(Ảnh: Đức Nghĩa)

Ngày 21-2, tại Quảng Ninh, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức hội nghị toàn quốc tổng kết công tác HĐND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương năm 2022 và triển khai kế hoạch công tác năm 2023. Tại hội nghị, đồng chí Phạm Văn Lập, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố tham luận một số nội dung hoạt động của HĐND thành phố trong năm 2022. Báo Hải Phòng trân trọng giới thiệu tới bạn đọc tham luận của đồng chí Chủ tịch HĐND thành phố. 

Năm 2022, Hải Phòng cũng như các địa phương trong cả nước gặp nhiều khó khăn do đại dịch COVD-19; tình hình chính trị, kinh tế thế giới diễn biến phức tạp. Tuy nhiên, thành phố Hải Phòng nói chung và HĐND thành phố nói riêng thường xuyên nhận được sự quan tâm, tạo điều kiện, chỉ đạo sâu sát của Trung ương Đảng, Quốc hội và Chính phủ. 

Thành phố hoàn thành cơ bản các kế hoạch, nhiệm vụ, chỉ tiêu năm 2022 được Quốc hội giao và đạt một số kết quả nổi bật: Kinh tế thành phố tiếp tục duy trì đà tăng trưởng với tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) tăng 12,32% so với cùng kỳ, gấp 1,5 lần bình quân chung cả nước, là năm thứ 7 liên tiếp Hải Phòng có mức tăng trưởng 2 con số. Môi trường đầu tư kinh doanh tiếp tục được cải thiện mạnh mẽ; văn hóa, y tế, giáo dục phát triển mạnh; an sinh xã hội được quan tâm; đời sống người dân tiếp tục được nâng cao hơn so với năm 2021.

Đóng góp vào kết quả chung đó, dưới sự lãnh đạo của Thành uỷ, HĐND thành phố không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, ngày càng khẳng định vị trí vai trò quan trọng của cơ quan dân cử trong đời sống kinh tế, chính trị, xã hội của thành phố.

1. Đổi mới phương thức hoạt động là một trong những yêu cầu được đồng chí Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh nhiều lần trước Quốc hội cũng như có những chỉ đạo cụ thể đối với hoạt động của các cơ quan dân cử từ Trung ương đến địa phương trong thời gian qua, nhận được sự đồng thuận, đánh giá rất cao của đại biểu, cử tri và Nhân dân cả nước.. 

Đối với hoạt động của HĐND thành phố có những bước chuyển động mạnh mẽ, với phương châm đổi mới nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, đảm bảo vừa tuân thủ các quy định của pháp luật, vừa đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Năm 2022, HĐND thành phố đã hoàn thành toàn diện các kế hoạch, mục tiêu đề ra. Trong đó, tôi xin nhấn mạnh 3 kết quả nổi bật, như sau:

Thứ nhất, đổi mới về tổ chức bộ máy. Cuối năm 2021, đầu năm 2022, Thành uỷ Hải Phòng, đứng đầu là đồng chí Bí thư Thành uỷ Trần Lưu Quang, đã quan tâm, tạo điều kiện kiện toàn tổ chức bộ máy của Đảng đoàn, Thường trực, lãnh đạo các Ban HĐND thành phố theo hướng chuyên nghiệp, chuyên trách. Các đồng chí Thường trực HĐND thành phố đều là các đồng chí Uỷ viên Thành uỷ có trình độ cao, nhiều kinh nghiệm thực tiễn, tâm huyết, trách nhiệm. 100% số lãnh đạo các Ban HĐND thành phố đều là đại biểu HĐND chuyên trách. Đây là sự đổi mới có tính chất căn cơ, là cái gốc của những đổi mới trong hoạt động của HĐND thành phố trong thời gian qua.

