Người dân ngõ 275 phố Lê Lợi (quận Ngô Quyền), ngõ phố kiểu mẫu về phân loại rác tại nguồn thực hiện thu gom rác thải. Ảnh TRUNG KIÊN

(HPĐT)- “Cầm tay, chỉ việc”, làm mẫu hướng dẫn thực hiện cụ thể là biện pháp Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị áp dụng để người dân hiểu và thực hiện đúng việc phân loại rác tại nguồn. Đây là bước chuẩn bị cho việc bắt buộc thực hiện phân loại rác tại nguồn từ 1-1-2025 theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường.

Kiên trì hướng dẫn cá nhân, hộ gia đình

Theo Trưởng Ban Truyền thông của Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Phạm Thanh Hà, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 quy định cá nhân, hộ gia đình phải thực hiện phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn thành 3 nhóm: Rác có khả năng tái sử dụng, tái chế; rác thực phẩm và rác thải khác. Thời gian qua, công ty tập trung, tích cực phối hợp UBND các quận, phường, tổ dân phố thực hiện hướng dẫn người dân thực hiện triệt để phân loại rác thành 3 nhóm. Theo đó, nhân viên Công ty kiên trì hướng dẫn thực hiện phân loại rác đến từng tổ dân phố, cá nhân, hộ gia đình, thực hiện phân loại triệt để rác thành 3 nhóm và cách thức chuyển giao rác thải. Năm 2023 và 8 tháng năm 2024, công ty tổ chức hàng nghìn cuộc tuyên truyền, hướng dẫn hộ dân thực hiện phân loại rác tại nguồn. Từ ngày 29-7 đến ngày 4-8-2024, Ban Truyền thông môi trường của công ty chủ động phối hợp các địa phương, đơn vị, tổ dân phố thực hiện 29 hội nghị, hoạt động tuyên truyền phân loại rác tại nguồn ở các quận: Ngô Quyền, Hồng Bàng, Lê Chân và huyện An Dương với sự tham gia trực tiếp của hơn 1.100 người. Sau khi thành công tại 1 tổ dân phố, Công ty cùng UBND phường, tổ dân phố tiến hành ký biên bản bàn giao “Tổ dân phố kiểu mẫu về phân loại rác tại nguồn”, qua đó bàn giao lại cho tổ dân phố tiếp tục duy trì thực hiện tốt việc phân loại rác tại nguồn hằng ngày. Đến nay, công ty phối hợp thực hiện 422 mô hình, đồng thời tích cực phối hợp chặt chẽ các địa phương để tiếp tục triển khai, nhân rộng sang các tổ dân phố khác.

Công tác điều hành, giám sát việc thực hiện các tổ dân phố kiểu mẫu được công ty chú trọng. Ban điều hành công ty xây dựng nhóm zalo với thành viên là giám đốc xí nghiệp dịch vụ thu gom ở các địa phương. Hằng ngày, trên nhóm zalo cập nhật cụ thể thông tin việc thực hiện phân loại rác tại các đơn vị thành viên và các tổ dân phố. Hoạt động thu gom, phân loại ở mỗi tổ dân phố kiểu mẫu được công ty giám sát việc thực hiện bằng các biểu đồ, sơ đồ, đồ thị. Trong đó, cụ thể số hộ thực hiện phân loại rác thải từng ngày, gồm: Số hộ phân loại triệt để, số hộ phân loại chưa triệt để; có hộ không phát thải về rác, rõ cả về số lượng rác thải và chủng loại rác. Trên cơ sở đó, công ty có định hướng khắc phục, giải quyết cụ thể những vấn đề phát sinh đối với từng nhóm trường hợp.Với sự kiểm soát sát sao, các ngõ phố kiểu mẫu bảo đảm yêu cầu công tác phân loại rác tại nguồn.

Tạo thuận lợi trong thực hiện

Với sự hướng dẫn cụ thể, chi tiết từ lưu trữ, thu gom, vận chuyển, áp dụng đơn giá xử lý đối với chất thải nguy hại phát sinh từ các hộ gia đình, cá nhân sau phân loại; quy định phương án lưu trữ, thu gom, vận chuyển của Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị nên quá trình triển khai tại các địa phương, tổ dân phố cơ bản thuận lợi. Bác Lê Tiến Hảo, Tổ trưởng Tổ dân phố số 3, phường Lê Lợi (quận Ngô Quyền) cho biết, đến thời điểm này, có hơn 90% số hộ dân của tổ dân phố thực hiện việc phân loại rác tại nguồn, góp phần bảo đảm vệ sinh môi trường. Thực tế theo dõi quá trình hướng dẫn các tổ dân phố kiểu mẫu phân loại rác tại nguồn, số lượng rác cần xử lý giảm nhanh chóng. Đến thời điểm này, tại tổ dân phố kiểu mẫu, rác cần xử lý chỉ còn khoảng hơn 30% tổng lượng rác phát sinh.

Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam Hoàng Dương Tùng cho rằng, ngày 31-12-2024 là thời điểm chính thức áp dụng việc xử phạt đối với hành vi không phân loại rác tại nguồn theo Nghị định 45/2022/NĐ-CP của Chính phủ, theo đó, hộ gia đình, cá nhân không phân loại chất thải rắn sinh hoạt và không sử dụng bao bì chứa chất thải rắn sinh hoạt theo quy định, bị phạt tiền từ 500 nghìn đồng- 1 triệu đồng. Tuy mức phạt không lớn nhưng thể hiện quyết tâm trong bảo vệ môi trường. Theo đó, việc phân loại không chỉ dừng lại ở vận động, nhắc nhở, nếu người dân không thực hiện đồng nghĩa vi phạm quy định pháp luật. Tuy nhiên, từ nay đến khi nghị định có hiệu lực, hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức, đặc biệt sự hướng dẫn cụ thể theo kiểu "cầm tay, chỉ việc", làm mẫu rất cần thiết; giúp người dân biết cách phân loại rác tại nguồn đúng quy cách, từ đó dần dần hình thành thói quen trong nếp sinh hoạt hằng ngày. Để việc phân loại, thu gom và xử lý chất thải rắn sinh hoạt ngày một tốt hơn cần sự vào cuộc của cả xã hội, trong đó mỗi người dân cần thay đổi thói quen, nêu cao ý thức trách nhiệm vì cộng đồng. Bên cạnh đó là sự tích cực phổ biến, hướng dẫn và giám sát thực hiện sát sao của Công ty TNHH MVT Môi trường đô thị để quy định phân loại rác tại nguồn sớm đi vào cuộc sống.