Ca phẫu thuật thành công tốt đẹp, sức khỏe 2 bệnh nhi ổn định.

Hành trình tìm lại âm thanh cho con

“Khi con 18 tháng tuổi, tôi thấy cháu có biểu hiện chậm nói, phản ứng rất chậm với âm th

anh chung quanh. Gia đình đưa cháu đi khám, bác sĩ chẩn đoán cháu bị điếc sâu cả 2 tai. Cầm kết quả trên tay, tôi như chết lặng, cảm giác hoang mang, không biết phải làm gì cho con. Được bác sĩ tư vấn, gia đình mua máy trợ thính giúp cháu làm quen với âm thanh. 18 tháng tuổi, đôi tai non nớt của con phải “gánh” thêm cặp máy trợ thính khiến tôi không khỏi xót xa. Những ngày đầu mới đeo, khó khăn lắm mới lựa được núm tai vừa lỗ tai con, khi con nằm, vành tai hằn đỏ, mỗi lần núm tai lỏng là máy kêu rú lên. Tôi biết, lúc đó hành trình tìm lại âm thanh cho con mới chỉ là bắt đầu” – chị Phạm Thị Duyên, ở xã Việt Hải (huyện Cát Hải) bộc bạch.

Nhìn gương mặt ngây thơ, thông minh, nhanh nhẹn của con càng khiến vợ chồng chị Duyên có thêm niềm tin, động lực. Anh chị bắt đầu tìm hiểu các kỹ thuật chữa khiếm thính bẩm sinh trong nước và nước ngoài, rồi cất công lặn lội, đưa con đến tận nơi để chạy chữa và may mắn đã mỉm cười với vợ chồng chị. Được sự giới thiệu của Trung tâm khiếm thính Cát Tường, vợ chồng chị Duyên biết đến kỹ thuật cấy điện cực ốc tai và quyết định cho con làm phẫu thuật. Chỉ khoảng 2-3 tuần nữa là thiết bị được kích hoạt và cháu sẽ nghe thấy âm thanh đầu tiên.

Cùng chung niềm vui với gia đình chị Duyên còn có gia đình anh Lê Văn Đức, ở số 7, lô 56, khu tái định cư Sở Dầu (quận Hồng Bàng). Con gái anh là cháu Hà Phương Vy, 11 tuổi cũng bị điếc bẩm sinh. Đeo máy trợ thính cháu vẫn có thể đến trường đi học nhưng sức nghe và tốc độ nghe âm thanh rất kém, vì vậy, việc tiếp thu của cháu hạn chế, chậm hơn so với các bạn cùng trang lứa. Anh Đức cho biết: “11 năm qua là quãng thời gian vợ chồng tôi chạy khắp nơi để mong chữa khỏi bệnh cho con nhưng đều vô vọng. Khi biết đến kỹ thuật cấy điện cực ốc tai tại Bệnh viện Việt-Tiệp, mặc dù chi phí tốn kém nhưng vì tương lai của con nên vợ chồng tôi quyết tâm làm”.

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Ngọc Hà, Khoa Tai Mũi Họng (Bệnh viện Việt-Tiệp) cho biết: 2 ca phẫu thuật trên đều thành công ngoài mong đợi và sẽ là thay đổi lớn trong cuộc sống của các cháu sau này. Hiện nay, trường hợp bị khiếm thính bẩm sinh khá nhiều nhưng mọi người có thể yên tâm vì bệnh này hoàn toàn có thể chữa trị được bằng kỹ thuật cấy điện cực ốc tai kết hợp với trị liệu ngôn ngữ. Theo đó, các bác sĩ tạo hố mổ xương chũm, vào ngách mặt để bộc lộ cửa sổ tròn, sau đó dùng khoan vi phẫu khoan vào phía trước của gờ xương của sổ tròn và đưa điện cực vào sâu trong các vòng xoắn của ốc tai. Điện cực ốc tai sẽ thay thế các tế bào lông bị hư và tạo ra các xung động thần kinh truyền lên não, giúp người bệnh nghe được. Sau phẫu thuật 3-4 tuần, người bệnh được bật máy, nghe âm thanh đầu tiên và bắt đầu kết hợp học ngôn ngữ lời nói. Cấy điện cực ốc tai chỉ định cho người lớn và trẻ em từ 1 tuổi trở lên; chỉ tổn thương ở ốc tai, chức năng thần kinh thính giác còn bình thường; dùng máy trợ thính nhưng không hiệu quả; điếc mất các tần số 500Hz, 1.000Hz, 2.000Hz…

