(HPĐT)- Tại kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội khóa 15, dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai- Hà Nội- Hải Phòng được đưa lên bàn nghị sự. Là 1 trong số 9 tỉnh, thành phố tuyến đường đi qua, việc triển khai dự án với Hải Phòng có ý nghĩa và tác động lớn, góp phần phát triển giao thông vận tải đường sắt hiện đại, đồng bộ, qua đó tạo hiệu ứng lan tỏa, thúc đẩy kinh tế- xã hội phát triển nhanh, bền vững.

Theo dự án, tuyến đường sắt Lào Cai- Hà NộiHải Phòng có tổng chiều dài tuyến chính khoảng 390,9 km và 3 tuyến nhánh khoảng 27,9 km. Điểm đầu tại vị trí kết nối ray qua biên giới giữa ga Lào Cai mới và ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc); điểm cuối tại khu bến Lạch Huyện, Hải Phòng. Đây là tuyến đường sắt điện khí hóa “khổ chuẩn” 1.435 mm, vận chuyển chung hành khách và hàng hóa. Tuyến chính đoạn từ ga Lào Cai mới đến ga Nam Hải Phòng tốc độ thiết kế 160 km/h, đoạn qua khu vực đầu mối Hà Nội tốc độ thiết kế 120 km/h, các đoạn nối, tuyến nhánh tốc độ thiết kế 80 km/h. Dự án đầu tư theo hình thức đầu tư công. Sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 203.231 tỷ đồng (8,369 tỷ USD).

Là thành phố cảng biển lớn nhất miền Bắc, cửa chính giao thương xuất, nhập khẩu hàng hóa, kết nối thị trường trong và ngoài nước, Hải Phòng hội tụ đủ 5 loại hình vận tải: Đường bộ, đường thủy, hàng không, đường biển, đường sắt. Với vai trò đầu tàu, cực tăng trưởng quan trọng của vùng Bắc bộ, những năm qua Hải Phòng ưu tiên tối đa nguồn lực tập trung đầu tư hệ thống hạ tầng, nhất là hệ thống giao thông kết nối… Nhưng hệ thống đường sắt cũ kỹ được xây dựng từ cách đây hơn 100 năm vẫn được xem như “mắt xích” yếu trong các loại hình giao thông trên địa bàn thành phố, do những hạn chế, khó khăn mang tính khách quan: Đây là loại hình đòi hỏi vốn đầu tư rất lớn, quyền quản lý thuộc các bộ, ngành, đơn vị trung ương. Thành phố mong muốn và kiên trì đề xuất Trung ương đầu tư xây dựng tuyến đường sắt mới thay thế, kết nối khu vực cảng biển Hải Phòng, san tải cho đường bộ, hạn chế ô nhiễm và tai nạn giao thông. Cảng biển Hải Phòng đang phát triển rất nhanh, sản lượng hàng hóa qua cảng tăng trưởng mạnh, tạo áp lực rất lớn lên hệ thống giao thông đường bộ. Do đó, việc đầu tư tuyến đường sắt trở nên cấp bách.

Tại cuộc khảo sát của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội về chủ trương đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai- Hà Nội- Hải Phòng, các đồng chí lãnh đạo thành phố đều đề xuất Quốc hội, Chính phủ sớm phê duyệt và triển khai khởi công dự án. Với quan điểm “giao thông đi trước mở đường”, Hải Phòng đề nghị điều chỉnh tiến độ đầu tư đoạn tuyến từ ga Nam Hải Phòng đến ga Nam Đồ Sơn sẽ thực hiện trong giai đoạn 1 và hoàn thành trước năm 2030 (thay vì đầu tư giai đoạn 2 sau đó). Với 2 bến khởi động cảng Nam Đồ Sơn dự kiến đi vào hoạt động năm 2030 và Khu Kinh tế ven biển phía Nam Hải Phòng quy mô hơn 20.000 ha đang được khẩn trương triển khai, tuyến đường sắt mới, hiện đại sẽ góp phần đón đầu cơ hội phát triển, thu hút các nhà đầu tư đến Khu kinh tế mới của thành phố.

Với kỳ vọng lớn, quyết tâm và trách nhiệm cao với sự phát triển của cả thành phố và khu vực, Hải Phòng đi đầu đóng góp nguồn lực để triển khai dự án. Trong đó, thành phố sẽ sử dụng ngân sách thực hiện giải phóng mặt bằng và đầu tư tuyến nhánh từ ga Nam Hải Phòng đến ga Nam Đồ Sơn. Theo đó, thành phố bố trí 10.960 tỷ đồng, gồm khoảng 5.860 tỷ đồng thực hiện công tác giải phóng mặt bằng để đầu tư xây dựng đoạn tuyến qua địa bàn thành phố, 5.100 tỷ đồng để đầu tư xây dựng nhánh đường sắt đi cảng Nam Đồ Sơn với chiều dài 12,6 km. Chủ trương này được HĐND thành phố thông qua tại kỳ họp chuyên đề vừa diễn ra ngay sau khi Quốc hội “chốt” dự án.

Được Quốc hội phê duyệt, dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai- Hà Nội- Hải Phòng dự kiến được khởi công vào cuối năm 2025. Như vậy, năm 2025 này, trên địa bàn Hải Phòng thêm rộn rã với rất nhiều dự án lớn triển khai, nhất là các công trình hạ tầng giao thông như đường vành đai 2 đoạn tuyến Tân Vũ - Hưng Đạo - đường Bùi Viện; cầu Tân Vũ- Lạch Huyện 2; đường sau bến Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng tại Lạch Huyện; cầu Nguyễn Trãi; Nhà ga hàng hóa Cảng hàng không quốc tế Cát Bi… Các công trình này sẽ tạo sự thay đổi mạnh mẽ, giúp hoàn thiện hệ thống giao thông thành phố theo hướng đồng bộ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu phát triển bứt phá của thành phố Cảng.