(HPĐT)- Một tin vui đối với người tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện là từ 1-7-2025 sẽ được hưởng thêm trợ cấp thai sản. Đây là điểm mới trong Luật BHXH sửa đổi năm 2024, giúp mở rộng, nâng cao quyền lợi của người tham gia cũng như tăng sức hút của chính sách BHXH tự nguyện.

Cán bộ, nhân viên Bảo hiểm xã hội Hải Phòng tuyên truyền, vận động người dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.

Rút ngắn khoảng cách 

Theo quy định hiện hành (Luật BHXH năm 2014), người tham gia BHXH tự nguyện chỉ được hưởng 2 chế độ gồm: hưu trí và tử tuất. Chính sách BHXH thiếu hấp dẫn, chưa có các chế độ ngắn hạn là một trong những nguyên nhân khiến người dân chưa thực sự “mặn mà”, dẫn đến số người tham gia BHXH tự nguyện chưa được như kỳ vọng. Chị Nguyễn Thị Hạnh, ở phường Thành Tô (quận Hải An) cho biết: Trong khi BHXH bắt buộc có 5 chế độ gồm: ốm đau, thai sản, tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, hưu trí, tử tuất, thì BHXH tự nguyện chỉ có 2 chế độ. Trong khi đó, thời gian tham gia dài (hiện, thời gian đóng tối thiểu để được hưởng lương hưu là 20 năm), chưa tạo được sức hút với người dân. Vì vậy, việc bổ sung các chế độ ngắn hạn như: trợ cấp thai sản giúp giảm khoảng cách giữa BHXH tự nguyện với BHXH bắt buộc, để người dân thấy được những ưu việt, quyền lợi ngày càng được mở rộng, từ đó tự nguyện đăng ký tham gia. 

Không chỉ hướng đến những người mới tham gia BHXH tự nguyện lần đầu mà việc bổ sung trợ cấp thai sản còn là “động lực” để những lao động bị mất việc, nghỉ việc tiếp tục gắn bó lâu dài với hệ thống an sinh. Thực tế cho thấy, sau khi mất việc, nghỉ việc, có không ít lao động quyết định rút BHXH một lần và mất đi cơ hội hưởng lương hưu. Nhưng sau khi dừng đóng BHXH bắt buộc, người lao động được hướng dẫn tiếp tục đóng nối BHXH tự nguyện thì các quyền lợi được bảo đảm. Trưởng Phòng Chế độ BHXH Phạm Thị Thanh Vân cho biết: Theo Luật BHXH 2024, khi tham gia BHXH tự nguyện được hưởng các chế độ sau: trợ cấp thai sản, hưu trí, tử tuất, bảo hiểm tai nạn lao động theo quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015. Mức hưởng trợ cấp thai sản là 2 triệu đồng cho 1 con mới sinh… Điều kiện được hưởng trợ cấp thai sản là người tham gia phải có thời gian đóng BHXH tự nguyện hoặc vừa có thời gian đóng BHXH bắt buộc vừa có thời gian đóng BHXH tự nguyện từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con. Có thể khẳng định, việc bổ sung trợ cấp thai sản tạo “cú hích” cho công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, đồng thời, mang lại nhiều quyền lợi thiết thực cho người lao động nữ trong độ tuổi thai sản.

Tạo điều kiện thuận lợi hỗ trợ người tham gia 

Tính đến hết tháng 1- 2025, toàn thành phố có gần 39.700 người tham gia BHXH tự nguyện (tăng gần 5.900 người so với cùng kỳ năm 2024). Qua rà soát, dư địa, tiềm năng phát triển BHXH tự nguyện trên địa bàn thành phố còn nhiều, vì vậy, BHXH Hải Phòng kỳ vọng vào chính sách mới là “đòn bẩy” để mở rộng tỷ lệ bao phủ BHXH tự nguyện. Không những thế, theo Luật BHXH năm 2024, thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu giảm từ 20 năm xuống 15 năm, tạo điều kiện thuận lợi cho người cao tuổi, người tham gia muộn có cơ hội hưởng an sinh khi về già. Cụ thể, mức lương hưu đối với lao động nữ khi đóng BHXH 15 năm đóng tương ứng tỷ lệ 45%, mỗi năm tăng thêm 2%, tối đa 75%. Mức lương hưu đối với lao động nam khi đóng 15 năm BHXH tương ứng 40%, mỗi năm tăng thêm 1%. Với người tham gia đóng 20 năm thì tỷ lệ hưởng là 45%, mỗi năm thêm 2%, tối đa 75%. 

Ngoài ra, người tham gia còn được hưởng một số quyền lợi khác như: được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí với mức quyền lợi hưởng chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế theo quy định là từ 95% trong suốt quá trình hưởng lương hưu (đến khi qua đời), lương hưu được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng của từng thời kỳ theo quy định của Chính phủ... 

Phó giám đốc BHXH Hải Phòng Mạc Thanh Giang cho biết: Năm 2025, BHXH Hải Phòng phấn đấu tỷ lệ tham gia BHXH tự nguyện trên lực lượng lao động trong độ tuổi đạt 4,8% (nông dân và lao động tự do). Để đạt mục tiêu trên, cùng với những chính sách “trợ lực” mạnh mẽ của Luật BHXH năm 2024, BHXH Hải Phòng tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông, trong đó nhấn mạnh đến các chính sách hỗ trợ của trung ương, thành phố và phạm vi quyền lợi ngày càng mở rộng để khuyến khích người dân chủ động tham gia; phối hợp địa phương, các đơn vị liên quan, giao chỉ tiêu đến từng thôn, tổ dân phố, xã, phường, thị trấn… và xây dựng kịch bản cụ thể, chi tiết, rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm trong công tác tuyên truyền, vận động phát triển số người tham gia BHXH tự nguyện.