(HPĐT)- Nhiều chuyên gia đang bày tỏ quan ngại nguy cơ nước Mỹ sẽ tiến hành cuộc chiến thương mại toàn diện với Trung Quốc. Đây là mối đe dọa nghiêm trọng với châu Âu hơn vấn đề lạm phát, do đó, khu vực này cần chủ động chuẩn bị kịch bản ứng phó.

Bên trong Nhà máy sản xuất xe hơi Spartanburg ở Mỹ của hãng BMW. Ảnh: AP

Những rủi ro

Sự bất định trong chính sách thương mại của Mỹ có thể ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế của châu Âu, ngay cả khi chưa có các rào cản thương mại trực tiếp được áp dụng đối với hàng hóa của Liên minh châu Âu (EU). Đây là nhận định của ông Piero Cipollone, thành viên hội đồng quản trị Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB). Ông Cipollone bày tỏ quan ngại nguy cơ nước Mỹ sẽ tiến hành cuộc chiến thương mại toàn diện với Trung Quốc. Ông khẳng định, đây là mối đe dọa nghiêm trọng với châu Âu hơn vấn đề lạm phát, vì Trung Quốc chiếm 35% năng lực sản xuất của thế giới. Đề cập đến Mỹ vừa áp thuế 10% đối với tất cả hàng nhập khẩu của Trung Quốc và động thái đáp trả của Bắc Kinh, ông Cipollone nhận định sự hạn chế trong tiếp cận thị trường Mỹ sẽ buộc Trung Quốc phải tìm thị trường khác và có thể hạ giá các sản phẩm tại châu Âu, kìm hãm tăng trưởng và giá cả tại đây.

Dù nhận định tranh chấp thương mại có thể kéo tăng trưởng kinh tế xuống, nhưng ông Cipollone cho rằng điều này không đủ mạnh để gây ra cuộc suy thoái. Điều này là do các yếu tố khác của nền kinh tế đang cho thấy khả năng phục hồi. Theo ông, thị trường lao động đang giữ vững, mức tiêu thụ có khả năng phục hồi, xây dựng mạnh mẽ, việc cắt giảm lãi suất đang tác động tích cực đến nền kinh tế và thậm chí ngành công nghiệp đang cho thấy dấu hiệu phục hồi sau suy thoái.

Trong khi đó, nhận định về chính sách lãi suất của ECB thời gian tới, ông Cipollone cho biết, lãi suất có khả năng giảm thêm nữa khi lạm phát hạ nhiệt. Tuy nhiên, ông cảnh báo có nhiều tác động trái chiều đồng thời ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu do đó không thể chắc chắn về động thái cụ thể nào vào lúc này.

Châu Âu cần tự bảo vệ

Lạm phát khu vực đồng tiền chung Eurozone nhích lên 2,5% vào tháng 1- 2025 nhưng ECB dự kiến sẽ quay trở lại mức 2% vào mùa hè tới sau 4 năm cao hơn mức mục tiêu. Tuy nhiên, với chiến lược sử dụng thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump như hiện nay, bản thân châu Âu có lẽ cũng cần phải chuẩn bị cho kịch bản ứng phó. Ông Robert Basedow, Phó giáo sư kinh tế chính trị quốc tế tại Viện Kinh tế và Khoa học Chính trị London của Viện châu Âu cho biết, khối này có kho “vũ khí” lớn các biện pháp để sử dụng, nhưng chỉ khi các quốc gia thành viên thể hiện một mặt trận thống nhất.

Mặc dù vậy, các quan chức châu Âu lại cho rằng, tình hình có thể không “căng” đến mức đó. Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen nhiều lần nhấn mạnh rằng, các bên cần đàm phán hơn là đối đầu, hy vọng rằng lời kêu gọi của Mỹ yêu cầu EU mua thêm vũ khí do Mỹ sản xuất và khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) là dấu hiệu cho thấy Tổng thống Mỹ Donald Trump đang cố gắng gây áp lực lên ban lãnh đạo của Khối.

Hiện, kịch bản ứng phó vẫn chưa được hé lộ, song Đại diện cấp cao EU phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại Kaja Kallas nhấn mạnh, "rõ ràng không có bên nào thắng trong các cuộc chiến thương mại". Hãng xếp hạng tín nhiệm Fitch Ratings cảnh báo, cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc sẽ làm những thách thức tăng trưởng hiện nay ở châu Âu thêm nghiêm trọng, nhất là đối với những nền kinh tế định hướng xuất khẩu như Đức. Ngoài ra, tăng trưởng trì trệ cũng có thể gây áp lực lên nền tài chính công, khiến nỗ lực đáp ứng các mục tiêu về giảm thâm hụt và nợ công trở nên gian nan hơn.

Để tránh những rủi ro, các chuyên gia phân tích cho rằng, chọn đàm phán thay vì đối đầu là bước đi cần thiết để tránh được những "cơn sóng dữ" làm xáo trộn quan hệ hiện tại. Dù chiến tranh thương mại Mỹ - Trung Quốc có thực sự nổ ra hay không thì đến cuối cùng, người tiêu dùng toàn cầu sẽ phải trả giá hằng ngày cho chính sách thương mại mà Mỹ đang thực hiện. Điều này cũng khiến Mỹ đang tự làm bị thương chính mình, nhưng không chỉ châu Âu mà các quốc gia khác phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu thương mại như Mexico, Canada,… sẽ bị ảnh hưởng nặng nề hơn.