(HPĐT)- Những năm gần đây, bệnh tự kỷ trở thành mối quan tâm, lo ngại chung của toàn xã hội. Làm thế nào để giúp người tự kỷ, nhất là trẻ tự kỷ có thể hòa nhập tốt với cộng đồng vẫn luôn là điều trăn trở đối với các cơ quan chức năng và gia đình các em.

Chị Phượng hướng dẫn các em nhỏ mắc tự kỷ làm các sản phẩm thủ công. Ảnh: Nguyễn Ngân

Nhọc nhằn nuôi con tự kỷ

Hơn 3 năm nay, kể từ khi phát hiện con trai út hơn 3 tuổi có biểu hiện mắc bệnh tự kỷ, chị Phí Thu Q., ở phố Phủ Thượng Đoạn, phường Đông Hải 1 (quận Hải An) vất vả tìm nơi hỗ trợ điều trị và học tập cho con. Chị Q. cho biết: gia đình từng đưa con đi Hà Nội và nhiều địa phương khác để tìm địa chỉ điều trị tốt cho trẻ tự kỷ. Quá trình chạy chữa, tìm thầy, tìm thuốc, con trai chị Q. cũng có những tiến triển nhất định. Năm học 2024 – 2025, con trai chị Q. vào lớp 1. Trong khi câu chuyện của các gia đình hàng xóm có con cùng vào lớp 1 là học ở trường nào tốt, cô giáo nào dạy giỏi, thì chị Q. chỉ mong tìm được cho con trai lớp nào không quá đông học sinh để cô giáo có thể có thêm thời gian gần gũi, quan tâm giúp đỡ để cháu có thể hòa nhập với các bạn. Thậm chí, gia đình chị Q. còn thuê riêng giáo viên dạy kèm con trai để cố gắng theo kịp các bạn trong lớp.

Gia đình không có điều kiện kinh tế và tình trạng bệnh tự kỷ của con khá nặng, nên chị Phạm Thị H., ở tổ 14, phường Đằng Hải (quận Hải An) khá vất vả với cô con gái duy nhất. Năm nay 7 tuổi, nhưng con chị chưa nói được câu nào hoàn chỉnh. Nhận thức về màu sắc, các đồ vật… cũng rất chậm. Hằng ngày, vợ chồng chị H. đi làm, bà ngoại thường xuyên chở cháu đi chơi ở những chỗ công cộng để con cải thiện khả năng nhận thức và giao tiếp với mọi người. Tuy nhiên đến nay, con gái chị H. cũng chưa có nhiều tiến bộ, chưa thể đi học tiểu học như những đứa trẻ cùng trang lứa.

Hiện, chưa có số liệu thống kê chính xác về số lượng trẻ mắc bệnh tự kỷ trên toàn quốc cũng như tại Hải Phòng. Tuy nhiên, ghi nhận từ các cơ sở giáo dục, bệnh viện cho thấy số lượng trẻ mắc chứng bệnh tự kỷ có xu hướng gia tăng và trở thành vấn đề xã hội rất đáng lưu tâm.

Gánh nặng tương lai

Chia sẻ về hành trình chăm sóc, nuôi dạy con gái bị mắc hội chứng tự kỷ, chị Phạm Thị H. cho biết, điều khiến chị lo lắng là tương lai của con gái. Nỗi lòng của chị H. cũng là lo âu của nhiều bậc cha mẹ khi không may có con bị mắc chứng tự kỷ. Trước thực tế này, trên địa bàn thành phố có một số đơn vị nhận chăm sóc, hỗ trợ can thiệp dành cho trẻ tự kỷ. Như tại Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng từ năm 2023 thành lập đơn nguyên tự kỷ- tâm bệnh nhằm giúp sớm phát hiện và can thiệp tích cực kịp thời cho trẻ tự kỷ. Hay như Trung tâm Công tác xã hội và can thiệp sớm (Sở Lao động – Thương binh và Xã hội). Ngoài ra, còn có một số đơn vị độc lập như Trung tâm Xuân Mai (thuộc Mạng lưới Tự kỷ Việt Nam), các cơ sở nhận chăm sóc giáo dục trẻ tự kỷ…

Cùng với chăm sóc, hỗ trợ điều trị, còn có những đơn vị hỗ trợ đào tạo các em nhỏ làm các đồ thủ công, đồ trang trí đơn giản để bán hàng online, tạo kinh phí để nuôi dạy các em. Theo chị Nguyễn Thị Bích Phượng, chuyên gia dạy làm đồ handmade cho trẻ tự kỷ tại Trung tâm Giáo dục và hướng nghiệp SEED Hải Phòng (quận Lê Chân), từ thực tế công việc của mình, chị nhận thấy trẻ tự kỷ gặp nhiều hạn chế trong nhận thức và vận động. Để có thể hướng dẫn trẻ tự kỷ một kỹ năng, người giáo viên phải rất kiên trì, hướng dẫn nhiều lần thì các em mới ghi nhớ được. Hiện, số lượng cơ sở, trung tâm hỗ trợ trẻ trong độ tuổi đến trường không may mắc tự kỷ cũng nhiều hơn so với 5 năm trước. Tuy nhiên, việc hỗ trợ các em bị tự kỷ ở độ tuổi lớn hơn còn rất hạn chế. Vì vậy, trẻ bị tự kỷ sau khi được điều trị chưa có nhiều cơ hội tìm được việc làm có thể tạo thu nhập, lo cho bản thân mình. Do đó, chị Phượng và các đồng nghiệp tại Trung tâm SEED mong muốn có thể tạo cơ hội để các em nhỏ mắc chứng tự kỷ có thể làm được những việc có ích và có khả năng mang lại thu nhập, giúp các em có thể tự nuôi sống bản thân mình. Mong rằng thời gian tới, trên địa bàn thành phố sẽ có nhiều địa chỉ hỗ trợ người bệnh tự kỷ có thể sớm hòa nhập với cộng đồng, tiến tới có thể tự lao động, chăm lo cuộc sống của chính bản thân mình.