng coi đây là quê hương thứ hai của mình.

Mới đây nhất, anh được giải thưởng Huy chương bạc Cuộc thi ảnh "Tổ quốc bên bờ sóng" do Ban Tuyên giáo Trung ương chủ trì với loạt ảnh về các thành phố biển của Việt Nam. Chắc hẳn, chưa có thành phố nào anh chưa qua, chưa có bờ biển nào của Việt Nam anh chưa tới. Như anh đã nói, nghề nhiếp ảnh bắt buộc phải đi, mới có được chất liệu. Thậm chí, một địa danh phải đi nhiều lần, nhiều tầm. Trước khi đến nơi đó, muốn chụp điều gì anh phải nghiên cứu kỹ địa hình, thời tiết, hướng tiếp cận. Mất công sức vậy, ấy thế mà anh cứ nhận mình sở hữu được hình đẹp, độc là do may mắn. Đôi chân đi mãi không biết mỏi, đôi mắt kiếm tìm miết mải không thấy cạn say mê. Nghệ sĩ nhiếp ảnh Giang Sơn Đông bảo, chắc vì được làm công việc mà mình yêu thích nên mới thế. Quả thật, khi lật tỉ mẩn, ngắm nghía từng tấm ảnh của anh, người ta không thể không nể phục tâm sức và chắc chắn là cả tiền của để có được những tấm ảnh giá trị, những khoảnh khắc không phải dễ thấy trong cuộc đời.