Ông B.V.B. ở xã Gia Minh, huyện Thủy Nguyên (ngoài cùng bên trái) kể lại quá trình bị đối tượng lừa đảo.

(HPĐT)- Thời gian gần đây, nhiều ngân hàng trên địa bàn thành phố ngăn chặn kịp thời các trường hợp khách hàng bị kẻ gian sử dụng công nghệ cao lừa đảo trực tuyến nhằm chiếm đoạt thông tin và tiền trong tài khoản của khách hàng. Đáng nói, dù thủ đoạn lừa đảo này được cảnh báo liên tục trên các phương tiện truyền thông, tuy nhiên vẫn có nhiều nạn nhân “sập bẫy”.

Nhiều hình thức lừa đảo

 Ngày 4-5, anh P.H. ở phường Nam Sơn (quận Kiến An) bị kẻ gian gọi điện thoại thông báo đang làm việc tại Trường THPT Nguyễn Khuyến (huyện Vĩnh Bảo) và có nhu cầu đặt 25 chiếc bàn cho trường. Sau trao đổi, đối tượng cùng đồng bọn dàn dựng mua thêm giường với số lượng lớn và chiết khấu lợi nhuận cao, đối tượng yêu cầu anh P.H. chuyển khoản đặt cọc trước để nhận giường sau khi đối tượng chuyển khoản tiền cho anh trước. Tuy nhiên, thực chất không có việc chuyển tiền thật, mà đối tượng dùng một số phần mềm tạo dựng bill thanh toán giả rồi gửi cho anh P.H. xem nhằm chứng minh thực hiện việc chuyển khoản; tài khoản anh P.H. chưa nhận được tiền, đối tượng nói lý do ngày thứ bảy nên giao dịch của ngân hàng chậm. Đối tượng liên tục hối thúc anh P.H. chuyển tiền cọc giường, do tin đối tượng anh P.H. chuyển 3 lần tiền cho đối tượng, với tổng số tiền 105 triệu đồng. Sau 2 giờ không thấy tiền về tài khoản, anh P.H. nhờ người đến Trường THPT Nguyễn Khuyến xác minh thì biết mình bị đối tượng lừa; cùng lúc đối tượng dừng mọi liên lạc và tháo sim giao dịch.

Mới đây, Phòng giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) huyện Thủy Nguyên giúp khách hàng thoát khỏi bẫy lừa đảo số tiền 350 triệu đồng khi đến làm thủ tục tất toán sổ tiết kiệm. Cụ thể, vào khoảng 13 giờ 30 phút ngày 15-5, ông B.V.B. ở thôn 2, xã Gia Minh (huyện Thủy Nguyên) đến Phòng giao dịch NHCSXH huyện Thủy Nguyên yêu cầu tất toán sổ tiết kiệm 350 triệu đồng để gửi cho con rể. Sổ tiết kiệm này ông B.V.B. gửi gần 1 năm, chỉ còn 1 ngày nữa là đến kỳ lĩnh lãi. Trong quá trình giao dịch, cán bộ Phòng giao dịch NHCSXH huyện Thủy Nguyên nhận thấy ông B.V.B. có biểu hiện hồi hộp, lo lắng, bất an. Nghi ngờ có điều bất thường, cán bộ ngân hàng báo cáo sự việc lên cấp trên. Qua xác minh, xác định tài khoản nhận tiền không phải là con rể của ông B.V.B. Vì vậy, các giao dịch viên kéo dài thời gian làm thủ tục tất toán sổ tiết kiệm để liên hệ với người thân của ông B.V.B. Sau khi được các cán bộ Phòng giao dịch NHCSXH huyện Thủy Nguyên cũng như người thân giải thích, khuyên bảo, ông B.V.B. mới biết bản thân bị lừa đảo và không chuyển tiền cho đối tượng lừa đảo. Ông B.V.B. thông tin, trước đó nhận được cuộc gọi từ một số máy lạ tự xưng là cán bộ công an. Người này báo rằng sổ tiết kiệm ông đang gửi tại ngân hàng có liên quan đến đường dây mua bán trái phép chất ma túy lớn mà cơ quan công an đang điều tra. Đối tượng lừa đảo yêu cầu ông B.V.B. chuyển toàn bộ số tiền trong sổ tiết kiệm vào số tài khoản do chúng cung cấp để kiểm tra nguồn tiền. Nếu không làm theo, ông sẽ khó thoát khỏi vòng lao lý. Vì lo sợ, ông B.V.B. đến Phòng giao dịch NHCSXH huyện Thủy Nguyên yêu cầu tất toán sổ tiết kiệm để chuyển tiền vào số tài khoản đối tượng lừa đảo cung cấp.

Ngân hàng được phong tỏa tài khoản

Theo Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Hải Phòng Nguyễn Thị Dung, thời gian qua, nhiều đối tượng mạo danh cán bộ công an, viện kiểm soát, tòa án… để thực hiện các hành vi đe dọa, lừa đảo chiếm đoạt tài sản với thủ đoạn tinh vi. Trong đó, các đối tượng lừa đảo thường yêu cầu bị hại giữ bí mật. Vì vậy, người dân cần nêu cao cảnh giác với các số điện thoại lạ xưng là cơ quan chức năng đòi chuyển tiền. Trong trường hợp bị các đối tượng lạ gọi điện đe dọa, người dân cần báo ngay với cơ quan công an gần nhất để tìm hiểu, xác minh và nhận được sự tư vấn cần thiết. Về phía các ngân hàng, tiếp tục nâng cấp công nghệ, tạo ra những phòng tuyến quản trị nhiều hơn, tăng cường giám sát để kịp thời cảnh báo và ngăn chặn những rủi ro phát sinh; triển khai các giải pháp để giải quyết triệt để tình trạng tài khoản ngân hàng “rác”, sử dụng tài khoản ngân hàng không chính chủ phục vụ hoạt động vi phạm pháp luật như lừa đảo, đánh bạc, rửa tiền... Đặc biệt, từ ngày 1-7, ngân hàng có quyền phong tỏa tài khoản nhận chuyển khoản nhầm theo Nghị định số 52/2024/NĐ-CP.

Cùng với đó, khi phương thức chuyển khoản, thanh toán trực tuyến các giao dịch mua bán hàng hóa trực tiếp, online… trở thành nhu cầu thiết yếu, xuất hiện những chiêu trò làm giả biên lai chuyển tiền thành công của các ngân hàng. Theo Luật sư Đoàn Thành Trung, Văn phòng Luật sư Đoàn Thành Trung (quận Hải An), để tránh mắc bẫy lừa của kẻ xấu, người dân nếu sử dụng giao dịch qua tài khoản ngân hàng cần lưu ý kỹ hóa đơn chuyển khoản, không giao hàng hóa cho bất kỳ ai khi chưa nhận được tiền trong tài khoản ngân hàng, kể cả khi kẻ gian cung cấp hình ảnh chuyển khoản thành công. Ngoài ra, với hệ thống công nghệ của các ngân hàng, việc chuyển khoản 24/7, khách hàng sẽ nhận được thông báo có tiền trong tài khoản. Người tham gia giao dịch nên chờ thông báo nhận được tiền từ ngân hàng thay vì chỉ tin tưởng vào ảnh chụp giao diện chuyển tiền thành công. Về hành vi tạo giao dịch thanh toán thành công giả để lừa đảo nhằm chiếm đoạt tài sản sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, bị phạt tù từ 6 tháng đến chung thân tùy vào mức độ nghiêm trọng của hành vi. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.