Ngành đóng tàu Hải Phòng: Gập ghềnh chặng đường hồi phục
Công ty đóng tàu Phà Rừng hạ thủy tàu hàng 24.000 tấn. Ảnh: Đức Phong
(HPĐT)- Cùng với sự khởi sắc của ngành đóng tàu cả nước, ngành đóng tàu trên địa bàn thành phố Hải Phòng có sự đổi mới đáng kể với việc đa dạng hóa sản phẩm. Không chỉ tập trung vào đóng tàu hàng cỡ lớn, mà các loại tàu công tác, tàu chở dầu, hóa chất, sà lan vỏ thép, phao, ụ, ponton… được các doanh nghiệp đóng tàu Hải Phòng tiếp nhận ngày một nhiều. Đó là cơ sở để các cơ sở đóng tàu trên địa bàn thành phố dần vượt qua khó khăn, hướng đến phát triển bền vững.
Nhiều đơn hàng đổ về
Cuối tháng 7-2023, Công ty đóng tàu Phà Rừng tổ chức lễ hạ thủy tàu Trường Nguyên Sky 24.000 tấn; đặt KY tàu chở dầu/hóa chất 13.000 tấn mang ký hiệu YN01; khởi công tàu chở dầu/hóa chất mang ký hiệu YN02 cho chủ tàu Hàn Quốc và đấu đà tàu chở hàng rời 6.500 tấn. Với những đơn hàng này, đóng tàu Phà Rừng liên tiếp tạo ra nhiều việc làm thường xuyên và ổn định đến hết năm 2024. Những sản phẩm tàu đóng mới này không phải là đơn hàng chuyên biệt về tàu đối với Phà Rừng, mà công ty còn có thêm nhiều sản phẩm khác. Cũng trong tháng 7- 2023, công ty tổ chức lễ cắt tôn đóng mới phao neo mỏ Đại Hùng thuộc lô 5.1(A) và chuẩn bị bàn giao loạt tàu công ty nhận sửa chữa. Trong tháng 6-2023, công ty bàn giao 3 tàu và tiếp nhận thêm 2 tàu vào sửa chữa… Trước đó, Phà Rừng đóng thành công 2 ponton đặt cẩu 10.000 tấn mang tên Hòa Bình, phục vụ xây dựng những công trình trên vùng biển Việt Nam.
Thời điểm này, Công ty TNHH MTV đóng tàu Nam Triệu cũng thi công một số tàu và thiết bị, cấu kiện thép, trong đó, công ty đang tập trung thi công tàu chở hàng rời 65.000 DWT do đăng kiểm NK (Nhật Bản) giám sát thi công và phân cấp; thi công ponton cẩu do Đăng kiểm VR (Việt Nam) giám sát; sửa chữa một số tàu biển và thi công cấu kiện thép.
Với nhiều đơn hàng “đổ về”, ngành đóng tàu Hải Phòng đang từng bước phát triển. “Bàn tay vàng” của những người thợ đóng tàu Hải Phòng không chỉ làm nên sản phẩm tàu đa dạng, mà còn chế tạo những sản phẩm kết cấu thép tỏa đi khắp đất nước và phục vụ xuất khẩu. Không chỉ là những sản phẩm chất lượng cao mà còn thi công đáp ứng được yêu cầu tiến độ của các chủ tàu, chủ hàng.
Ông Vũ Hữu Chiến, Tổng giám đốc Công ty đóng tàu Phà Rừng chia sẻ, đơn vị đang tạo dựng niềm tin cho khách hàng về những sản phẩm tàu chất lượng cao, thi công đúng theo mốc thời gian đề ra. Do đó, chỉ trong vòng 7 tháng kể từ khi ký hợp đồng đóng mới 3 tàu ký hiệu YN, Phà Rừng và chủ tàu Hàn Quốc tiếp tục thỏa thuận đóng mới thêm 2 tàu YN-04, YN-05 + 2 options. Còn ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy Việt Nam cho rằng việc Phà Rừng ký tiếp được hợp đồng đóng mới tàu là minh chứng cho thấy năng lực khai thác tốt của chủ tàu và chất lượng đóng tàu của Phà Rừng cho chủ tàu nước ngoài.
Tàu công tác được đóng mới tại Công ty TNHH Đóng tàu Damen- Sông Cấm.
Sẽ thêm nhiều hợp đồng nếu đáp ứng nguồn nhân lực
Cũng theo ông Nguyễn Tiến Đạt, hiện ngành đóng tàu cả nước nói chung và Hải Phòng nói riêng đang gặp khó khăn vì nguồn lao động cho ngành đóng tàu luôn trong tình trạng thiếu hụt. Nhiều doanh nghiệp đóng tàu không dám ký hợp đồng đóng mới cũng vì thiếu nguồn nhân lực đóng tàu. Nếu như cách đây hơn 10 năm, nguồn nhân lực cho đóng tàu rất dồi dào, thì nay có doanh nghiệp số lao động chỉ bằng 1/10 so với trước. Không chỉ doanh nghiệp đóng tàu trong nước khó khăn về lao động, doanh nghiệp đóng tàu nước ngoài cũng trong tình trạng chung là thiếu nguồn lực đóng tàu, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, được đào tạo bài bản.
Từ năm 2019 đến nay, thị trường vận tải biển đang trong quá trình phục hồi, có những doanh nghiệp vận tải đạt mức doanh thu kỷ lục, trong đó tại Hải Phòng, Công ty CP Vận tải biển Việt Nam có sự bứt phá ngoạn mục trong năm 2022. Khi ngành vận tải biển phục hồi sẽ kéo theo sự phục hồi của các doanh nghiệp đóng mới, sửa chữa tàu biển. Minh chứng của Công ty đóng tàu Phà Rừng trong những năm gần đây khi liên tiếp có nhiều đơn hàng cho thấy, các doanh nghiệp vận tải biển rất cần tàu chở hàng. Tuy nhiên, do thiếu hụt nhân lực, một số doanh nghiệp đóng tàu cũng không dám ký hợp đồng mới. “Ông lớn” một thời của của đóng tàu Hải Phòng là Công ty đóng tàu Nam Triệu cũng phải tìm các nhà thầu phụ để thi công các hạng mục nhỏ trong hợp đồng đóng mới hoặc sửa chữa. Gần đây nhất, đơn vị này kêu gọi thầu phụ để thi công phần sắt ponton cẩu, thuê thầu phụ gia công ống tàu 65.000 tấn, cấp dịch vụ kiểm tra, bảo dưỡng các trang thiết bị cứu sinh cứu hỏa và thông tin liên lạc cho tàu Nasico 07…
Nguồn nhân lực thiếu hụt đang là lực cản đối với quá trình hồi phục của ngành đóng tàu Hải Phòng. Nguyên nhân chính dẫn đến thiếu lao động xuất phát từ thu nhập chưa hợp lý. Theo nhận xét của một số công nhân từng làm nghề đóng tàu, mức thu nhập 10-15 triệu đồng/tháng là chưa đủ, vì họ phải làm trong môi trường độc hại, đôi khi nguy hiểm. Còn theo đại diện một số doanh nghiệp vận tải biển, các doanh nghiệp đóng tàu cũng cần chung tay với các cơ sở đào tạo tiếp nhận học viên, sinh viên về thực tập, tổ chức xây dựng các quỹ học bổng gắn với cam kết sau khi tốt nghiệp sẽ về đơn vị làm việc. Chỉ khi nào đáp ứng được nguồn nhân lực, mới có thể phát huy được năng lực đóng tàu của các đơn vị tại Hải Phòng./.