(HPĐT)- Trong 10 tháng năm 2024, Sở Tài nguyên và Môi trường thanh tra, kiểm tra 109 đơn vị. Qua kiểm tra, Sở ban hành 29 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền hơn 1,3 tỷ đồng, đồng thời tham mưu UBND thành phố ban hành 16 quyết định xử phạt vi phạm hành chính, số tiền phạt hơn 5,86 tỷ đồng. Lỗi vi phạm phổ biến trong đợt này là doanh nghiệp chậm thực hiện hoàn thành thủ tục cấp giấy phép môi trường (GPMT) theo quy định.

Cán bộ Sở Tài nguyên và Môi trường kiểm tra hệ thống xử lý nước thải làng nghề Tràng Minh. Ảnh: TRUNG KIÊN

Hàng loạt doanh nghiệp bị xử lý 

Tháng 8-2024, Chủ tịch UBND thành phố có Quyết định 2865/QÐ-UBND về xử phạt vi phạm hành chính đối với các Công ty TNHH: HT solar Việt Nam, Trung Thiên (Việt Nam) và Regina Miracle International Việt Nam. Cả 3 doanh nghiệp này đều vi phạm không có GPMT theo quy định. Theo Phó chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường Đỗ Thị Hương, nhận thức của một số chủ doanh nghiệp còn hạn chế, có tư tưởng ưu tiên tăng trưởng kinh tế, mà chưa quan tâm phát triển bền vững dẫn đến đầu tư các công trình xử lý chất thải mang tính hình thức, hiệu quả xử lý chất thải (hệ thống xử lý nước thải/khí thải) chưa thực chất; không cập nhật các quy định về pháp luật bảo vệ môi trường kịp thời dẫn đến có nhiều vi phạm về thủ tục hồ sơ môi trường. 

Từ 1-1-2022, khi Luật Bảo vệ môi trường 2020 có hiệu lực, doanh nghiệp bớt được khá nhiều thủ tục hành chính bởi GPMT tích hợp 7 loại giấy phép con (giấy phép xả nước thải, khí thải, giấy phép nhập khẩu phế liệu, sổ đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại, giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường, giấy phép xử lý chất thải nguy hại). Luật quy định, khi doanh nghiệp có một trong 7 giấy phép thành phần hết hiệu lực, sớm nhất trước 31-12-2024 phải được cấp GPMT và hạn đến 31- 12-2024, những doanh nghiệp được cấp hồ sơ môi trường phải được cấp GPMT. Đối với giấy phép thành phần không có thời hạn phải cấp phép môi trường sau 5 năm Luật Bảo vệ môi trường có hiệu lực (ngày 1-1-2027). Mặc dù mỗi doanh nghiệp đều bố trí cán bộ chuyên trách với nhiệm vụ nghiên cứu, tham mưu với chủ doanh nghiệp thực hiện quy định bảo vệ môi trường, nhưng thực tế việc cập nhật và thực hiện quy định mới về bảo vệ môi trường ở nhiều doanh nghiệp còn hạn chế.

Gắn tuyên truyền với hướng dẫn thực hiện 

Phó chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường Đỗ Thị Hương cho biết thời gian qua, Sở tập trung truyền thông, nâng cao nhận thức cho chủ doanh nghiệp về quy định pháp luật “người gây ô nhiễm phải trả tiền”, chủ nguồn thải phải có trách nhiệm xử lý chất thải do hoạt động sản xuất gây ra. Từ đó, doanh nghiệp thay đổi, áp dụng công nghệ sạch, coi việc bảo vệ môi trường là điều kiện tiên quyết để phát triển kinh doanh bền vững. Trên cơ sở đó doanh nghiệp bố trí cán bộ chuyên trách hoặc kiêm nhiệm am hiểu các quy định về bảo vệ môi trường, có trách nhiệm cập nhật các kiến thức, quy định pháp luật; chủ động kiến nghị, đề xuất với các cơ quan quản lý hướng dẫn, tháo gỡ những vướng mắc trong quá trình áp dụng các quy định pháp luật về công tác bảo vệ môi trường. Với sự kiểm tra, hướng dẫn cụ thể, doanh nghiệp khắc phục được hạn chế. 

Theo ông Đặng Đình Chuyển, cán bộ quản lý môi trường Công ty TNHH Hanmiflexible Vina, tháng 6-2024, Sở Tài nguyên và Môi trường kiểm tra công tác bảo vệ môi trường tại công ty. Sau khi được kiểm tra, nhắc nhở, công ty khắc phục ngay, bảo đảm quy định quản lý chất thải; đồng thời, cam kết khẩn trương hoàn thành thủ tục cấp lại GPMT. 

Cùng với việc tuyên truyền, hướng dẫn, Sở Tài nguyên và Môi trường tăng cường thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật, trách nhiệm quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường, yêu cầu các tổ chức vi phạm khắc phục hậu quả theo quy định; nhất là các trường hợp có kết luận thanh tra, kiểm tra nhưng chây ỳ không khắc phục theo kết luận thanh tra, kiểm tra. Theo Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Phạm Văn Thuấn, việc huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và cộng đồng là giải pháp quan trọng đưa Luật Bảo vệ môi trường 2020 vào cuộc sống. Sở đang tiếp tục rà soát, ban hành các quy định, chính sách thuộc lĩnh vực môi trường theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và pháp luật chuyên ngành; tăng cường cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian thẩm định, cấp phép môi trường. Thành phố cũng đang đẩy mạnh phân cấp các sở, ngành liên quan thực hiện một số thủ tục hành chính lĩnh vực môi trường; chỉ đạo sở, ngành, địa phương hướng dẫn các doanh nghiệp thực hiện đúng, kịp thời các thủ tục cấp mới hoặc cấp đổi GPMT theo quy định tại Điều 42 và Điều 44 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.