Người bán hàng online cần trang bị những kỹ năng, kiến thức về giao dịch, thanh toán qua ngân hàng để tránh bị kẻ gian lừa đảo. 

(HPĐT)- Hiện nay, việc người dân sử dụng mạng xã hội để mua hàng online trở nên dễ dàng. Cùng với đó, việc đăng tải các hoá đơn chuyển khoản trên tài khoản mạng xã hội cá nhân cũng trở nên phổ biến. Từ đây, một số kẻ gian lập tài khoản giả mạo và chỉnh sửa thông tin chuyển khoản ngân hàng để lừa đảo, chiếm đoạt tiền mặt của người dân.

Thủ đoạn tinh vi

Ngày 28-8 vừa qua, Công an huyện Đô Lương (Nghệ An) tạm giữ hình sự Phạm Thị Hà, 19 tuổi, trú tại xã Tràng Sơn (huyện Đô Lương) để điều tra về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Hà khai nhận, quá trình lên mạng xã hội Facebook biết chị Nguyễn Thị T., sử dụng tài khoản Facebook để rao bán các mặt hàng thủy, hải sản. Qua theo dõi, Hà nhận thấy một tài khoản Facebook Hoài M. thường xuyên đặt mua hàng của chị T. với số lượng lớn. Hà lập tài khoản Facebook mới mạo danh Hoài M. kết bạn, tương tác, nói chuyện, đặt mua các mặt hàng hải sản của chị T. Khi cảm thấy chị T. hoàn toàn tin tưởng, Hà bắt đầu đặt hàng có giá trị lên tới hàng chục triệu đồng rồi đề nghị thanh toán bằng hình thức chuyển khoản. Thời điểm Hà đặt mua hàng, chuyển khoản thường vào các ngày cuối tuần, khi đó các ngân hàng sẽ tạm dừng giao dịch chuyển tiền khác hệ thống đến thứ hai tuần sau. Ngoài ra, Hà còn lấy lý do đang đi làm xa, gia đình cần tiền mặt nên nhờ chị T. mang tiền đến cho người nhà còn Hà sẽ chuyển khoản cho chị T. Để thực hiện hành vi lừa đảo, Hà tải các hình ảnh trên mạng internet về các giao dịch chuyển khoản thành công của các ngân hàng Agribank, MB. Sau đó, Hà dùng các phần mềm chỉnh sửa, cắt ghép ảnh để tạo ra hình ảnh như bản thân giao dịch chuyển khoản thành công đến tài khoản của chị T. rồi gửi các hình ảnh đã cắt ghép nói trên cho chị T. Khi chị T. báo chưa nhận được tiền, Hà giải thích do chuyển khoản khác ngân hàng vào ngày cuối tuần, nên có thể thứ hai mới nhận được. Do tin tưởng, chị T. đưa tiền mặt cho người mà Hà nhờ đến lấy tiền. Bước đầu, công an xác định, Hà thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt của chị T. 45 triệu đồng.

Theo anh Phạm Ngọc Ch., nhân viên ngân hàng VIB Hải Phòng: Thời gian qua, có rất nhiều khách hàng trên cả nước sau khi biết mình bị lừa rơi vào trạng thái hoang mang, lo lắng, không tìm được cách để lấy lại tiền vì không tìm được đối tượng lừa đảo, hoặc không đủ chứng cứ để tìm kiếm người lừa đảo. Mặc dù trên địa bàn thành phố chưa xảy ra vụ việc tương tự như trên, nhưng qua sự việc trên, người dân khi giao dịch thương mại điện tử trên mạng xã hội cần thận trọng khi chuyển tiền mua hàng hoặc nhận chuyển tiền hộ để tránh bị sa bẫy lừa đảo.

Nên kiểm tra kép

Ông Nguyễn Đông Huy, Trưởng Phòng Hạ tầng kỹ thuật và An toàn thông tin, Trung tâm Thông tin và Truyền thông (Sở Thông tin và Truyền thông thành phố) khuyến cáo: Người dân cần cẩn trọng hơn khi thực hiện các giao dịch, chuyển tiền qua mạng. Bằng nhiều cách thức khác nhau, kẻ gian sẽ thu thập thông tin liên quan đến khách hàng, từ thông tin cá nhân, tới các thông tin về thẻ tín dụng (số thẻ, hạn sử dụng), thông tin về tài khoản (tên đăng nhập, số dư, lịch sử giao dịch...). Người thường xuyên mua bán giao dịch trực tuyến cần tránh đưa các thông tin giao dịch lên mạng, vì như vậy đã vô tình cung cấp thông tin cho những kẻ lừa đảo, mà nên nhắn tin riêng, để bảo đảm bí mật cá nhân.

Luật sư Trần Văn Tám, Văn phòng Luật sư hợp danh VIP cho biết, theo khoản 2, điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định, tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản có thể xử phạt tù đến 3 năm. Còn hành vi chỉnh sửa hoá đơn chuyển khoản của Hà để sử dụng vào mục đích thực hiện hành vi trái pháp luật có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về “Tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức; tội sử dụng con dấu, tài liệu giả của cơ quan tổ chức” theo điều 341 Bộ luật Hình sự 2015 với hình phạt cao nhất có thể lên đến 7 năm tù.

Người bán hàng online cần trang bị cho mình những kỹ năng khi giao dịch khách hàng cũng như kiến thức về giao dịch, thanh toán qua ngân hàng để chủ động phòng tránh việc bị kẻ gian lợi dụng khi giao dịch mua bán online. Anh Phạm Ngọc Ch. cho biết, để phòng tránh rủi ro, người bán hàng nên đề nghị khách hàng sử dụng dịch vụ chuyển tiền nhanh 24/7 nếu khách hàng có nhu cầu mua hàng ngay. Người bán hàng cần đặc biệt lưu ý lý do các đối tượng lừa đảo thường sử dụng là thời điểm chuyển tiền vào cuối ngày hoặc cuối tuần nên ngân hàng chưa kịp ghi nhận giao dịch, hệ thống có lỗi… để qua mặt người bán. Người bán hàng cẩn trọng với người mua tỏ ra dễ tính, không mặc cả, mua hàng với giá trị lớn, hẹn giao hàng tại các địa điểm xa… Trên thực tế, nếu việc chuyển tiền có thật, với hệ thống công nghệ của các ngân hàng, người bán hàng sẽ nhận được thông báo có tiền trong tài khoản ngay sau khi giao dịch thành công, do vậy nên chờ thông báo đã nhận được tiền từ ngân hàng thay vì chỉ tin tưởng vào ảnh chụp giao diện chuyển tiền thành công của kẻ lừa đảo./.