Quyết liệt bảo tồn hệ sinh thái vùng biển Bạch Long Vĩ
(HPĐT)- Sau gần 12 năm Khu bảo tồn biển Bạch Long Vĩ đi vào hoạt động, hệ sinh thái biển chung quanh đảo đang từng bước được phục hồi. Nhờ chuyển biến tích cực trong nhận thức, người dân huyện đảo và ngư dân đánh bắt trên vùng biển Bạch Long Vĩ đóng góp tích cực vào các hoạt động bảo tồn hệ sinh thái biển, phát triển bền vững huyện đảo.

Nâng cao ý thức bảo vệ nguồn lợi tài nguyên biển
Hơn 15 năm sinh sống tại huyện đảo Bạch Long Vĩ, ông Nguyễn Văn Nguyện chia sẻ, trước đây, hoạt động khai thác tận diệt bằng xung điện hay thuốc nổ diễn ra khá phổ biến khiến nguồn hải sản chung quanh đảo suy giảm mạnh. Tình trạng này cơ bản chấm dứt khi Khu bảo tồn biển Bạch Long Vĩ được thành lập hơn 10 năm trước. Được sự hướng dẫn, hỗ trợ của cán bộ Khu bảo tồn và lực lượng kiểm ngư, người dân trên đảo không còn tổ chức khai thác tận diệt bừa bãi như trước. Không ít người còn tình nguyện tham gia các tổ đội tuần tra trên biển để chung tay cùng các lực lượng chức năng ngăn chặn các hành vi xâm phạm đến nguồn lợi thủy, hải sản. Ông Nguyện cùng nhiều người dân trên đảo thường xuyên tham gia các chuyến tuần tra bằng xuồng máy bất kể ngày đêm nhằm tuyên truyền, nhắc nhở người dân không tổ chức đánh bắt trong khu bảo tồn, nhất là vào mùa sinh sản của các loài sinh vật biển. Đồng thời, người dân cũng không khai thác các loài hải sản có nguy cơ bị biến mất hoàn toàn như bào ngư, ốc nón, hải sâm... và bảo tồn các rạn san hô quý đang trên đà phục hồi chung quanh đảo.
Vùng biển Bạch Long Vĩ là một trong 8 ngư trường lớn của khu vực vịnh Bắc bộ, có diện tích 1.500 hải lý vuông, trữ lượng khoảng 78.000 tấn cá. Với điều kiện tự nhiên thuận lợi, hoạt động khai thác hải sản quá "nóng", theo kiểu tận diệt trong nhiều năm trước gây ảnh hưởng xấu đến môi trường, suy giảm hệ sinh thái biển quanh đảo Bạch Long Vĩ. Do đó, việc thành lập Khu bảo tồn biển với diện tích hơn 27.000 ha, chia thành phân khu bảo vệ nghiêm ngặt, phân khu phục hồi sinh thái, phân khu phát triển, vùng biển phía ngoài và khu vực vành đai bảo vệ là rất cần thiết. Đặc biệt, vùng biển trong khu bảo tồn phân bố nhiều loài quý hiếm thuộc sự quản lý của khu bảo tồn như hải sâm, ốc nón, ốc hương, ngoài ra còn có rạn đá, rạn san hô, cỏ biển...
Theo đánh giá của Chi cục Kiểm ngư vùng 1, từ khi đi vào hoạt động, số lượng các loài sinh vật biển, tôm, cá trong khu bảo tồn tăng lên đáng kể. Đến năm 2025, vùng biển Bạch Long Vĩ có gần 400 loài, gồm 229 giống thuộc 105 họ với những loài có giá trị kinh tế cao, như cá song, cá mú, nhiều loài rong quý hiếm như rong câu, rong loa gai, rong mơ... Trong phạm vi khu bảo tồn biển có 94 loài san hô thuộc 27 giống, 12 họ. Cùng với đó, nguồn lợi sinh vật phù du ở khu vực này cũng rất phong phú với 227 loài thực vật phù du và 110 loài động vật phù du...
Xử lý nghiêm sai phạm
Cùng với đẩy mạnh công tác tuyên truyền, các lực lượng chức năng triển khai và thực hiện nghiêm các quy định của Luật Thủy sản năm 2017 kết hợp xử lý các hành vi vi phạm. Riêng năm 2024, Chi cục Kiểm ngư vùng 1 xử lý và phối hợp các cơ quan chức năng xử lý 5 trường hợp vi phạm pháp luật về hoạt động thủy sản trên vùng biển đảo Bạch Long Vĩ với tổng số tiền xử phạt hơn 144 triệu đồng. Cùng với đó, hàng loạt các sự kiện tuyên truyền định kỳ hằng tháng, phát tờ gấp có nội dung về khai thác thủy sản đúng quy định pháp luật được các cơ quan chức năng phối hợp chính quyền địa phương triển khai nhằm định hướng cho hoạt động khai thác thủy, hải sản của ngư dân.
Để đẩy mạnh hoạt động bảo tồn và khôi phục nguồn lợi thủy sản tại khu bảo tồn biển Bạch Long Vĩ nói riêng và vùng ngư trường Bạch Long Vĩ nói chung, năm 2025, Chi cục Kiểm ngư vùng 1 và UBND huyện Bạch Long Vĩ tiếp tục triển khai các giải pháp, kế hoạch bảo vệ, phát triển nguồn lợi thủy sản tại khu vực này. Trong đó, tăng cường sự hiện diện trên biển của các lực lượng chức năng, tích cực tuần tra, kiểm tra, kiểm soát và kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật đối với các hoạt động khai thác thủy sản trái phép trên khu vực, nhất là đối với những khu vực thuộc phạm vi quản lý của khu bảo tồn biển. Đồng thời, tiếp tục phát huy hiệu quả từ công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho người dân trên đảo về lợi ích và tầm quan trọng của việc bảo vệ, gìn giữ nguồn tài nguyên sinh vật trong vùng biển quanh đảo.
Theo Chủ tịch UBND huyện Bạch Long Vĩ Đào Minh Đông, hoạt động hiệu quả của khu bảo tồn biển góp phần giúp hệ sinh thái trong vùng biển Bạch Long Vĩ từng bước được phục hồi. Qua đó, đóng góp quan trọng vào sự phát triển chung của huyện đảo Bạch Long Vĩ, giúp huyện tiếp tục là trung tâm khai thác và hậu cần nghề cá lớn tại vịnh Bắc bộ, hỗ trợ tốt các hoạt động phát triển kinh tế biển của người dân. Xác định bảo tồn hệ sinh thái biển đảo là 1 trong 3 trụ cột của nền kinh tế biển Bạch Long Vĩ, chính quyền huyện Bạch Long Vĩ sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác bảo tồn, giữ gìn hệ sinh thái và tính đa dạng sinh học của đảo, từng bước xây dựng Bạch Long Vĩ trở thành trung tâm hậu cần nghề cá và tìm kiếm cứu nạn trên biển khu vực phía Bắc.