(HPĐT)- Qua thời gian sử dụng, hiện nhiều khu chung cư, bao gồm cả chung cư mới thuộc tài sản công trên địa bàn thành phố xuống cấp, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống sinh hoạt của người dân. Tuy nhiên, công tác cải tạo, sửa chữa các hạng mục, công trình triển khai khá chậm, do vướng mắc về thay đổi cơ chế thực hiện và nguồn kinh phí đầu tư.

Khu nhà chung cư D2 Đồng Quốc Bình, quận Ngô Quyền xuống cấp sau thời gian đưa vào vận hành. Ảnh: HOÀNG PHƯỚC

Nhu cầu cải tạo, sửa chữa lớn 

Khu tập thể 5 tầng trên đường Tôn Đức Thắng, phường An Dương (quận Lê Chân) là một trong chung cư cũ, xuống cấp nguy hiểm trên địa bàn thành phố. Thực trạng xuống cấp của công trình khiến đời sống của 81 hộ dân tại đây gặp nhiều khó khăn. Bà Lê Thị Cúc, ở căn hộ tầng 1 phản ánh: “Gia đình tôi ở đây từ những năm 1970. Qua mấy chục năm, đến nay toàn bộ khu nhà xuống cấp. Như căn hộ tôi đang ở, tường bở rơi xuống từng mảng lớn. Trần nhà ngấm dột, nhiều điểm trơ cốt thép. Hệ thống ống thoát nước nứt vỡ, thường xuyên tắc nghẽn. Người dân thấp thỏm lo âu, chấp nhận sống chung với nguy hiểm rình rập vì không có sự lựa chọn khác. Tôi được biết, thành phố có kế hoạch và đang khẩn trương triển khai xây dựng các khu nhà ở xã hội để thay thế, phá dỡ các chung cư cũ. Người dân rất phấn khởi. Tuy nhiên, trong khi chờ đợi các dự án hoàn thành, người dân mong muốn thành phố, đơn vị chức năng quan tâm cải tạo, sửa chữa khắc phục tạm thời các hạng mục quá xuống cấp của khu nhà, bảo đảm điều kiện sinh hoạt hằng ngày và sự an toàn của người dân”. 

Không chỉ các chung cư cũ có “tuổi đời” 50-60 năm, nhiều chung cư mới thuộc tài sản công được đầu tư xây dựng, cải tạo trong khoảng 10-20 năm trở lại đây phục vụ tạm cư, tái định cư cũng có nhiều hạng mục hư hại, xuống cấp, không bảo đảm an toàn, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hằng ngày của các hộ dân. Ông Nguyễn Đức Hùng, đang ở nhà 509-B1, khu chung cư 5 tầng Cát Bi (quận Hải An) cho biết, gia đình ông từ chung cư cũ phường Đồng Quốc Bình (quận Ngô Quyền) đến tạm cư tại đây được 6 năm. Cuộc sống sinh hoạt khá vất vả vì nhà xuống cấp, ngấm dột, mưa hắt nước ướt như ngoài sân, các vách tường ẩm mốc loang lổ, cửa hỏng, gạch lát nền bong nhưng chưa được sửa chữa. Khu chung cư không có thang máy, điều kiện vệ sinh môi trường rất hạn chế. 

Theo quy định, các khu chung cư được bảo trì, sửa chữa định kỳ từ 5-10 năm/lần. Tuy nhiên, ở nhiều khu chung cư, các hạng mục xuống cấp được đề xuất, kiến nghị từ rất lâu nhưng chưa được sửa chữa kịp thời nên càng hỏng nặng hơn. Bên cạnh các công trình xuống cấp “chờ” được cải tạo, nhiều hạng mục, thiết bị bảo đảm vận hành ở các khu nhà hỏng đột xuất, yêu cầu cấp bách sửa chữa nhưng chưa được thực hiện kịp thời như thiết bị báo cháy, phòng cháy chữa cháy, hệ thống thang máy, máy bơm nước, hệ thống xả thải…Đặc biệt, nhiều căn hộ còn trống tại các chung cư xuống cấp nhưng chưa được quan tâm khắc phục, sửa chữa trước khi đưa người dân về tạm cư. Tại các kỳ tiếp xúc đại biểu HĐND thành phố, vấn đề này được nhiều cử tri phản ánh, kiến nghị, song việc xử lý, giải quyết chậm.

