Đài KTTV khu vực Đông Bắc trên núi Thiên Văn, quận Kiến An.

(HPĐT)- Kế hoạch hành động ứng phó biến đổi khí hậu (BĐKH) của thành phố giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 xác định việc bảo đảm hiệu quả, chất lượng công tác dự báo, cảnh báo thời tiết là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu. Cùng với hệ thống trạm khí tượng thủy văn (KTTV) hiện có trên địa bàn, thành phố có nhiều giải pháp góp phần bảo đảm chất lượng công tác dự báo, cảnh báo thiên tai.

Hình thành mạng lưới trạm quan trắc

Thời gian qua, mạng lưới trạm KTTV trên địa bàn thành phố được đầu tư nâng cấp theo hướng hiện đại hóa, tự động hoá; đáp ứng được yêu cầu về công tác theo dõi, giám sát, dự báo và cảnh báo thiên tai, phục vụ phát triển kinh tế địa phương. Trên địa bàn thành phố hiện có mạng lưới trạm KTTV quốc gia. Trong đó có: Đài KTTV khu vực Đông Bắc, 3 trạm khí tượng (Trạm khí tượng môi trường Phù Liễn, Trạm khí tượng hải văn Hòn Dấu, Trạm khí tượng hải văn và thám không Bạch Long Vỹ); 9 trạm thủy văn (7 trạm cấp 3, 2 trạm cấp 1) và 1 trạm ra đa thời tiết Phù Liễn, 2 trạm đo mưa tự động. Với hệ thống trạm KTTV này có thể dự báo, cảnh báo sớm các hiện tượng thời tiết nguy hiểm: bão gần bờ, giông, tố lốc, mưa lớn, mưa đá… khu vực Hải Phòng và các vùng lân cận, phục vụ công tác phòng, tránh và giảm nhẹ thiên tai.

Bên cạnh đó, thành phố có nhiều giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý về KTTV. Ngày 20-9-2019, UBND thành phố ban hành Quyết định số 34 về Quy chế phối hợp quản lý nhà nước về KTTV và BĐKH trên địa bàn thành phố; bảo đảm thiết lập cơ chế phối hợp đồng bộ, quy định trách nhiệm phối hợp giữa các sở, ban, ngành, đơn vị, tổ chức, cá nhân có liên quan trong hoạt động KTTV và BĐKH trên địa bàn thành phố nhằm bảo đảm tính chặt chẽ và tuân thủ quy định pháp luật.

Bên cạnh đó, Đài KTTV khu vực Đông Bắc thực hiện gửi bản tin đúng tần suất theo quy định về dự báo, cảnh báo và truyền tin thiên tai; có nhiều thông tin thời tiết cần các bản tin được gửi nhiều hơn theo quy định. Các bản tin được gửi tới Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn thành phố, các sở, ban, ngành và các đồng chí lãnh đạo thành phố. Giữa Đài KTTV khu vực Đông Bắc và các cơ quan chỉ đạo phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn của thành phố, các cơ quan truyền thông có sự phối hợp chặt chẽ trong việc truyền phát các bản tin cảnh báo, dự báo thiên tai đến mọi người dân, nhất là ngư dân trên biển và vùng có nguy cơ cao ngập lụt, lũ lớn.

Tuy nhiên, do sự ảnh hưởng của BĐKH nên thiên tai xảy ra với cường độ ngày càng lớn, tần suất ngày càng cao, cần tiếp tục đầu tư cho hoạt động giám sát, cảnh báo thiên tai.

Tăng cường quản lý thông tin, dữ liệu KTTV

Để bổ sung, hoàn thiện mạng lưới trạm quan trắc KTTV theo quy định, giai đoạn 2021-2025, thành phố thực hiện dự án xây dựng trạm quan trắc KTTV trên đảo Cát Bà với tổng kinh phí thực hiện 15 tỷ đồng. Đơn vị chủ trì thực hiện là Sở Tài nguyên-Môi trường và Ban quản lý Vườn quốc gia Cát Bà. Cùng với đó, Đài KTTV khu vực Đông Bắc đang thực hiện khảo sát, xây dựng, nâng cấp trạm KTTV theo quy hoạch được phê duyệt tại Quyết định số 90/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Quy hoạch mạng lưới quan trắc tài nguyên và môi trường quốc gia giai đoạn 2016 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030.

Cùng với việc hoàn thiện và hiện đại hóa mạng lưới trạm quan trắc, thành phố tăng cường công tác quản lý KTTV, UBND thành phố giao Sở Tài nguyên-Môi trường chủ trì đề án xây dựng cơ sở dữ liệu KTTV và giám sát BĐKH. Tháng 3-2020, Đề án đánh giá khí hậu thành phố được UBND thành phố phê duyệt, góp phần xây dựng “kho” dữ liệu khí hậu của thành phố trong 50 năm qua. Việc xây dựng cơ sở dữ liệu góp phần bảo đảm tính chính xác, cụ thể, kịp thời của bản tin dự báo KTTV. Theo Giám đốc Trung tâm ứng phó BĐKH  (Bộ Tài nguyên- Môi trường) Nguyễn Toàn Thắng: đề án góp phần tăng cường năng lực của thành phố trong dự báo diễn biến các yếu tố khí hậu, hiện tượng thời tiết cực đoan, tác động của BĐKH và các hoạt động tích cực, giảm nhẹ tác động của BĐKH. Bên cạnh đó, UBND thành phố chỉ đạo tăng cường cung cấp thông tin KTTV và BĐKH đến các cơ quan, đơn vị sử dụng thông tin KTTV, BĐKH trong các hoạt động phát triển kinh tế, xã hội, giáo dục, y tế, an ninh- quốc phòng; hướng dẫn tiếp cận thông tin khí hậu và dự báo khí hậu cho người dân nhằm thích ứng hiệu quả với BĐKH.