Thứ hai, công tác chuẩn bị và tổ chức kỳ họp để ban hành các nghị quyết được xác định là nhiệm vụ trọng tâm của năm 2022. Ngay từ đầu năm, thực hiện tinh thần chỉ đạo đổi mới mạnh mẽ của Quốc hội, Thường trực HĐND thành phố Hải Phòng chủ động từ sớm từ xa, đồng hành, phối hợp hiệu quả cùng UBND thành phố trong quá trình chuẩn bị kỳ họp; tham gia rất sâu và hiệu quả vào các nội dung trình HĐND thành phố. Xoá bỏ tình trạng hình thức, xuôi chiều; nâng cao tính phản biện của Thường trực HĐND, các cơ quan HĐND và các đại biểu HĐND.

Năm 2022, HĐND thành phố tổ chức thành công 5 kỳ họp (trong đó có 3 kỳ họp chuyên đề); ban hành 108 nghị quyết (bằng 212% trung bình năm nhiệm kỳ 2016-2021); trong đó, có nhiều nghị quyết mang tính đột phá, như: Xây dựng, phát triển hệ thống giao thông kết nối với các tỉnh Quảng Ninh, Thái Bình, Hải Dương phục vụ phát triển kinh tế vùng; xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu toàn thành phố; hỗ trợ công dân nhập ngũ; hỗ trợ tu bổ, tôn tạo các di tích lịch sử; xây dựng nhà ở xã hội cho các hộ dân sinh sống tại các khu chung cư cũ xuống cấp... Đặc biệt, ngay sau khi được Quốc hội quan tâm, ban hành Nghị quyết số 35/2021/QH15 ngày 13-11-2021 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù cho thành phố Hải Phòng, HĐND thành phố cụ thể hoá bằng các Nghị quyết chuyên đề để triển khai, kịp thời tháo gỡ những nút thắt phục vụ phát triển kinh tế - xã hội thành phố.

Thứ ba, công tác giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND thành phố cũng có nhiều đổi mới. Ngay khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 594/NQ-UBTVQH15 ngày 12-9-2022 hướng dẫn hoạt động giám sát của HĐND, Thường trực HĐND thành phố Hải Phòng tổ chức Hội nghị quán triệt Nghị quyết này đến các địa phương trên địa bàn thành phố để triển khai thực hiện bảo đảm sự thống nhất, theo đúng quy định, và nâng cao chất lượng các cuộc giám sát. 

Việc lựa chọn vấn đề giám sát, địa bàn giám sát được thực chất và hiệu quả hơn. Nội dung giám sát được xác định căn cứ trên cơ sở ý kiến, kiến nghị của cử tri, báo cáo của các Đoàn kiểm tra, thanh tra, những tồn tại mà các cấp có thẩm quyền đã chỉ ra chưa được khắc phục hoặc chậm khắc phục. 

Sau giám sát, việc đôn đốc các kiến nghị, kết luận giám sát được thực hiện sát sao. Đối với nhiều vấn đề quan trọng (như: chỉnh trang đô thị, bảo vệ nguồn nước, chống ngập úng, vệ sinh môi trường...), sau giám sát, Thường trực HĐND thành phố chỉ đạo xây dựng các đề án, dự án cụ thể trình HĐND thành phố ban hành Nghị quyết để thực hiện.

Công tác giám sát cũng được đổi mới thông qua việc nâng cao hiệu quả phối hợp giám sát giữa Đoàn đại biểu Quốc hội và Thường trực HĐND thành phố. Các hoạt động giám sát của Đoàn đại biểu Quốc hội Hải Phòng đều rất hiệu quả, được cử tri đánh giá cao.

2. Về một số nhiệm vụ trọng tâm năm 2023

Năm 2023, Thường trực HĐND thành phố Hải Phòng sẽ tiếp tục cụ thể hoá các nghị quyết, chỉ đạo của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, của Thành uỷ bảo đảm kịp thời, hiệu quả nhất; thực hiện hoàn thành toàn diện Kế hoạch năm 2023 đã đề ra. Trong đó, xác định 2 nhiệm vụ trọng tâm:

Thứ nhất, nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu của năm 2023 là giám sát tổ chức thực hiện các nghị quyết đã được ban hành từ đầu nhiệm kỳ đến nay.

