Nhiễm trùng đường hô hấp ở trẻ nhỏ lúc giao mùa: Cần phòng ngừa, điều trị kịp thời
Bác sĩ Khoa Hô hấp (Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng) khám bệnh nhi điều trị tại khoa.
(HPĐT)- Thời tiết chuyển mùa từ nóng sang lạnh trong những ngày gần đây ảnh hưởng rất lớn tới sức khoẻ của nhiều người, nhất là trẻ nhỏ. Ghi nhận khoảng 2 tuần trở lại đây, số lượng bệnh nhi nhập viện do mắc bệnh về hô hấp tại Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng tăng cao, trong đó phần lớn viêm tiểu phế quản ở trẻ dưới 6 tháng tuổi.
Số trẻ em nhập viện tăng cao
Hiện trung bình mỗi ngày, Khoa Khám bệnh (Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng) khám và điều trị ngoại trú hơn 300 bệnh nhi, trong đó hơn một nửa số bệnh nhi mắc bệnh về hô hấp. Còn tại Khoa Hô hấp của bệnh viện, 80 giường bệnh trong khoa kín chỗ. Các cháu chủ yếu mắc các bệnh viêm phổi, hen phế quản, viêm phổi thùy và 75% số trẻ dưới 6 tháng tuổi mắc viêm tiểu phế quản.
Như trường hợp bé Bùi Duy Khánh, hơn 1 tháng tuổi, ở thôn 4, xã Gia Minh (huyện Thủy Nguyên), vào viện ngày 1-11, được chẩn đoán: viêm phổi nặng, viêm tiểu phế quản trên nền người bệnh mổ ruột, lắp hậu môn nhân tạo. Chị Hoàng Thị Hường, mẹ cháu bé cho biết: “Ngày vào viện, con trai tôi thở rút lõm lồng ngực, bỏ bú, da xanh tái. Sau 5 ngày nằm viện, được các bác sĩ điều trị tích cực, truyền thêm máu, sức khỏe con tôi khá hơn, cháu bú tốt, ngủ được và trông hồng hào hơn”. Hay trường hợp bệnh nhi Phạm Duy Nhật Thành, gần 3 tháng tuổi, ở xã Ngũ Phúc (huyện Kiến Thụy), mắc viêm tiểu phế quản kèm thêm bệnh nền nên thời gian điều trị sẽ kéo dài hơn, tiên lượng bệnh nặng hơn. Với trường hợp bệnh nhi này, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, có thể gặp biến chứng khó lường.
Theo thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa 2 Hoàng Ngọc Anh, Trưởng Khoa hô hấp (Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng), trong những bệnh hô hấp thường gặp ở trẻ em khi thời tiết giao mùa, bệnh viêm tiểu phế quản có tỷ lệ mắc khá cao trong đợt này. Viêm tiểu phế quản là bệnh do virus gây ra, lây lan qua không khí, qua tiếp xúc với vật bị nhiễm virus. Người bệnh có các triệu chứng, gồm: sổ mũi, thở khò khè, thở rít, ho và sốt, tuy nhiên sốt không cao, có thể mất nước, điện giải... Viêm tiểu phế quản thường xảy ra thành vụ dịch và chủ yếu ở trẻ em dưới 24 tháng tuổi, với tỷ lệ cao ở trẻ từ 2 tháng đến 6 tháng tuổi. Trẻ nhiễm bị suy hô hấp kéo dài và dễ tái phát. Nhất là với những trường hợp bệnh nhi vừa mắc viêm tiểu phế quản vừa kèm thêm bệnh nền, việc điều trị khó khăn hơn rất nhiều. “Những biến chứng của viêm tiểu phế quản có thể kể đến là viêm tai giữa (khoảng 20% số trẻ sơ sinh) và hen suyễn (khoảng 30% số trẻ) sau khi bị viêm tiểu phế quản. Bệnh cũng gây biến chứng suy hô hấp như viêm phổi và viêm phổi nặng, khi gặp các loại vi khuẩn khác tấn công hệ miễn dịch, gây ra tình trạng bội nhiễm và phải dùng đến kháng sinh đặc hiệu”, bác sĩ Ngọc Anh cho biết.
Hiểu rõ nguyên nhân để phòng, tránh phù hợp
Nhiễm trùng đường hô hấp hay còn gọi là hội chứng “west lung” là bệnh phổ biến ở trẻ nhỏ. Điều kiện thời tiết lúc giao mùa, không khí ẩm (có ngày lên tới hơn 90%) tạo thuận lợi để bệnh phát triển. Với trẻ nhỏ, nhất là trẻ dưới 6 tháng tuổi có hệ miễn dịch kém như trẻ sinh non, suy dinh dưỡng, không bú mẹ hoàn toàn, tim bẩm sinh, còi xương…, khi gặp tiết trời ẩm ướt dễ mắc bệnh hơn. Lý do là giai đoạn này, sức đề kháng của bé còn yếu, chức năng phổi chưa hoàn thiện khiến virus gây bệnh dễ xâm nhập. Ngoài ra, do các tác nhân từ bên ngoài như môi trường, thời tiết, khí hậu, miễn dịch cộng đồng thấp hay các tác nhân xấu từ khói thuốc, ô nhiễm,... cũng là tác nhân khiến bệnh gia tăng và dễ tái phát.
Thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa 2 Hoàng Ngọc Anh nhận định, với các bệnh về đường hô hấp, nhất là viêm tiểu phế quản, nên chẩn đoán sớm và đúng bệnh vì triệu chứng của chúng có thể dễ nhầm với các bệnh khác. Trong điều trị, với bệnh viêm tiểu phế quản, chỉ cần vỗ rung long đờm, khí dung bằng nước muối ưu trương để kéo chất bẩn khỏi đường thở, sau đó hút sạch, giúp đường thở thông thoáng mà chưa cần đến kháng sinh. Với trường hợp bội nhiễm, viêm phổi, với các đánh giá lâm sàng như: ho, sốt, thở nhanh, cần sử dụng kháng sinh sớm, đúng liều lượng, đúng chủng loại, tránh dùng kháng sinh phổ rộng không đúng chỉ định và cũng không hiệu quả.
Để phòng các bệnh về đường hô hấp cho trẻ, nhất là trẻ dưới 6 tháng tuổi, các bác sĩ khuyên, cần bảo vệ môi trường sống của trẻ sạch sẽ, chế độ dinh dưỡng bảo đảm đủ chất, khoa học. Về vệ sinh thân thể, cần tắm rửa cho trẻ hằng ngày trong điều kiện nhiệt độ 28 độ C. Khi thời tiết thay đổi, không nên ủ kín trẻ, khiến trẻ dễ sinh mồ hôi, dẫn đến nhiễm lạnh trở lại và gây bệnh viêm phổi. Đồng thời, lưu ý tiêm phòng định kỳ đầy đủ cho trẻ như các loại vaccine phế cầu, HI, 5 trong 1, 6 trong 1. Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19, cha mẹ của trẻ không nên lo ngại thái quá, để con đến tình trạng bội nhiễm mới đưa tới bệnh viện, dễ có nguy cơ bệnh trở nặng, khó điều trị.../.