Đáp ứng mong mỏi của người dân 

Theo Giám đốc Sở Xây dựng Nguyễn Thành Hưng, trước năm 2023, công tác quản lý sử dụng, bảo trì, sữa chữa các chung cư xuống cấp thuộc trách nhiệm của Công ty TNHH MTV Quản lý và kinh doanh nhà. Hiện nhiệm vụ này được giao về Sở Xây dựng. Để xảy ra tình trạng trên, về phía Công ty TNHH MTV Quản lý và kinh doanh nhà trong thời gian giao quản lý chưa khảo sát, đánh giá tổng thể để có kế hoạch bảo trì, sửa chữa; chưa quan tâm đến chất lượng các căn trống để đề xuất kế hoạch khắc phục. Sở khi được giao nhiệm vụ chưa nắm bắt, xử lý kịp thời. Mặt khác, hiện kinh phí cho công tác bảo trì, sửa chữa khá hạn hẹp. Trung bình thành phố thu khoảng 100 tỷ đồng mỗi năm tiền cho thuê nhà. Sau khi trừ chi phí quản lý, vận hành, còn lại nguồn khoảng 10-15 tỷ đồng/năm cho sửa chữa. Số kinh phí trên chỉ đáp ứng một phần nhu cầu và chỉ đủ để sửa chữa hạng mục nhỏ, cấp thiết. 

Cũng theo Sở Xây dựng, hiện đối với các hạng mục, công trình nhà chung cư xuống cấp, Sở đang triển khai sửa chữa, khắc phục. Trong đó, Sở tổ chức đấu thầu và lựa chọn nhà thầu mua sắm 2 thang máy mới tại khu chung cư 7 tầng Vĩnh Niệm; thực hiện thủ tục sửa chữa thang máy cho 5 khu chung cư: N1-N2 Lê Lợi, Đ2 Đồng Quốc Bình; HH3-HH4 Đồng Quốc Bình; khu 7 tầng Vĩnh Niệm và khu 9 tầng Đông Khê. Bên cạnh đó, Sở cũng đang khẩn trương thực hiện sửa chữa, khắc phục các hạng mục, thiết bị điện, nước, cửa bị hư hại của hơn 500 căn hộ trống trong các chung cư mới; sửa chữa cục bộ các hạng mục như nền nhà, hệ thống cấp thoát nước, ngấm dột khu vệ sinh, máy bơm nước…cho khu 9 chung cư mới. Sở phấn đấu hoàn thành trong tháng 12- 2024. Ngoài ra, dự kiến quý 1-2025, Sở hoàn thành sửa chữa hệ thống phòng cháy chữa cháy, xây tường ngăn cháy tại tầng 1 khu để xe, khu sạc xe đạp điện cho 9 chung cư nêu trên. 

Tại kỳ họp thường lệ cuối năm 2024, HĐND thành phố thông qua Đề án về tiền thu nộp thuê nhà ở thuộc tài sản công tại các chung cư trên địa bàn thành phố. Theo Đề án, với mức tính giá thuê nhà mới sẽ phần nào khắc phục khó khăn, bảo đảm nguồn kinh phí phục vụ công tác bảo trì, vận hành các chung cư thuộc tài sản công. Đối với các chung cư cũ, người dân được ưu tiên mua nhà ở xã hội, qua đó cải thiện điều kiện sống do nhà ở xuống cấp nghiêm trọng hiện nay.