Theo Kế hoạch, trong năm 2023, HĐND thành phố tổ chức 2 chuyên đề giám sát. Thường trực HĐND thành phố giám sát 8 nội dung, chuyên đề (có 1 chuyên đề tái giám sát), tập trung giám sát những vấn đề: Đầu tư công, thực hiện chủ đề năm, phát triển đô thị, an sinh xã hội… Ngoài ra, Thường trực HĐND thành phố sẽ tổ chức các phiên chất vấn, giải trình tại các phiên họp của Thường trực HĐND thành phố.

Nhiệm vụ trọng tâm thứ 2 là chuyển đổi số trong toàn hệ thống HĐND các cấp thành phố.

Nhiệm vụ chuyển đổi số trong hoạt động của HĐND các cấp đã được xác định rõ trong Kế hoạch số 389/KH-UBTVQH15, ngày 26-12-2022, của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Đây là cơ sở rất quan trọng để HĐND các địa phương triển khai thực hiện mạnh mẽ nhiệm vụ chuyển đổi số trong hoạt động; được các địa phương cơ sở rất phấn khởi, đánh giá cao.

Ngay đầu tháng 2-2023, Thường trực HĐND thành phố tổ chức Hội nghị với tất cả các quận, huyện để thống nhất về mục tiêu, kế hoạch thực hiện các nhiệm vụ chuyển đổi số cho toàn bộ hệ thống HĐND các cấp. Theo đó, thành phố Hải Phòng đặt ra kế hoạch với 3 nhiệm vụ chính: 

(1) Tư nay đến hết tháng 6-2023, HĐND tất cả các quận, huyện trên địa bàn thành phố Hải Phòng hoàn thành việc xây dựng và tổ chức Kỳ họp số - kỳ họp không giấy tờ.

(2) Trong năm 2023, phấn đấu hoàn thành việc phê duyệt chủ trương đầu tư, phê duyệt Dự án đầu tư Dự án “phát triển hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu kết nối đồng bộ từ HĐND cấp tỉnh đến HĐND cấp huyện, cấp xã. Phấn đấu trong năm 2024, hoàn thành Dự án để đưa vào vận hành trong toàn bộ hệ thống hội đồng nhân dân các cấp thành phố. Cố gắng hoàn thành trước 1 năm so với Kế hoạch 389 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao.

(3) Nghiên cứu xây dựng phần mềm theo dõi, giám sát toàn bộ nghị quyết do HĐND thành phố ban hành trên môi trường điện tử; kết quả thực hiện nghị quyết sẽ được số hóa, cập nhật, theo dõi thường xuyên, giúp Thường trực HĐND thành phố lựa chọn, quyết định nội dung giám sát chính xác, phù hợp.

3. Về một số kiến nghị, đề xuất

Thường trực HĐND thành phố Hải Phòng có 2 đề xuất như sau: 

(1) Đề nghị Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ quan tâm sớm có cơ chế cụ thể, đủ mạnh để thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 30-NQ/TW ngày 23-11-2022 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế- xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; tạo điều kiện phát triển cho Vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ; trong đó, xây dựng, phát triển Hải Phòng, Quảng Ninh trở thành trung tâm kinh tế biển, là cửa ngõ của vùng trọng điểm theo chiến lược phát triển kinh tế xã hội giai đoạn 2021-2030 đã được Đại hội 13 của Đảng đề ra.

(2) Đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục quan tâm, chỉ đạo công tác hoạt động của HĐND các cấp, có cơ chế thu hút và tạo điều kiện cho cán bộ giỏi công tác tại HĐND các cấp; cụ thể hoá nội hàm của chuyển đổi số trong hoạt động để bảo đảm kết nối đồng bộ, hiệu quả.