Phát hiện, can thiệp sớm bằng cách tầm soát khiếm thính

Thực tế cho thấy, trẻ khiếm thính được phát hiện, chẩn đoán và can thiệp rất muộn, dẫn đến hiệu quả can thiệp bị hạn chế. Nguyên nhân dẫn đến việc trẻ bị khiếm thính bẩm sinh là: trẻ bị đẻ non dưới 1.500g, đẻ ngạt, bị vàng da, viêm màng não, nhiễm độc thuốc, mẹ bị mắc các bệnh nhiễm vi rút sởi, rubella, quai bị… Bác sĩ Nguyễn Ngọc Hà cho biết: Khiếm thính không chỉ là vấn đề ở tai mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát triển trí não. Bởi não bộ có khả năng tiếp thu thông tin mới nhiều nhất trong khoảng 3 năm đầu đời, nếu vùng não thính giác không phát triển sớm, vùng não thị giác sẽ mở rộng và lấn át vùng não thính giác gây giảm khả năng phát triển kỹ năng nghe, nói.

Hậu quả để lại nghiêm trọng như vậy nhưng tỷ lệ trẻ bị khiếm thính bẩm sinh được can thiệp rất hạn chế. Theo thống kê tại Hải Phòng, chỉ có khoảng 45,9% trẻ được đeo máy trợ thính, còn lại không đeo và số trẻ được cấy điện cực ốc tai chỉ đếm trên đầu ngón tay. Một phần xuất phát từ nhận thức của cộng đồng về vấn đề này còn hạn chế, mặt khác, khó khăn hiện nay trên địa bàn thành phố không có cơ sở công lập nào có đủ thiết bị sàng lọc, chẩn đoán sớm khiếm thính.

Để người bệnh tiếp cận với dịch vụ kỹ thuật tiên tiến, hiện đại trong điều trị khiếm thính bẩm sinh, Bệnh viện Việt-Tiệp đang chuẩn bị triển khai xây dựng Trung tâm thính học, xây dựng mô hình can thiệp khép kín cho người bệnh từ khâu sàng lọc, chẩn đoán, trợ thính, trị liệu, ngôn ngữ và hỗ trợ gia đình người bệnh. Bệnh viện đang hoàn thiện về cơ sở vật chất: phòng đo thính lực, phòng mổ, trang thiết bị máy móc, nguồn nhân lực phục vụ công tác điều trị và cố gắng đưa trung tâm đi vào hoạt động sớm nhất. Theo khuyến cáo của bác sĩ, để chủ động phát hiện khiếm thính bẩm sinh ở trẻ, các bậc phụ huynh cần chú ý nguyên tắc “vàng” 1-3-6. Cụ thể, 1 tháng tuổi trẻ phải được khám sàng lọc, 3 tháng tuổi phải được chẩn đoán và những trẻ nghe kém cần được can thiệp trước 6 tháng tuổi. Đồng thời, khi mang thai, các bà mẹ phải thăm khám sức khỏe định kỳ, nghe theo tư vấn của các bác sĩ; có chế độ ăn uống, dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý để bảo đảm sức khỏe cho con; khi sinh cần đến các sơ sở y tế bảo đảm và trong quá trình nuôi con cần chú ý đến phản xạ âm thanh của con để kịp thời phát hiện, can thiệp càng sớm càng tốt./.